Achille Compagnoni (26 sentyabr 1914 – 13 may 2009) - İtalyan alpinist və xizəkçi. O, 1954-cü ildə K2 zirvəsinə (8,611 m) ilk dəfə çatan iki alpinistdən biri kimi tarixə düşüb. K2, Everestdən sonra dünyanın ikinci ən yüksək dağıdır və ekstremal hava şəraiti ilə tanınır. Compagnoni və onun komanda yoldaşı Lino Lacedelli, İtaliyanın rəhbərlik etdiyi ekspedisiya çərçivəsində bu çətin zirvəni fəth edən ilk insanlar oldular. Erkən həyatı və alpinizmə başlanğıc Achille Compagnoni 1914-cü ildə İtaliyanın Aosta Vadisində anadan olub. Gənc yaşlarından dağçılığa və xizəklə sürüşməyə maraq göstərirdi. İtalyan Alplarında yetişən Compagnoni, tədricən öz bacarıqlarını inkişaf etdirərək təcrübəli alpinistə çevrildi. 1954-cü il K2 Ekspedisiyası 1954-cü ildə İtaliya hökumətinin dəstəklədiyi bir ekspedisiya K2 zirvəsinə ilk dəfə çıxmaq məqsədilə təşkil edildi. Bu ekspedisiyaya Ardito Desio rəhbərlik edirdi və Achille Compagnoni ilə Lino Lacedelli əsas zirvə komandası olaraq seçildi. Zirvəyə yolçuluq İyul ayının əvvəlində ekspedisiya K2-yə doğru hərəkət etdi. Onlar hava şəraiti və ekstremal yüksəklik səbəbindən bir neçə dəfə dayanmaq məcburiyyətində qaldılar. 31 iyul 1954-cü ildə Achille Compagnoni və Lino Lacedelli K2 zirvəsinə çatan ilk insanlar oldular. Ekspedisiya ətrafında mübahisələr K2 ekspedisiyası, uğurla yanaşı, bəzi mübahisələrlə də yadda qaldı. Ekspedisiya zamanı Walter Bonatti və Pakistanlı dağ bələdçisi Amir Mehdi dəstəkləyici komandada idilər və oksigen balonlarını zirvəyə yaxın düşərgəyə gətirmək üçün kömək edirdilər. Lakin sonradan Compagnoni və Lacedelli onları planlaşdırılan yerdən daha yüksəkdə düşərgə qurmağa məcbur etdilər, bu da Bonatti və Mehdi üçün ağır nəticələrə səbəb oldu. Sonrakı həyatı və mirası K2 uğurundan sonra Achille Compagnoni alpinist karyerasını tamamladı və özünü daha çox turizm və biznes sahələrinə yönəltdi. O, İtaliyanın məşhur dağ kurortlarından birində işləməyə başladı. 2009-cu ildə, 94 yaşında dünyasını dəyişdi. Onun adı dağçılıq tarixində həmişə K2 zirvəsinə ilk dəfə çatan insanlardan biri kimi xatırlanır.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Achille_Compagnoni

https://www.nytimes.com/2009/05/15/sports/othersports/15compagnoni.html

https://www.planetmountain.com/en/news/alpinism/goodbye-achille-compagnoni.html

https://www.independent.co.uk/news/obituaries/achille-compagnoni-mountaineer-whose-ascent-of-k2-left-a-legacy-of-bitter-controversy-1687681.html

https://alpinist.com/newswire/lacedelli-k2-legend-dies-in-italy/

https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/sport-obituaries/5320510/Achille-Compagnoni.html

https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2009-may-14-me-achille-compagnoni14-story.html

Tarix : 25 fevral 2025