Adam le Bossu ("Qozbel Adam") ləqəbi ilə də tanınan Adam de la Halle, orta əsr Fransız musiqiçisi, şairi və dramaturqu idi. O, musiqili teatrın və polyfonik musiqinin erkən inkişafında mühüm rol oynayan sənətkarlardan biri hesab olunur. Həyatı və fəaliyyəti Adam de la Halle, Fransanın Arras şəhərində anadan olmuşdur. O, əvvəlcə rahib olmaq niyyəti ilə təhsil alsa da, sonradan şair və musiqiçi kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. O, Arras şəhərindəki trubadur və truverlər (şimal Fransa şair-musiqiçiləri) cəmiyyətinin üzvü idi. Daha sonra o, Neapol kralı II Şarlın sarayına daxil oldu və burada teatr və musiqi sahəsində mühüm əsərlər yaratdı. Əsərləri və üslubu Adam de la Halle həm şeir, həm də musiqi sahəsində əsərlər vermişdir. O, truverlər ənənəsini inkişaf etdirərək ilk musiqili dramların yaradılmasına töhfə vermişdir. 1. Dramatik əsərləri "Jeu de Robin et Marion" (c. 1283) – Orta əsrlərin ilk musiqili komediyalarından biri sayılır. Bu əsər rustik (kənd həyatını əks etdirən) teatr nümunəsidir və sevgiyə dair komik elementlər ehtiva edir. "Le Jeu de la Feuillée" – Avtobioqrafik və satirik teatr pyesidir. O, öz şəhəri olan Arrasın insanlarını və həyat tərzini tənqidi şəkildə təsvir edir. 2. Musiqili əsərləri Adam de la Halle həm monofonik (tək səsli), həm də polyfonik (çox səsli) musiqilər bəstələmişdir. Onun musiqiləri orta əsr Fransız trubadur ənənəsinin inkişafına töhfə vermiş və sonrakı dövr musiqisinə təsir etmişdir. "De ma dame vient" – Erkən polyfonik chanson (mahnı) nümunələrindən biridir. "Dame, or sui cilz" – Sevgi və saray romantikası haqqında yazılmış şanson. Təsiri və irsi Musiqili teatrın və orta əsr operasının erkən formalarının əsasını qoymuşdur. Şeir və musiqini birləşdirən truver ənənəsinin inkişafına töhfə vermişdir. Onun əsərləri orta əsr teatrı və musiqisinin inkişafında mühüm mərhələ sayılır. Ölümü və mirası Adam de la Halle, təxminən 1285-ci ildə Neapolda vəfat etmişdir. Onun əsərləri Fransa musiqisinin və ədəbiyyatının inkişafında mühüm rol oynamışdır və bu gün də orta əsr sənəti ilə maraqlananlar tərəfindən öyrənilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Adam_de_la_Halle
https://tr.wikipedia.org/wiki/Adam_de_la_Halle
https://www.britannica.com/biography/Adam-de-la-Halle
https://www.kennedy-center.org/artists/d/da-dn/adam-de-la-halle/
https://www.last.fm/music/Adam+de+la+Halle/+wiki
https://polskabibliotekamuzyczna.pl/encyklopedia/adam-de-la-halle/?lang=en
https://www.wikidata.org/wiki/Q4214
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
