AMO modeli (Ability, Motivation, Opportunity) - Təşkilatlarda işçilərin performansını və davranışlarını izah etmək üçün geniş istifadə olunan çərçivə. AMO modelinin əsas məqsədi AMO modeli, işçilərin yüksək performans göstərməsi üçün lazım olan üç əsas elementin tarazlığını vurğulayan konseptual bir çərçivədir. Bu model, xüsusilə insan resurslarının idarə edilməsində (HR) strategiyaların formalaşdırılmasına kömək edir və işçi performansına təsir edən mexanizmləri araşdırır. Bu model işçilərin effektivliyinə təsir edən üç əsas elementi vurğulayır: Ability (Bacarıq): İşçinin müəyyən bir işi görmək üçün zəruri bilik, bacarıq və təcrübəyə malik olması. İşçilərin bacarıqlarını artırmaq üçün təlimlər, kurslar və inkişaf proqramları təşkilatlar tərəfindən təmin edilə bilər. Bacarıq işçinin müəyyən bir vəzifəni effektiv şəkildə yerinə yetirmək üçün malik olduğu bilik, təcrübə və səriştələrdən ibarətdir. Bacarıqsız bir işçinin motivasiyası yüksək olsa belə, nəticə verə bilməz. Motivation (Motivasiya): İşçinin işi yerinə yetirmək üçün həvəsli və istəkli olması. Motivasiya daxili (şəxsi maraq, məmnuniyyət) və xarici (maaş, mükafatlar, tanınma) faktorlarla əlaqəlidir. Motivasiya, işçinin işi görmək istəyidir. Bu, daxili (şəxsi maraq, ehtiras) və xarici (maddi və ya mənəvi mükafatlar) amillərdən qaynaqlana bilər. İşçi motivasiyasını artırmaq üçün tanınma proqramları, performans əsaslı bonuslar və ya iş məmnuniyyəti ilə bağlı tədbirlər tətbiq oluna bilər. Opportunity (Fürsət): İşçinin potensialını reallaşdırmaq üçün lazımi resurslara, dəstəyə və şəraitə sahib olması. Buna iş mühiti, rəhbər dəstəyi və texnologiya kimi faktorlar daxildir. Fürsət işçinin bacarıqlarını və motivasiyasını tətbiq etmək üçün uyğun mühitin olması ilə əlaqədardır. Bu, təşkilatın strukturu, rəhbər dəstəyi, əməkdaşlıq mədəniyyəti və texnologiya ilə təminat kimi faktorlara bağlıdır. İmkanlar məhdud olarsa, işçilərin potensialı tam şəkildə reallaşa bilməz. AMO modeli, insan resurslarının idarə edilməsində (HRM) işçilərin performansını artırmaq məqsədilə istifadə olunur. Bu model göstərir ki, işçinin performansı yalnız bir amildən asılı deyil, əksinə bacarıq, motivasiya və imkanların birləşməsindən ibarətdir: Performans = Ability × Motivation × Opportunity Modelin düzgün tətbiqi işçi performansını artırmaqla yanaşı, iş yerində ümumi məmnuniyyəti və təşkilatın məhsuldarlığını da yüksəldə bilər. Bu model, insan resursları və idarəetmə strategiyalarının sistemli şəkildə həyata keçirilməsini təmin edir. AMO modeli ilə əlaqəli strategiyalar İnsan resurslarının siyasəti: İşçilərin bacarıqlarını inkişaf etdirmək, motivasiyalarını artırmaq və fürsətləri genişləndirmək üçün uyğun siyasət hazırlanmalıdır. Performans ölçülməsi: Hər üç elementin tarazlığını izləmək üçün müvafiq göstəricilər təyin olunmalıdır. Təşkilati dəstək: İşçilərin özlərini ifadə etməsi və inkişaf etməsi üçün dəstək verən bir mədəniyyət yaradılmalıdır.
https://uk.indeed.com/career-advice/career-development/amo-model
https://www.scribd.com/document/484627600/AMO-Model-and-Team-Oriented-Hr-practices
https://www.researchgate.net/publication/333405972_Ability_Motivation_and_Opportunity_theory_a_formula_for_employee_performance
https://www.igi-global.com/gateway/article/full-text-html/309105&riu=true
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ijmr.12332
https://hrmars.com/papers_submitted/6889/the-relationships-between-ability-motivation-and-opportunity-amo-model-of-high-performance-work-practices-hpwp-and-organizational-performance-on-millennials-in-mara-headquarters-kuala-lumpur-mediated-by-job-embeddedness.pdf
https://study.com/academy/lesson/amo-theory-ability-motivation-opportunities.html
https://ideas.repec.org/h/elg/eechap/17759_21.html
https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/jkm-01-2023-0032/full/html?skipTracking=true
Tarix : 13 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
