Adam Wazyk (1905–1982) - Polşa ədəbiyyatının diqqətçəkən simalarından biri olub, şair, esseist və tərcüməçi kimi tanınmışdır. O, 20-ci əsr Polşa poeziyasında mühüm iz qoymuş, müxtəlif dövrlərdə avanqard, sosialist realizmi və dissident şeiri ilə məşğul olmuşdur. Xüsusilə 1955-ci ildə yazdığı Poemat dla dorosłych ("Böyüklər üçün poema") əsəri ilə kommunist rejiminin reallıqlarını tənqid etmiş və Polşada siyasi-ədəbi mühitə ciddi təsir göstərmişdir. Həyatı və fəaliyyəti Erkən həyatı və təhsili: Adam Wazyk 1905-ci ildə Krakovda yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. Gəncliyində ədəbi dairələrə qoşulmuş və Polşanın aparıcı ədəbi hərəkatlarından olan Zwrotnica (Dəyişiklik) jurnalında fəaliyyət göstərmişdir. Avanqard dövrü: O, 1920–1930-cu illərdə Polşa avanqard poeziyasına qoşulmuş və futurizm, sürrealizm kimi cərəyanlardan təsirlənmişdir. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı: Müharibə illərində Sovet İttifaqına sığınmış və Polşa Xalq Ordusunda xidmət etmişdir. Sosialist realizmi dövrü: Müharibədən sonra sosialist realizmi çərçivəsində yazmağa başlamış və kommunist rejimini dəstəkləyən əsərlər qələmə almışdır. Ədəbi yaradıcılığı və üslubu Adam Wazyk ədəbi karyerası boyunca müxtəlif üslub və cərəyanlarla məşğul olmuşdur. Müharibədən sonra kommunist ideyalarını dəstəkləyən şeirlər yazmışdır. Lakin sonradan bu üsluba tənqidi yanaşmağa başlamışdır. 1955-ci ildə yazdığı Poemat dla dorosłych ("Böyüklər üçün poema") əsərində sosialist rejiminin boğucu və repressiv atmosferini tənqid etmişdir. Bu poema Polşa ədəbi və siyasi mühitində böyük əks-səda doğurmuşdur. İrsi və mirası Wazyk həm avanqard ədəbiyyatda, həm də siyasi poeziyada əhəmiyyətli fiqur hesab edilir. Onun 1950-ci illərdəki çevrilməsi və sosialist rejimini tənqid etməsi, Polşada ədəbi və siyasi dəyişikliklərə təsir etmişdir. O, Fransız və Rus ədəbiyyatından tərcümələr etmiş və dünya ədəbiyyatının Polşada yayılmasına töhfə vermişdir. Adam Wazyk, həyatının müxtəlif dövrlərində fərqli ideoloji və estetik cərəyanlarla əlaqəli olsa da, nəticədə azad fikri və poetik həqiqəti ön plana çıxaran bir sənətkar kimi yadda qalmışdır.

İstinadlar

https://www.britannica.com/biography/Adam-Wazyk

https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adam_Wa%C5%BCyk

https://www.goodreads.com/author/list/2894496.Adam_Wa_yk

https://brill.com/display/book/9789004726635/BP000014.xml

https://opus.us.edu.pl/info/article/USL06d3d88ee3ed4326a3fc966f8f5ba270/

https://scaruffi.com/writers/wazyk.html

https://lia.lvivcenter.org/en/projects/litlviv/database/anthropos/wazyk-adam/1939

Tarix : 6 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.