Alexander Yakovlev (1906–1989) - Sovet mühəndisi, təyyarə dizayneri və aviasiya sahəsindəki mütəxəssislərdən biri, həmçinin Sovet İttifaqında mülki və hərbi təyyarə istehsalının inkişafına mühüm töhfələr vermişdir. Yakovlev, təyyarə dizaynında innovativ yanaşmaları ilə tanınmış və bir çox mühüm layihə və təyyarə modelinin inkişafına rəhbərlik etmişdir. Həyat və təhsil Alexander Yakovlev 1906-cı ildə Rusiyanın Smolensk şəhərində anadan olmuşdur. Gənclik illərində aeronautika və mühəndisliyə olan marağı onu təyyarə mühəndisliyinə yönəltmişdir. 1924-cü ildə Moskva Dövlət Texniki Universitetinin Aviasiya fakültəsinə daxil olmuş və 1929-cu ildə mühəndislik təhsilini başa vurmuşdur. Təhsilini başa vurduqdan sonra, Yakovlev, Sovet İttifaqının aviasiya sahəsində fəaliyyətə başlamışdır. Yakovlev dizayn bürosu və təyyarələr Yakovlev, 1930-cu illərdə öz təyyarə dizayn bürosunu qurmuş və bu büro Sovet aviasiya sənayesinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Yakovlevin rəhbərliyi altında hazırlanan təyyarələr, həm döyüş təyyarələri, həm də mülki təyyarələr sahəsində Sovet aviasiyasının əsas hissəsinə çevrilmişdir. O, həmçinin mülki aviasiyanı inkişaf etdirmək məqsədilə təyyarə modellərinin innovativ yanaşmalarla dizayn edilməsinə çalışmışdır. Ən məşhur təyyarə modelləri Yak-1, Yak-3, Yak-9 Yakovlevin rəhbərlik etdiyi dizayn bürosu, İkinci Dünya Müharibəsi dövründə bir çox döyüş təyyarəsi yaratmışdır. Onun ən məşhur təyyarələrindən biri Yak-1 idi. Yak-1, Sovet Hava Qüvvələrinin istifadə etdiyi ilk döyüş təyyarələrindən biri olaraq müharibə dövründə geniş istifadə olunmuşdur. Yak-1 təyyarəsi, sürəti və manevr qabiliyyəti ilə tanınmışdır. Sonradan, Yak-3 və Yak-9 kimi təyyarələr daha da təkmilləşdirilmişdir. Yak-3, döyüşdəki sürəti və yüngüllüyü ilə xüsusilə müharibənin son dövrlərində məşhur olmuşdur, Yak-9 isə çoxsaylı modifikasiyalarla fərqli missiyalarda istifadə olunmuşdur. Bu təyyarələr, Sovet İttifaqının İkinci Dünya Müharibəsindəki hava döyüşlərindəki müvəffəqiyyətində mühüm rol oynamışdır. Yak-40 və Yak-42 Mülki aviasiya sahəsində də Yakovlevin töhfələri böyük olmuşdur. Yak-40 təyyarəsi, 1960-cı illərin ortalarında Sovet İttifaqının ilk regional sərnişin təyyarələrindən biri olaraq istehsal edilmişdir. Yak-40, həmçinin dünyanın ən kiçik üçmühərrikli sərnişin təyyarəsi olaraq tanınmışdır. Təyyarə, kiçik və orta məsafəli uçuşlar üçün nəzərdə tutulmuşdu və sərnişin daşınmasında uğur qazanmışdır. Yak-42 isə 1970-ci illərdə daha böyük sərnişin tutumuna malik olan regional sərnişin təyyarəsi idi. Bu təyyarə, xüsusilə Sovet İttifaqı daxilində və digər sosialist ölkələrində geniş istifadə edilmişdir. Təsir və irsi Alexander Yakovlev, həm döyüş təyyarələrinin, həm də mülki təyyarələrin inkişafında əvəzsiz rol oynamışdır. Onun rəhbərlik etdiyi dizayn bürosu, Sovet İttifaqının aviasiya sahəsindəki gücünü artırmış və bir çox mühüm təyyarə modelini yaratmışdır. Yakovlevin dizayn etdiyi təyyarələr, həm Sovet İttifaqı, həm də dünyada aviasiya texnologiyalarının inkişafında mühüm rol oynamışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Yakovlev_(engineer)
https://www.wikidata.org/wiki/Q334665
https://www.globalsecurity.org/military/world/russia/yak-alexandr.htm
https://sputnikmediabank.com/media/8123356.html
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aleksandr_Yakovlev
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Aleksandr_Yakovlev
https://scholar.google.com/citations?user=chF7qzMAAAAJ&hl=en
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
