Aleksandr Stepanoviç Viktorenko (29 mart 1947, Olğinka, Qazaxıstan SSR – 10 avqust 2023) — Sovet və Rusiya kosmonavtı, hərbi pilot və Beynəlxalq Kosmik Stansiyanın (BKS) əvvəlki versiyası olan Salyut və Mir kosmik stansiyalarının iştirakçısı. O, dörd kosmik missiyada iştirak edib və kosmosda ümumi 489 gün keçirərək kosmik tarixdə ən təcrübəli kosmonavtlardan birinə çevrilib. Viktorenko həmçinin bir neçə fəza gəzintisi (EVA) həyata keçirib. Həyatı və təhsili Aleksandr Viktorenko 29 mart 1947-ci ildə Qazaxıstan SSR-in Olğinka şəhərində anadan olub. O, Orenburq Ali Hərbi Aviasiya Məktəbini bitirib və hərbi pilot kimi xidmət edib. Viktorenko həmçinin Yuri Qaqarin Hərbi Hava Akademiyasında təhsil alıb. Kosmik karyerası Aleksandr Viktorenko 1978-ci ildə Sovet İttifaqının kosmonavtlar korpusuna seçilib. O, kosmik uçuş üçün zəruri olan müxtəlif təlimlər keçib, o cümlədən sualtı təlimlər, mikroqravitasiya şəraitində işləmə və kosmik gəmi sistemləri üzrə təlimlər. Kosmik missiyaları Viktorenko dörd kosmik missiyada iştirak edib: Soyuz TM-3 (1987) – Bu missiya zamanı Viktorenko, Mir kosmik stansiyasına uçdu və stansiyada 151 gün qaldı. Soyuz TM-8 (1989) – Bu missiya zamanı o, yenidən Mir stansiyasına uçdu və stansiyada 166 gün qaldı. Soyuz TM-14 (1992) – Bu missiya zamanı Viktorenko, Mir stansiyasına uçdu və stansiyada 145 gün qaldı. Soyuz TM-20 (1994) – Bu missiya zamanı o, yenidən Mir stansiyasına uçdu və stansiyada 27 gün qaldı. Viktorenko kosmosda ümumi 489 gün keçirərək kosmik tarixdə ən təcrübəli kosmonavtlardan birinə çevrilib. O, həmçinin bir neçə fəza gəzintisi (EVA) həyata keçirib. Kosmosdan sonrakı fəaliyyəti Kosmik uçuşlardan sonra Aleksandr Viktorenko Rusiya Kosmik Agentliyində (Roskosmos) fəaliyyətini davam etdirdi. O, gələcək kosmik missiyalar üçün kosmonavtların hazırlanmasında iştirak edib və kosmik təhlükəsizlik üzrə təlimlər təşkil edib. Viktorenko həmçinin kosmik təhsil və elmi təbliğat sahəsində fəal iştirak edib. Mükafatları və nailiyyətləri Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1987). Lenin ordeni və digər yüksək dövlət mükafatları. Kosmik tədqiqatlarda əvəzolunmaz töhfələri üçün tanınma. Ölümü Aleksandr Viktorenko 10 avqust 2023-cü ildə vəfat edib. Onun kosmik tarixdəki rolu və töhfələri hər zaman yad edilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Viktorenko
https://spacelaunchnow.me/astronaut/aleksandr-viktorenko
https://tr.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Viktorenko
https://www.wikidata.org/wiki/Q221615
https://www.spacelaunchschedule.com/astronaut/aleksandr-viktorenko/
https://www.supercluster.com/astronauts/aleksandr-viktorenko
http://www.collectspace.com/news/news-081023a-cosmonaut-alexander-viktorenko-obituary.html
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
