Amir Dan Aczel — İsrail əsilli Amerikalı riyaziyyatçı, elm tarixçisi və populyar elm kitablarının müəllifi. O, riyaziyyat və elmin tarixi üzrə mühazirələr oxumuş və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş çoxsaylı kitablar yazmışdır. Həyatı Amir Aczel 1950-ci il noyabrın 6-da İsrailin Hayfa şəhərində anadan olmuşdur. Atası Aralıq dənizində sərnişin gəmilərinin kapitanı idi. Amir 10 yaşında olarkən atası ona gəmi idarə etməyi və naviqasiyanı öyrətmişdi ki, bu da sonradan onun “Kompasın Sirri” (The Riddle of the Compass) kitabına ilham vermişdir. 1969-cu ildə Hayfada İvrit Reali Məktəbini bitirmiş, 21 yaşında isə ABŞ-a köçərək Berklidəki Kaliforniya Universitetində təhsil almışdır. 1975-ci ildə riyaziyyat üzrə bakalavr, 1976-cı ildə magistr dərəcəsi qazanmış, bir neçə il sonra Oreqon Universitetində statistika üzrə doktorluq dərəcəsi almışdır. Aczel karyerası boyunca Kaliforniya, Alyaska, Massaçusets, İtaliya və Yunanıstandakı universitetlərdə dərs demişdir. 1984-cü ildə Debra Qross ilə evlənmiş, bu evlilikdən bir qızı (Miriam) olmuşdur. Massaçusetsdəki Bentley Kollecində professorluq edərkən statistika və elmin tarixi üzrə dərslər vermiş, eyni zamanda iki dərs vəsaiti yazmışdır. O, 2004-cü ildə Quggenhaym Fondu tərəfindən təqaüd almış, 2007-ci ildə Harvard Universitetində elm tarixi üzrə qonaq alim olmuşdur. Aczel 2015-ci il noyabrın 26-da Fransanın Nim şəhərində xərçəngdən vəfat etmişdir. Elmi töhfələri Amir Aczel riyaziyyat və fizika sahələrindəki mürəkkəb anlayışları geniş ictimaiyyətə çatdırmaqla məşhurlaşmışdır. Onun ən tanınmış kitabı “Fermanın Son Teoremi” (Fermat's Last Theorem, 1996) 300 illik riyazi problemin həllini təsvir edir və ABŞ-da bestseller olmuş, Los Angeles Times Kitab Mükafatına namizəd göstərilmişdir. Aczel kvant mexanikası (“Entanglement”), sonsuzluq (“The Mystery of the Aleph”), Hiqqs bozonunun kəşfi (“Present at the Creation”) və sıfırın mənşəyi (“Finding Zero”) kimi mövzularda 17-dən çox kitab yazmışdır. O, elmi populyarlaşdırmaq üçün CNN, CNBC, The History Channel və Nightline kimi platformalarda çıxış etmişdir. “Finding Zero” kitabı üçün Sloan Fondunun qrantını qazanmış və bu əsərində rəqəmlərin mənşəyini araşdırmaq üçün Kambocanın cəngəlliklərinə səyahət etmişdir. Aczel həmçinin “Why Science Does Not Disprove God” kitabında elmin Tanrının varlığını təkzib etmədiyini müdafiə etmiş və bu mövzuda geniş müzakirələrə səbəb olmuşdur. Şəxsi həyatı və mirası Aczel ailəsi ilə Massaçusetsdə yaşamış və ömrünün son illərində Boston Universitetində elm tarixi üzrə tədqiqatçı kimi çalışmışdır. O, yazılarını adətən gecələr yazır, hekayələri başda formalaşdırıb sonra az dəyişikliklə qələmə alırdı. Elmə olan sevgisi və sadə izah üslubu ilə tanınırdı. Aczelin mirası onun riyaziyyat və elmin gözəlliyini milyonlara çatdırmasıdır. Kitabları həm elmi cəmiyyətdə, həm də adi oxucular arasında böyük maraq doğurmuşdur. 2015-ci ildə vəfatından sonra onun işləri müasir elm təbliğatçılarına ilham verməyə davam edir.

İstinadlar

https://www.nytimes.com/2015/12/08/science/amir-aczel-author-of-scientific-cliffhanger-dies-at-65.html

https://www.independent.co.uk/news/people/amir-aczel-mathematician-who-went-became-a-bestselling-author-of-books-on-popular-science-a6771671.html

https://www.jewishboston.com/read/four-questions-with-amir-aczel-mathematician-and-author/

https://www.librarything.com/author/aczelamird

https://www.scientificamerican.com/author/amir-aczel/

https://www.publishersweekly.com/pw/authorpage/amir-d.-aczel.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Amir_Aczel

Tarix : 16 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.