Yeti krabı (Kiwa hirsuta) - Sakit okeanın cənub dərinliklərində yaşayan, nadir və çox maraqlı dəniz krabı. Bu krab 2005-ci ildə Yeni Zelandiya sahillərində tapılıb və bu tapıntı, elm dünyasında böyük marağa səbəb olub. Onun bədənindəki uzun, tükə bənzər strukturlarına əsaslanaraq "Yeti" (qar adamı) adı verilmişdir. Bu xüsusi tükə bənzər hissəciklər onun bədənində qeyri-adi bir xüsusiyyət olaraq nəzərə çarpır. Fiziki təsviri və xüsusiyyətləri Təxminən 15 santimetr uzunluğunda olur və bədəni tükə bənzəyən mikrostrukturla örtülmüşdür. Uzun pəncələri tük və bakteriyalarla örtülüdür. Bu bakteriyalar, Yeti krabının qidalanmasında mühüm rol oynayır. Tükə bənzəyən strukturlar, həm də krabın oksigen mübadiləsini təmin etməyə kömək edir. Bədənindəki tük strukturları krabın həyatını təmin edən bakteriyaların böyüməsini dəstəkləyir. Yaşayış yeri və ekologiya Yeni Zellandiya sahilləri yaxınlığında, dərin okean bölgələrində yaşayan xüsusi bir növdür. Bu heyvanlar, xüsusən 220 metr dərinlikdəki su altında tapılır. Onlar, yerli ekosistemdə çox mühüm rol oynayır, çünki bu dərinliklərdə yaşayan çoxsaylı orqanizmlərlə qarşılıqlı əlaqədə olurlar. Yeti krabları, xüsusən dərin dənizlərdəki qızmar və kükürdlə zəngin mühitlərdə yaşamağa uyğundur. Bu mühitlərdə yaşayan bakteriyalar, krabın qidalanmasında əsas rol oynayır. Yeti krablarının yaşadığı yerlər, dərin okean həyatına dair məlumatların toplanmasında əhəmiyyətlidirr. Təbiətə təsiri və araşdırmalar Yeti krabı, yalnız nadir olması ilə deyil, həm də ekosistemdəki yeri ilə diqqət çəkir. Bu krabın bakteriyalarla qurduğu əlaqə, sualtı həyatın təbiəti haqqında yeni fikirlər yaradır. Krabın tük strukturlarında yaşayan bakteriyalar, sualtı ekosistemdəki kükürd dövranı ilə əlaqəlidir. Tədqiqatçılar bu heyvanın ekosistemdəki rolunu daha dərindən öyrənmək məqsədilə müxtəlif tədqiqatlar aparırlar. Bu araşdırmalar, həm də digər dəniz krablarının həyat tərzini anlamağa kömək edir və tədqiqatçılara dərin dəniz ekosistemlərinin necə işlədiyini daha yaxşı başa düşməyə imkan verir. Təhlükələr və qorunma Yeti krabı, əsasən insanlar tərəfindən hələ də çox az tanınır və bu növün təhdid altına düşməsi ilə bağlı ciddi narahatlıqlar mövcuddur. Qlobal istiləşmə, dənizlərdəki kimyəvi dəyişikliklər və digər ekoloji təzyiqlər, Yeti krabının həyat sahələrinə təsir edə bilər. Həmçinin, dərin dənizlərə edilən tədqiqatlar və insan müdaxiləsi, krabların həyatını təhlükəyə atmaqdadır. Bu səbəbdən, Yeti krabının qorunması və dərin dəniz ekosistemlərinin mühafizəsi böyük əhəmiyyət daşıyır.
https://www.mbari.org/news/discovery-of-the-yeti-crab/
https://oceanconservancy.org/blog/2020/12/18/curious-yeti-crab/
https://azertag.az/en/xeber/yeti_crab___a_strange_looking_creature_endemic_to_severe_antarctica-2154623
https://whatsinaname.hmnh.harvard.edu/yeti-crab
https://www.istanbulgundemi.com.tr/haber/yeti-crab-nedir-dunyanin-en-ilginc-/31754
Tarix : 2 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
