Aleksander Wat (1 may 1900 – 29 iyul 1967) - Polşalı şair, yazıçı və ədəbi tənqidçi. O, 20-ci əsrin ən mühüm Polşa ədəbiyyatçılarından biri kimi tanınır və öz eksistensial, fəlsəfi və siyasi mövzulu əsərləri ilə məşhurdur. Wat həmçinin kommunizm və totalitarizm mövzularını öz yaradıcılığında geniş şəkildə işləmişdir. Həyatı Aleksander Wat 1 may 1900-cü ildə Varşava, Polşada anadan olmuşdur. O, Varşava Universitetində təhsil almış və gənc yaşlarından ədəbiyyata maraq göstərmişdir. Wat 1920-ci illərdə futurizm və avangard ədəbi hərəkatlarında fəal iştirak etmişdir. II Dünya Müharibəsi zamanı Wat SSRİ tərəfindən həbs edilmiş və QULAQ düşərgələrində saxlanılmışdır. Bu dövr onun həyatında və yaradıcılığında dərin izlər buraxmışdır. Wat müharibədən sonra Polşaya qayıtmış, lakin 1959-cu ildə Fransaya mühacirət etmişdir. Yaradıcılığı Aleksander Wat öz eksistensial, fəlsəfi və siyasi mövzulu əsərləri ilə tanınır. Onun yaradıcılığı totalitarizm, kommunizm, həyatın mənası və insan azadlığı kimi mövzularla zəngindir. Wat tez-tez əsərlərində həbs düşərgələrindəki təcrübələrini, fəlsəfi düşüncələrini və siyasi baxışlarını əks etdirir. Əsas əsərləri: Şeir topluları "Ja z jednej strony i z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka" (Mənim dəmir sobamın bir tərəfindən və digər tərəfindən, 1957) — Bu toplu Watın ən məşhur əsərlərindən biridir. "Wiersze" (Şeirlər, 1957) — Bu toplu şairin seçilmiş şeirlərini özündə birləşdirir. Esselər və məqalələr "Mój wiek" (Mənim əsrəm, 1977) — Bu əsər Watın həyatı və yaradıcılığı haqqında avtobioqrafik bir əsərdir. "Lucifer Unemployed" (İşsiz Lucifer, 1927) — Bu əsər siyasi və fəlsəfi mövzuları araşdırır. Mühacirət dövrü Aleksander Wat 1959-cu ildə Fransaya mühacirət etmişdir. O, mühacirət dövründə də ədəbi fəaliyyətini davam etdirmiş və Polşa mədəniyyətinin qorunub saxlanılması üçün çalışmışdır. Wat mühacirət dövründə yazdığı əsərlərdə vətən həsrəti və milli kimlik kimi mövzuları işləmişdir. İrsi Aleksander Wat Polşa ədəbiyyatının ən mühüm simalarından biridir. Onun yaradıcılığı eksistensial, fəlsəfi və siyasi mövzularla zəngindir. Wat öz əsərləri ilə Polşa ədəbiyyatını zənginləşdirmiş və gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Onun adı Polşada küçələrə, məktəblərə və mədəniyyət mərkəzlərinə verilmişdir. Watın əsərləri hər il keçirilən ədəbi tədbirlərdə və məktəb proqramlarında öyrədilir. Ölümü Aleksander Wat 29 iyul 1967-ci ildə Fransanın Paris şəhərində vəfat etmişdir. Onun ölümü Polşa ədəbiyyatı üçün böyük itki hesab olunur. Wat öz yaradıcılığı ilə Polşa mədəniyyətində əbədi iz qoymuşdur.
https://www.poetryfoundation.org/poets/aleksander-wat
https://timenote.info/en/Aleksander-Wat
https://culture.pl/en/artist/aleksander-wat
https://www.rights-acantiladoqc.com/authors/alexander-wat/
https://beinecke.library.yale.edu/collections/highlights/aleksander-wat-papers
https://www.acantilado.es/persona/aleksander-wat/
https://www.goodreads.com/book/show/356003.My_Century
Tarix : 6 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
