Alfred Hettner (1859 – 1941) — Alman coğrafiyaçısı, coğrafiyanın müxtəlif sahələrində dərin təsirlər buraxmış və xüsusilə coğrafiyanın tarixi və nəzəri aspektlərinə verdiyi töhfələrlə tanınmış bir alimdir. O, müasir coğrafiya elminin inkişafında mühüm rol oynamış və coğrafiya təhsili sahəsində əhəmiyyətli islahatlar etmişdir. Həyatı Alfred Hettner, 1859-cu ildə Almaniyada doğulmuşdur. O, təhsilini müxtəlif Alman universitetlərində almış və coğrafiyanın əsas prinsipləri üzərində işləməyə başlamışdır. Hettner, coğrafiya elminin inkişafında əhəmiyyətli bir şəxsiyyət olmuş və bu sahədəki nəzəriyyələrini yazdığı əsərlərində geniş şəkildə izah etmişdir. Əsas tədqiqat sahələri və fəaliyyəti Hettner-in coğrafiya sahəsindəki ən böyük töhfələrindən biri, "Geography as a Science" (1907) adlı əsəri ilə coğrafiyanın daha mükəmməl və nəzəri əsaslarla təhlil edilməsinə verdiyi töhfədir. Bu əsərdə, o, coğrafiyanın təkcə fiziki və siyasi aspektlərini deyil, həm də mədəni və sosial aspektlərini əhatə edən geniş bir sahə olduğunu vurğulamışdır. Coğrafiyanın nəzəriyyəvi aspektləri Alfred Hettner, coğrafiyanın nəzəriyyəvi yanaşmalarını və bu yanaşmaların təbiətini dərindən araşdırmışdır. Onun ən mühüm yanaşmalarından biri, "Geographical Realism" adlanan nəzəriyyəsidir. Bu yanaşma, coğrafiyanın yalnız fiziki coğrafiya və sahə tədqiqatları ilə kifayətlənməməsi, eyni zamanda insanların cəmiyyətlə olan qarşılıqlı əlaqələrini də əhatə etməsi lazım olduğunu vurğulamışdır. Hettner bu yanaşmalarla coğrafiyanın sosial, iqtisadi və mədəni strukturlarını da araşdıran bir elm sahəsi olmasını müdafiə etmişdir. Coğrafiya və mədəniyyət Hettner, coğrafiyanın mədəniyyətlə əlaqəsi mövzusunda da mühüm işlər görmüşdür. O, coğrafiyanın yalnız əraziləri və fiziki xüsusiyyətləri ilə deyil, həm də insanların yaşam şəraiti, mədəniyyətləri və bu mədəniyyətlərin əraziyə necə təsir etdiyini araşdırmaq lazım olduğunu vurğulamışdır. Onun bu sahəyə verdiyi töhfələr, coğrafiya ilə antropologiya və sosiologiya arasında əlaqə qurmağa imkan yaratmışdır. Coğrafiya təhsili və təsiri Alfred Hettner, coğrafiya təhsilinin inkişafında da mühüm rol oynamışdır. O, coğrafiya elminin məktəblərdə və universitetlərdə daha dərindən və nəzəri şəkildə öyrədilməsi üçün islahatlar aparmışdır. Hettner-in coğrafiya təhsili sahəsindəki yanaşmaları, tələbələrə yalnız məlumat vermək deyil, həm də coğrafiyanın əsas prinsiplərini başa düşmələrini təmin etmək məqsədini daşıyırdı. Onun təhsil yanaşması, coğrafiya dərslərinin daha nəzəri və tətbiqi olaraq öyrədilməsinə diqqət yetirirdi. Son illəri və irsi Alfred Hettner, həyatının sonlarına yaxın çoxsaylı elmi mükafatlarla təltif edilmiş və həm Almaniyada, həm də beynəlxalq miqyasda nüfuzlu bir alim olaraq tanınmışdır. Onun əsərləri, coğrafiya sahəsindəki müasir yanaşmaların təməlini qoymuş və bir çox coğrafiyaçıya ilham vermişdir. Hettner-in işləri, coğrafiyanı yalnız ərazi tədqiqatı kimi deyil, həm də mədəni və sosial strukturların araşdırılması kimi geniş bir sahə olaraq formalaşdırmışdır. Onun elmi mirası, müasir coğrafiya təhsili və coğrafi nəzəriyyələrin inkişafında dərin izlər qoymuşdur. Hettner-in nəzəriyyələri, coğrafiyanın sosial və mədəni aspektlərini anlamada əsaslı bir yanaşma təmin etmişdir və bu gün də coğrafiya elminin tədrisi və tədqiqatları sahəsindəki ən önəmli mənbələrdən biri sayılır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Alfred_Hettner
https://www.britannica.com/biography/Alfred-Hettner
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%BD%D0%B5%D1%80,_%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%B4
https://toppersdomain.com/contributions-of-hattner/
https://global.museum-digital.org/people/45553
https://loterre.istex.fr/N9J/en/page/-PV8FJ6DH-M
https://www.geni.com/people/Alfred-Hettner/6000000008019303897
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
