La Llorona (İspan dilində: [la ʝoˈɾona]; "Ağlayan Qadın", "Yası olan Qadın", "Ulayan Qadın") - Meksika folklorunda intiqam almağa çalışan narahat bir ruh. O, ərinin ona xəyanət etdiyini öyrəndikdən sonra qısqanclıqdan uşaqlarını boğaraq öldürmüş və sonralar onların məzarları yaxınlığında ağlayaraq dolaşmışdır. Onun ağlamasını eşidən hər kəs uğursuzluğa düçar olur. Tarixi La Llorona ilə bağlı ilk yazılı məlumatlar 1550-ci ilə aiddir və bu məlumatlar Meksikanın müxtəlif şəhərlərində yayılmışdır. Lakin onun hekayəsinin Aztek mifologiyasının yaradılış hekayələri ilə əlaqəli olduğu barədə nəzəriyyələr mövcuddur. Aztek xalqına aid bir hekayədə davamlı olaraq yemək istəyən bir qadın təsvir edilir, bu isə La Lloronanın uşaqları üçün gecə boyunca ağlaması ilə müqayisə edilmişdir. La Lloronanın ana sevgisi ilə əlaqəli faciəsi Aztek ilahəsi "Cihuacoatl" ilə müqayisə edilir. O, ölmüş uşaqların himayədarı hesab olunur. La Lloronanın əfsanəsi ənənəvi olaraq Meksikada, Mərkəzi Amerikanın və Cənubi Amerikanın şimalında danışılır. Bəzən La Llorona, Hernan Kortesin tərcüməçisi olan "Nahua"lı qadın "La Malinche" ilə qarışdırılır. "La Malinche" həm müasir Meksika xalqının anası, həm də ispanlara kömək etməsi səbəbilə milli xəyanət simvolu kimi qəbul edilir. Qadın ruhlarının ağlama hekayələri həm İber, həm də Amerika yerli mədəniyyətlərində geniş yayılıb. Ben Radfordun "La Llorona" əfsanəsini araşdırması, bu hekayədəki ümumi elementləri 1486-cı ilə aid olan alman əfsanəsi "Die Wei e Frau" ilə əlaqələndirmişdir. La Llorona, həmçinin yunan mifologiyasındakı Lamiaya bənzəyir, burada Zevsin həyat yoldaşı Hera, Lamia ilə olan əhvalatını öyrənir və Lamianın Zevsdən olan bütün uşaqlarını öldürür. Uşaqlarını itirmə qısqanclığından dolayı, Lamia başqalarının uşaqlarını öldürür. Regional versiyalar La Llorona əfsanəsinin çoxsaylı versiyaları və detalları mövcuddur. Ən tipik versiyada gözəl bir qadın olan Maria zəngin bir kişi ilə evlənir və iki uşaq dünyaya gətirir. Bir gün Maria ərini başqa bir qadınla görür və qəzəb içində uşaqlarını bir çayda boğur. Bu hərəkətindən dərhal peşman olur, amma onları xilas edə bilmir və günah hissi ilə özünü də öldürür. Ancaq o, axirətə gedə bilmir. Yer üzündə dolaşaraq uşaqlarını tapmağa çalışır. Başqa bir versiyada, uşaqları qeyri-qanuni olur və o, onların varlığından yeni həyat yoldaşının xəbəri olmasın deyə uşaqları boğur. La Llorona əfsanəsinin çoxsaylı versiyalarında ağ rəngli nəm paltar, gecə ağlaması və su ilə əlaqə kimi təkrarlanan motivlər vardır. Mədəniyyətdə La Llorona əfsanəsi Meksika mədəniyyətində dərin köklərə malikdir. Uşaqlara bu hekayə, gecə vaxtı tək başına, xüsusilə çaylar və göllərin yaxınlığına getməmələrini öyrətmək məqsədilə danışılır. Onun ruhu tez-tez sənət əsərlərində əks olunub. Alexandro Kolunqanın əsrələrində ona xüsusi yer ayrılıb. Meksikada "Leyenda de la Llorona" adlı su kanallar şəbəkəsi mövcuddur. Meksika şəhərinin "Xochimilco" rayonunda hər il baş tutan teatr tamaşasında La Llorona əfsanəsi canlandırılır. 1930-cu illərdə La Lloronaya filmlərdə də rast gəlinirdi. Filmlərdə La Llorona, çox vaxt intiqam alan pis bir canavar kimi təsvir edilir. 1974-cü ildə istehsal olunan "La Venganza de la Llorona" (La Lloronanın İntiqamı) adlı klassik film, bu mövzuda ən məşhur filmlərdən biridir. 2019-cu ildə də "La Llorona" adlı qorxu filmi ekranlara çıxmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/La_Llorona
https://www.britannica.com/topic/La-Llorona
https://blogs.loc.gov/folklife/2021/10/la-llorona-an-introduction-to-the-weeping-woman/
https://www.vanityfair.com/hollywood/2019/04/la-llorona-real-mexican-legend-curse-of-la-llorona-movie?srsltid=AfmBOoo3VTl_CrGO-_w3yoPjTBqF03HsRtVF2IgkKOEZH7xPqwBPxna1
https://www.vanityfair.com/hollywood/2019/04/la-llorona-real-mexican-legend-curse-of-la-llorona-movie?srsltid=AfmBOoo3VTl_CrGO-_w3yoPjTBqF03HsRtVF2IgkKOEZH7xPqwBPxna1
https://muzipmasalcini.com/aglayan-kadin-latin-amerikanin-kederli-masali/
https://onedio.com/haber/meksika-nin-en-korkulan-efsanesi-aglayan-kadin-la-llorona-nin-hikayesi-1018781
https://mitoloji.org.tr/la-llorona-amerikanin-intikamci-hayaleti/
https://austinghosts.com/la-llorona-the-weeping-woman/
Tarix : 20 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
