Adi alovbel (Dinopium javanense) - Həmçinin adi qızılbel kimi tanınan, "Picidae" fəsiləsinə aid kiçik (28–30 sm) üçbarmaqlı bir ağacdələn növüdür. Bu quş Cənub və Cənub-Şərqi Asiyada geniş yayılmışdır. Taksonomiya Adi alovbel, "Dinopium" cinsinə aid digər növlərlə yaxından əlaqədardır. Bu cinsə daxil olan digər növlərə Himalay alovbeli (D. shorii), ləkəli-boğaz alovbel (D. everetti), qara-bel alovbel (D. benghalense) və qırmızı-bel alovbel (D. psarodes) daxildir. Əvvəllər "Dinopium" cinsinə aid edilən zeytunbel ağacdələn (Gecinulus rafflesii) indi "Gecinulus" cinsinə aid edilir, çünki solğunbaş ağacdələn (Gecinulus grantia) ilə daha yaxından əlaqədardır. Adi alovbel, Himalay alovbeli və ləkəli-boğaz alovbel ilə ən yaxın qohumdur. Bu növlər üst sinədəki ləkələrin dərəcəsi ilə fərqlənir: adi alovbelin üst sinəsində ləkəli-boğaz alovbeldən daha çox ləkə var. Bundan əlavə, adi alovbel, zeytunbel ağacdələn və qəhvəyi ağacdələn (Blythipicus rubiginosus) ilə birlikdə yüksək inkişaf etmiş "protraktor pterygoidei" əzələsinə malikdir. Bu ortaq morfologiyanın nəticəsi olaraq, bu növlərin qohumluğu və ya konvergent evolyusiya ilə əlaqəli olub-olmadığı hələ də məlum deyil. Yarımnövləri -"D. j. javanense": Malayziya yarımadası, Sumatra, Riau arxipelaqı və qərbi Yava. -"D. j. malabaricum": Hindistanın cənub-qərbi. -"D. j. intermedium": Banqladeş, şərqi Myanma və cənubi Çin (Yunnan əyaləti). -"D. j. borneonense": Borneo (şimal-şərqi Borneo istisna olmaqla). -"D. j. raveni": Şimal-şərqi Borneo və sahil yaxınlığındakı kiçik adalar. -"D. j. exsul": Şərqi Yava və Bali. Yaşayış mühiti və yayılması Adi alovbellər ürkək və gizli quşlardır, buna görə də şəhər ərazilərində nadir hallarda rast gəlinir. Onlar müxtəlif yaşayış mühitlərində, o cümlədən rütubətli açıq meşələrdən, kolluqlara və manqrov meşələrinə qədər geniş ərazilərdə yaşayır. Ümumiyyətlə düzənlikləri üstün tutsalar da, Hindistanda 1700 metr yüksəkliyə qədər qalxaraq şam meşələrində yaşaya bilirlər. Onların yayılma sahəsi Cənub-Şərqi Asiyanı əhatə edir, Hindistanın Qərbi Qat dağlarından İndoçin yarımadasına və Böyük Zond adalarına qədər uzanır. Təsvir Erkək və dişi fərdlər baş kəkili rənginə görə fərqlənir: erkəklərin parlaq qırmızı, dişilərin isə ağ zolaqlı qara kəkili var. Hər iki cinsin ağ üst göz xətti, ağ yanaq zolağı və ağ boğaz nahiyəsi var, bunlar qara zolaqlarla ayrılır. Quşun alt hissəsi ləkəli qara və ağ rəngdədir. Adi alovbel, böyük alovbel (Chrysocolaptes guttacristatus) kimi digər qızılbəl ağacdələnlərdən kiçik dimdiyi və qara boyun arxası ilə fərqlənir. Qara-bel alovbeldən isə qırmızı beli və ağ boğazı ilə seçilir. Onun yüksək səslə çıxardığı "kow-kowp" səsi böyük alovbelin səsinə çox bənzəyir və bu, adi alovbeli Himalay alovbelindən ayırmaq üçün ən yaxşı üsuldur. Davranış Adi alovbel nisbətən sakit bir növdür və nadir hallarda səs çıxarır. Ağacdələn fəsiləsinə aid olsa da, taxta döymək kimi davranışları nadir hallarda müşahidə edilir. Yumşaq və alçaq səslə yuva döymə halları qeydə alınmışdır, bu zaman erkək fərd baş kəkili qaldıraraq yuvasını yumşaq şəkildə döyür. Bu davranış tədqiqatçının yuvaya yaxın olması ilə əlaqədar ola bilər, çünki bu, cütləşmə nümayişi deyil. Qidalanma Adi alovbelin qidalanma üsulları müxtəlifdir, lakin ümumiyyətlə taxta döymək kimi davranışlar nadir hallarda müşahidə edilir. Kiçik dimdiyi ilə səs çıxarmadan qidalanmağa daha yaxşı uyğunlaşmışdır. Onlar hərəkətləri ilə fərqlənir: uzun müddət hərəkətsiz qalır, sonra kəskin şəkildə hərəkət edərək keçən həşəratları tez-tez yoxlayırlar. Əsasən qarışqa ilə qidalanırlar, lakin yavaş uçan həşəratları da ovlayırlar. Üçbarmaqlı ayaq quruluşu onlara sürətli və effektiv şəkildə tullanmağa imkan verir. Cinslər adətən fərqli ağaclarda qidalanır, lakin bir-biri ilə səs və vizual əlaqə saxlayır. Çoxalma Adi alovbelin çoxalması və cütləşməsi haqqında məlumat azdır. Bəzi məlumatlara görə, cütləşmə zamanı heç bir nümayiş olmur, yalnız erkək fərd baş kəkili qaldıraraq dişiyə yaxınlaşır. Digər məlumatlara görə, qısa bir cütləşmə nümayişi var, bu zaman hər iki cins baş kəkili qaldırır, başını yelləyir və erkək dişini qidalandırır. Onlar meyvə ağaclarında, hindistan qozu ağaclarında və ya kötüklərdə yuva qurur və 2–3 yumurta qoyur.
https://ebird.org/species/comfla1
https://en.wikipedia.org/wiki/Common_flameback
https://singaporebirds.com/species/common-flameback/
https://xeno-canto.org/species/dinopium-javanense
https://app.birda.org/species-guide/12575/Common_Flameback
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/common-flameback-dinopium-javanense
https://birdsoftheworld.org/bow/species/comfla1/cur/introduction
https://www.thainationalparks.com/species/common-flameback
http://www.nurismailphotography.com/blog/common-flameback-woodpecker-29042021
https://malaysianwildlifephotography.blogspot.com/2014/06/common-flameback-woodpecker-nesting.html
https://www.oiseaux-birds.com/card-common-flameback.html
https://www.singaporegeographic.com/bird/common-flameback
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/common-flameback-dinopium-javanense
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/695669
https://observation.org/species/70742/
https://planetbirds.blogspot.com/2013/05/common-flameback.html
https://worldbirdsblog.wordpress.com/common-flameback-dinopium-javanense/
https://birdwatching.asia/greater-flameback-in-malaysia/
https://picturebirdai.com/ru/wiki/Dinopium_javanense.html
https://dzen.ru/b/Y7WrDrPX2DsnOs0Z
https://ru.ruwiki.ru/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%BE-%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%B4%D1%8F%D1%82%D0%BB%D1%8B
Tarix : 5 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
