Aime Fernand David Cesaire (26 iyun 1913 – 17 aprel 2008) - Fransız martinikli şair, yazıçı və siyasətçi idi. O, "frankofon ədəbiyyatında Negritude hərəkatının əsasını qoyanlardan biri" olmuş və fransız dilində "negritude" sözünü yaratmışdır. Onun əsərləri arasında "Cahier d'un retour au pays natal" (1939) adlı uzun poema, Uilyam Şekspirin "The Tempest" (Fırtına) əsərinə cavab olaraq yazdığı "Une Tempete" və müstəmləkəçilərlə müstəmləkə edilənlər arasındakı münaqişəni təsvir edən "Discours sur le colonialisme" adlı essesi var. Césaire-in əsərləri bir çox dillərə tərcümə edilmişdir. Siyasi karyerası 1945-ci ildə Fransız Kommunist Partiyasının (PCF) dəstəyi ilə Aimé Césaire Fort-de-France şəhərinin meri və Martinika üçün Fransa Milli Assambleyasına deputat seçildi. O, 19 mart 1946-cı ildə departamentləşməyə dair qanunun yekdilliklə qəbul edilməsinə nail oldu. 1946-cı ildə departamentləşmə həyata keçirilsə də, bu status Martinika xalqı üçün əhəmiyyətli dəyişikliklər gətirmədi. 1930-1940-cı illərdəki bir çox solçu intellektuallar kimi, Cesaire də Sovet İttifaqını tərəqqi, ədalət və insan haqları mənbəyi kimi görürdü. Lakin 1956-cı ildə Macarıstan inqilabının Sovetlər tərəfindən amansızcasına yatırılmasından sonra o, Sovet İttifaqından məyus oldu. O, Fransız Kommunist Partiyasından ayrıldığını "Lettre a Maurice Thorez" (Maurice Thorezə məktub) adlı məqaləsində elan etdi. 1958-ci ildə Cesaire Martinika Proqressiv Partiyasını təsis etdi. O və onun partiyası 20-ci əsrin ikinci yarısında Martinika siyasətində mühüm rol oynadı. 1993-cü ildə, 47 il fasiləsiz olaraq Milli Assambleyada deputat kimi fəaliyyət göstərdikdən sonra, Cesaire mandatını yeniləməkdən imtina etdi. Son illəri 2006-cı ildə Aime Cesaire, 2007-ci il Fransa prezident seçkilərində namizəd ola biləcək Xalq Hərəkatı İttifaqının (UMP) lideri Nikolya Sarkozi ilə görüşməkdən imtina etdi. Bu, UMP-nin 2005-ci ildə qəbul etdiyi müstəmləkəçilik haqqında qanuna səs verməsi ilə bağlı idi. Həmin qanun müəllimlərə və dərsliklərə Fransa müstəmləkəçiliyinin, xüsusilə Şimali Afrikadakı rolunun müsbət tərəflərini tanımağı tələb edirdi. Müxaliflər bu qanunu müstəmləkəçiliyi və Fransa hakimiyyətini müsbət işıqda göstərdiyi, xüsusilə Əlcəzair müharibəsi dövründəki hadisələri təhrif etdiyi üçün tənqid etdilər. Prezident Jak Şirak sonda bu mübahisəli qanunu ləğv etdirdi. 9 aprel 2008-ci ildə Cesaire ciddi ürək problemləri səbəbindən Fort-de-Fransadakı Pierre Zobda Quitman xəstəxanasına yerləşdirildi. O, 17 aprel 2008-ci ildə vəfat etdi. Əsərləri Poeziya 1939: Cahier d'un retour au pays natal (Vətəna qayıdış gündəliyi), Paris: Volontés 1946: Les armes miraculeuses (Möcüzəli silahlar), Paris: Gallimard 1947: Cahier d'un retour au pays natal, Paris: Bordas 1948: Soleil cou-coupe (Kəsilmiş günəş), Paris: K 1950: Corps perdu (İtirilmiş bədən), Paris: Fragrance 1960: Ferrements (Dəmir bağlar), Paris: Editions du Seuil 1961: Cadastre (Kadastr), Paris: Editions du Seuil 1982: Moi, laminaire (Mən, Laminariya), Paris: Editions du Seuil 1994: Comme un malentendu de salut ... (Xilasın anlaşılmazlığı kimi ...), Paris: Editions du Seuil Teatr 1958: Et les Chiens se taisaient (Və itlər susurdu), faciəvi teatr əsəri, Paris: Presence Africaine 1963: La Tragedie du roi Christophe (Kral Kristofun faciəsi), Paris: Presence Africaine; İngilis dili tərcüməsi: The Tragedy of King Christophe, New York: Grove, 1969 1966: Une saison au Congo (Konqoda bir mövsüm) – Patris Lumumba haqqında tamaşa, Paris: Seuil; İngilis dili tərcüməsi: A Season in the Congo, New York, 1968 1969: Une Tempete (Fırtına) – Uilyam Şekspirin "Fırtına" əsərinin qara teatr üçün adaptasiyası, Paris: Seuil; İngilis dili tərcüməsi: A Tempest, New York: Ubu repertory, 1986
https://memoire-esclavage.org/biographies/aime-cesaire
https://www.universalis.fr/encyclopedie/aime-cesaire/
https://www.toupie.org/Biographies/Cesaire.htm
https://www.bnf.fr/sites/default/files/2019-07/biblio_cesaire2.pdf
https://www.assemblee-nationale.fr/histoire/aime-cesaire/biographie.asp
https://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Aim%C3%A9_C%C3%A9saire/112418
https://www.linternaute.fr/biographie/litterature/1776156-aime-cesaire-biographie-courte-dates-citations/
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
