Alexander du Toit (1878–1948) - Cənubi Afrikalı geoloq və paleontoloqdur. O, xüsusilə kontinental drift nəzəriyyəsinin inkişafına verdiyi töhfələrlə məşhurdur. Du Toit, geologiyanın inkişafında və qitələrin hərəkəti barədəki anlayışların formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Onun əsərləri, bu sahənin modern anlayışlarını müəyyən etməyə kömək etmişdir. Erkən həyat və təhsil Alexander du Toit 1878-ci ildə Cənubi Afrikada anadan olmuşdur. O, geologiya sahəsinə olan marağını erkən yaşlarda inkişaf etdirmişdir. 1901-ci ildə Cənubi Afrika Universitetindən geologiya üzrə təhsil almış və təhsilini davam etdirmək üçün Avropaya, xüsusilə Böyük Britaniyaya getmişdir. Du Toit, geologiya və paleontologiya sahəsindəki tədqiqatları ilə qısa müddətdə tanınmağa başlamışdır. Kontinental drift və yerküresi tektonikasına töhfəsi Du Toit, Alfred Wegenerin kontinental drift nəzəriyyəsinin genişlənməsinə və təkmilləşməsinə çox mühüm töhfələr vermişdir. Wegenerin qitələrin təkamül və hərəkət haqqında təklif etdiyi fikirlər o dövrdə mübahisəli olsa da, du Toit bu ideyanı daha da inkişaf etdirərək genişləndirmişdir. 1. "Our Wandering Continents" (1937) Du Toit, 1937-ci ildə "Our Wandering Continents" adlı əsərini yazmış və burada kontinentlərin hərəkətinin sübutlarını təqdim etmişdir. O, bu əsərində, qitələrin bir zamanlar birləşərək bir superqitə olan Pangea yaratdığı və sonra tədricən ayrıldığı ideyasını irəli sürmüşdür. Du Toit, qitələrin yerləşmə və geoloji xüsusiyyətlərinə əsaslanaraq, bu nəzəriyyəni daha ətraflı izah etmişdir. Onun tədqiqatları, yerküresi tektonikasının inkişafına əsaslı təməl yaratmışdır. 2. Qitələrarası fosil oxşarlıqları Du Toit, qitələr arasında fosil oxşarlıqlarını öyrənmiş və bu faktın qitələrin hərəkət etdiyinə dair sübut olduğunu göstərmişdir. Məsələn, o, Cənubi Amerika və Afrikada eyni növ fosillərin tapılmasını, qitələrin bir zamanlar birləşdiyini və sonra ayrıldığını sübut edən bir dəlil kimi təqdim etmişdir. 3. Geoloji struktur və təhlillər Du Toit, həmçinin müxtəlif qitələrdəki geoloji quruluşları və tektonik aktivliyi təhlil etmiş və onların bir vaxtlar birləşərək tək bir böyük quruluş olan Pangeanı yaratdıqlarını göstərmişdir. O, Pangeanın parçalanmasının nəticəsi olaraq, qitələrin indiki mövqelərinə getdikcə hərəkət etdiyini və bu prosesin nəticələrinin geologiya və paleontologiya sahələrində aydın şəkildə izlənilə biləcəyini göstərmişdir. Tədqiqatları və kəşfləri Du Toit, yalnız kontinentlərin hərəkətinə dair nəzəriyyələr irəli sürməklə qalmamış, həmçinin bir çox geoloji kəşflər və təhlillər etmişdir. Onun tədqiqatları, xüsusən Cənubi Afrika və digər qitələrin geologiyası ilə bağlı ətraflı məlumatlar təqdim edib. Cənubi Afrika geologiyası: Du Toit, Cənubi Afrikada aparılan geoloji tədqiqatlara da mühüm töhfələr vermişdir. O, bu ərazinin geoloji tarixini araşdırmış və müxtəlif geoloji dövrlərin strukturlarını təhlil etmişdir. Cənubi Afrikada baş verən geoloji hadisələrin, yerküresi tektonikası ilə əlaqəsini müəyyənləşdirmişdir. Fosil araşdırmaları: Du Toit, qitələrarası fosil oxşarlıqlarına diqqət yetirərək, kontinentlərin hərəkətinin sübutlarını tapmışdır. O, bu fosil nümunələrini və digər geoloji strukturları istifadə edərək, kontinentlərin keçmişdə birləşdiyini və sonra ayrıldığını dəstəkləyən əhəmiyyətli dəlillər təqdim etmişdir. Sonraki həyat və irs Alexander du Toit, geologiya sahəsindəki fəaliyyəti ilə böyük nüfuz qazanmış və bir çox beynəlxalq elmi mükafatlar qazanmışdır. O, həmçinin Cənubi Afrika Universitetində tədris etmiş və burada bir çox gənc geoloq və alim yetişdirmişdir. Du Toit 1948-ci ildə vəfat etmişdir, amma onun kontinentlərin hərəkəti haqqında apardığı tədqiqatlar, yerküresi tektonikası sahəsindəki nəzəriyyələrin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_du_Toit
https://www.britannica.com/biography/Alexander-Du-Toit
https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.person.bm000070274
https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803095736908
https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/du-toit-alexander-logie
https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbm.1949.0004
https://jpsonline.co.in/index.php/jop/article/view/34
Tarix : 12 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
