Adam Guy Riess (d. 1969) - Amerikalı astrofizikdir və kainatın sürətlənən genişlənməsini kəşf edən alimlərdən biri. O, bu kəşfi ilə 2011-ci ildə Nobel Fizika Mükafatına layiq görülmüşdür. Onun araşdırmaları qaranlıq enerjinin mövcudluğunun sübut olunmasına və müasir kosmologiya nəzəriyyəsinin formalaşmasına mühüm töhfə vermişdir. Gəncliyi və təhsili Adam Riess 1969-cu ildə ABŞ-ın Vaşinqton şəhərində anadan olmuşdur. Massaçusets Texnologiya İnstitutunda (MIT) fizika üzrə bakalavr dərəcəsi almışdır. Harvard Universitetində astrofizika üzrə doktorluq işini tamamlamışdır (1996). Elmi nailiyyətləri Kainatın Sürətlənən Genişlənməsinin Kəşfi 1990-cı illərin sonunda Riess, Uzaq Supernovalar üzrə Tədqiqat Komandası ilə birlikdə Ia tipli supernovaları öyrənərək kainatın genişlənməsinin gözləniləndən daha sürətli getdiyini kəşf etdi. Bu kəşf Einstein-ın "kosmoloji sabitliyi" anlayışına yeni maraq oyatdı və qaranlıq enerji anlayışının ortaya çıxmasına səbəb oldu. Riess və onun həmkarları (Saul Perlmutter və Brian Schmidt) bu işlərinə görə 2011-ci ildə Nobel Fizika Mükafatını qazandılar. Hubble Sabiti və kosmologiya araşdırmaları Riess Hubble Kosmik Teleskopundan istifadə edərək kainatın genişlənmə sürətini (Hubble sabitini) daha dəqiq ölçməyə çalışmışdır. Onun araşdırmaları "Hubble gərginliyi" (Hubble tension) adlanan problemin yaranmasına səbəb olmuşdur, çünki yeni ölçmələr kainatın genişlənmə sürətinin əvvəlki nəzəri hesablamalardan fərqli olduğunu göstərir. Mükafatları və tanınma 2011 – Nobel Fizika mükafatı 2011 – Albert Einstein medalı 2006 – Shaw mükafatı Son dövrləri və irsi Adam Riess hazırda Johns Hopkins Universitetində və Kosmik Teleskop Elmi İnstitutunda çalışır. Onun araşdırmaları qaranlıq enerjinin mahiyyətini anlamağa və kainatın gələcəyi ilə bağlı nəzəriyyələri inkişaf etdirməyə davam edir. O, müasir astrofizikanın ən nüfuzlu tədqiqatçılarından biri hesab olunur.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Adam_Riess

https://physics-astronomy.jhu.edu/directory/adam-riess/

https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2011/riess/facts/

https://www.britannica.com/biography/Adam-Riess

https://history.aip.org/phn/11608032.html

https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2011/riess/lecture/

https://zkm.de/en/person/adam-g-riess

Tarix : 25 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.