Alov-boğazlı bülbül (Rubigula gularis) - Sərçəkimilər dəstəsinin bülbüllər fəsiləsinə aid bir quş növü. Bu quş, Qoa ştatının rəmzi quşudur. Bu növ yalnız Hindistanın cənubundakı Qərbi Qat dağlarının meşələrində tapılır. Əvvəllər "Pycnonotus flaviventris" növünün yarımnövü kimi qəbul edilsə də, sonradan müstəqil növ statusuna yüksəldilmişdir. Bu quşlar zeytun-yaşıl arxaya, sarı alt hissəyə, üçbucaq şəkilli narıncı-qırmızı boğaza və qara başa zidd olan ağ göz rənginə malikdirlər. Adətən meşə təpəliyində qruplar halında giləmeyvə və kiçik həşəratlarla qidalanarkən müşahidə olunurlar. Onların çağırışı tez-tez iki və ya üç cingiltili notdan ibarətdir və bu, qırmızıyanaq bülbülün səslərinə bənzəyə bilər. Keçmişdə bu növə "rubin-boğazlı bülbül" və ya "qara başlı bülbül" kimi adlar verilsə də, bu adlar qeyri-müəyyəndir və "Rubigula flaviventris" və "R. dispar" kimi digər növlərə də aid edilə bilər. Taksonomiya və sistematika Bu növ ilk dəfə Con Qould tərəfindən 1835-ci ilin dekabrında (lakin 1836-cı ildə nəşr olunmuşdur) "London Zooloji Cəmiyyəti"ndəki, Travankor ştatından gətirilmiş nümunə əsasında təsvir edilmişdir. Qould, bu növün Tomas Horsfild tərəfindən təsvir edilən "Brachypus dispar" (indiki "Rubigula dispar") ilə çox oxşar olduğunu qeyd etmiş və yeni növü eyni cinsə ("Brachypus") daxil edərək "B. gularis" adlandırmışdır. Viskont Uolden isə bu növün artıq Cerdon tərəfindən "Brachypus rubineus" kimi təsvir edildiyini və "rubin-boğazlı bülbül" adlandırıldığını irəli sürmüşdür. Sonradan bu növ Asiya regionunda geniş yayılmış oxşar bülbüllər arasında "Pycnonotus melanicterus" adı altında yarımnöv kimi qəbul edilmişdir. Filogenetik növ anlayışının tətbiqi ilə, Hindistanın Qərbi Qat dağlarında təcrid olunmuş populyasiya "alov-boğazlı bülbül" kimi ayrılmışdır. Şərqi Qat dağları və Himalaylarda qırmızı boğazı olmayan, əvvəllər "flaviventris" yarımnövü kimi qəbul edilən populyasiyalar da müstəqil növ statusuna yüksəldilərək "Pycnonotus flaviventris" adlandırılmışdır. Pamela Rasmussenin "Cənubi Asiyanın Quşları" (2005) və "Dünya Quşlarının Təlimat Kitabı" (2005) əsərlərində "Pycnonotus melanicterus" yalnız Şri-Lanka populyasiyasını əhatə edir və "qara başlı bülbül" kimi tanınır. 2017-ci il tarixli bir araşdırma, Qərbi Qat dağlarının "P. gularis" və Şri-Lanka populyasiyasının "P. melanicterus" növlərinin yaxın qohum olduğunu və "P. montis", "P. dispar" və "P. flaviventris" növlərini də əhatə edən bir qrupda yerləşdiyini göstərmişdir. Bu, həmin növlərin yeni bir cins olan "Rubigula" cinsinə daxil edilməsinə səbəb olmuşdur. Təsvir Alov-boğazlı bülbül təxminən 18 sm uzunluğunda olub, zeytun-yaşıl arxaya, sarı alt hissəyə, qara başa və narıncı-qırmızı boğaza malikdir. Gözləri ağ rəngdədir və qara başa zidd təşkil edir. Ayaqları qəhvəyi, dimdiyi isə tünd qəhvəyi və ya qara rəngdədir. Gənc quşların lələkləri haqqında məlumat azdır. Yayılması və yaşayış mühiti Alov-boğazlı bülbül Qərbi Qat dağlarında, cənubi Maharashtra və Qoa ştatından cənuba doğru yayılmışdır. Bu növ əsasən meşələrdə yaşayır və nadir hallarda meşə kənarlarında və ya qəhvə plantasiyalarında müşahidə olunur. Davranış və ekologiya Alov-boğazlı bülbül kiçik dəstələr halında yaşayır və əsasən giləmeyvələrlə, o cümlədən "Lantana" növü bitkilərinin meyvələri ilə qidalanır. Həmişəyaşıl meşələrdə, çaylar və vadilər boyunca yaşayır. Bəzən digər quş növləri ilə qarışıq dəstələr halında qidalanır. Populyasiyaların Qərbi Qat dağları daxilində mövsümi miqrasiyası müşahidə olunur. Çoxalma Çoxalma mövsümü əsasən fevraldan aprel ayınadək davam edir. Yuva kiçik bir fincan şəklində olub, 1-3 metr hündürlükdə, meşə altlığında yerləşir. Yuva saralmış yarpaqlardan və hörümçək torlarından hazırlanır və tez-tez quru yarpaqların külək tərəfindən yığılması ilə səhv salına bilər.
https://en.wikipedia.org/wiki/Flame-throated_bulbul
https://xeno-canto.org/species/Rubigula-gularis
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/flame-throated-bulbul-rubigula-gularis
https://ebird.org/species/bkcbul1
https://animalia.bio/flame-throated-bulbul/1000
https://birdsoftheworld.org/bow/species/bkcbul1/cur/introduction
https://www.drishtiias.com/daily-news-analysis/flame-throated-bulbul
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
