Alovçiyinli tutuquşu ("Pyrrhura egregia") - Tutuquşular fəsiləsinə ("Psittacidae") aid olan quş növü. Braziliya, Qayana və Venesuelada rast gəlinir. Onun təbii yaşayış mühiti subtropik və ya tropik rütubətli dağ meşələridir. Bu növün iki yarımnövü mövcuddur: "P. e. egregia" və "P. e. obscura". Təsvir Alovçiyinli tutuquşu təxminən 26 sm uzunluğunda və 75 qram ağırlığındadır. Nominativ yarımnövündə ("P. e. egregia") baş boz, boyun və bədənin yuxarı hissələri ilə qanadlar yaşıldır. Qanadın ön kənarı və alt qanad örtükləri sarı rəngdə olub, narıncı ləklərə malikdir. Döş hissəsi yaşıl rəngdədir və qəhvəyi-sarı-ağ zolaqlarla naxışlanmışdır. Qarın hissəsinin mərkəzi qırmızı-qəhvəyi, quyruğun üst tərəfi də eyni rəngdədir, quyruğun alt tərəfi isə bozdur. Gözləri qəhvəyi rəngdədir və ətrafı çılpaq ağ dəri ilə əhatələnmişdir. Dimdiyi buynuz rəngindədir. Digər yarımnöv olan "P. e. obscura"da isə yuxarı hissələr daha tünd yaşıl rəngdədir və qarın hissəsində parlaq rənglər azdır və ya yoxdur. Yayılması və yaşayış mühiti Alovçiyinli tutuquşu Cənubi Amerikada Boliviya, Qayana, Braziliya və Venesuelanı əhatə edən tropik meşə zonasına endemikdir. Onun ümumi yayılma sahəsi təxminən 50.000 kvadrat kilometrdir və "Kanaima Milli Parkı"nın bir hissəsini əhatə edir. "P. e. egregia" yarımnövü Venesuelanın cənub-şərqində və Qayananın cənub-qərbində, "P. e. obscura" isə Venesuelanın cənubunda və Braziliyanın şimal-şərqində rast gəlinir. Bu tutuquşular əsasən 700–1800 metr yüksəklikdə yerləşən ilkin və ikincil meşələrdə, həmçinin meşə kənarlarında yaşayır və bəzən park və bağlara da daxil olurlar. Davranış Alovçiyinli tutuquşu adətən 25 fərdə qədər olan kiçik qruplarla görünür. Onlar ağaclar arasında sürətli və çevik şəkildə uçur və tez-tez uçarkən kəskin səslər çıxarırlar. Olduqca utancaq olan bu quşlar özlərini yarpaqlar arasında gizlətməkdə ustadırlar. Onlar meşə təbəqəsində bitki mənşəli qidalarla qidalanır və xüsusilə "Cecropia" ağaclarının meyvələrini bəyənirlər. Bu quşların çoxalma adətləri haqqında məlumat azdır. Qorunma statusu Alovçiyinli tutuquşu məhdud yayılma sahəsinə malik olsa da, "kifayət qədər geniş yayılmış" kimi təsvir edilir. Onun yaşayış mühiti olan tropik meşələr meşə təmizləmə təhlükəsi ilə üzləşir və populyasiyasının azalmaqda olduğu güman edilir. Lakin azalma tempi yavaşdır və "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" (IUCN) bu quşu "az riskli" kateqoriyasına daxil edib.
https://en.wikipedia.org/wiki/Fiery-shouldered_parakeet
https://ebird.org/species/fispar1
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/fiery-shouldered-parakeet-pyrrhura-egregia
https://www.inaturalist.org/taxa/19150-Pyrrhura-egregia
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=4B5C48AC996B8244
https://www.parrots.org/encyclopedia/fiery-shouldered-conure
https://xeno-canto.org/species/Pyrrhura-egregia?dir=1&order=elev
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
