Vergilio Antonio Ferreira (28 yanvar 1916 – 1 mart 1996)-Portuqaliyalı roman yazarı, esseist və filosof. Ümumi məlumat O, “Manhã Submersa” (Batmış Səhər, 1954) və “Aparição” (Görünüş, 1959) kimi əsərləri ilə tanınır. Ferreira XX əsr Portuqal ədəbiyyatında eksistensializm və humanist təfəkkürün ən mühüm nümayəndələrindən biridir. Əsərlərində insan varlığının mənası, ölüm, tənhalıq və Portuqaliyanın kənd həyatı kimi mövzular dərin filosofi baxışla təsvir olunur. 1992-ci ildə portuqal dilində ədəbiyyatın ən böyük mükafatı olan “Camões Mükafatı”nı qazanmışdır. Həyatı Vergilio Ferreira 1916-cı il yanvarın 28-də Portuqaliyanın Melo kəndində (Gouveia bələdiyyəsi, Guarda rayonu) anadan olmuşdur. Atası António Augusto Ferreira və anası Josefa Ferreira kəndli ailəsindən idilər. Yoxsulluq səbəbindən altı yaşında valideynləri Braziliyaya köçmüş, Vergílio isə bacısı ilə birlikdə dayısı tərəfindən böyüdülmüşdür. 1927-ci ildə Guarda seminariyasına daxil olmuş, lakin dini təhsili yarımçıq qoyaraq dünyəvi həyata yönəlmişdir. 1936-cı ildə “Koimbra Universiteti”nə qəbul olunmuş və klassik filologiya üzrə təhsil almış, 1942-ci ildə bakalavr dərəcəsi qazanmışdır. 1944-cü ildə Maria da Graça Lopes ilə evlənmiş, lakin övladları olmamışdır. Təhsilini bitirdikdən sonra Portuqaliyanın müxtəlif şəhərlərində (Faro, Évora, Lissabon) orta məktəb müəllimi kimi çalışmışdır. 1974-cü il Qərənfil İnqilabından sonra “Lissabon Universiteti”ndə müəllimlik etmişdir. Ferreira 1996-cı il martın 1-də Lissabonda ağciyər xərçəngindən vəfat etmiş və “Prazeres Qəbiristanlığı”nda dəfn olunmuşdur. Yaradıcılığı Ferreira ədəbiyyata “O Caminho Fica Longe” (Yol Uzaqda Qalır, 1943) romanı ilə başlamış, bu əsər neo-realist üslubda yazılmışdır. “Manhã Submersa” (1954) seminariya təcrübələrini və gəncliyin sıxıntılarını təsvir edərək ona şöhrət qazandırmışdır. “Aparição” (1959) eksistensial sualları və insan şüurunun dərinliklərini araşdıran ən mühüm əsərlərindən biridir. “Para Sempre” (Həmişəlik, 1983) və “Até ao Fim” (Sonadək, 1987) kimi sonrakı romanlarında ölüm və varlığın mənası daha qabarıq şəkildə vurğulanır. Ferreira həmçinin “Conta Corrente” (Cari Hesab, 1980–1986) adlı esse seriyası ilə filosofi düşüncələrini paylaşmışdır. Onun üslubu Jean-Paul Sartre və Albert Camus-nun təsirini daşıyır, lakin Portuqal mədəniyyətinin özünəməxsusluğu ilə zənginləşir. Əsərləri Vergilio Ferreira romanlar, esselər və qısa hekayələr yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: “O Caminho Fica Longe” – “Yol Uzaqda Qalır” (1943) – roman. “Manhã Submersa” – “Batmış Səhər” (1954) – roman. “Aparição” – “Görünüş” (1959) – roman. “Alegria Breve” – “Qısa Sevinc” (1965) – roman. “Para Sempre” – “Həmişəlik” (1983) – roman. “Até ao Fim” – “Sonadək” (1987) – roman. “Conta Corrente” – “Cari Hesab” (1980–1986) – esse toplusu. “Pensar” – “Düşünmək” (1992) – esse toplusu. Mükafatlar və tanınma Ferreira çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır: "Portuqal Yazıçılar Assosiasiyasının Böyük Mükafatı" (1965) – “Alegria Breve” üçün. "Camões Mükafatı" (1992) – portuqal dilində ədəbiyyatın ən yüksək mükafatı. "Europalı Yazıçılar Mükafatı" (1990). “Manhã Submersa” 1980-ci ildə filmə çevrilmiş, “Aparição” isə Portuqal məktəblərində tədris olunan klassik əsərdir. Əsərləri ingilis, fransız, ispan və alman dillərinə tərcümə olunmuşdur. Şəxsi həyatı Ferreira 1944-cü ildə Maria da Graça Lopes ilə evlənmiş, ömrünün çox hissəsini Lissabonda və Portuqaliyanın kənd yerlərində keçirmişdir. O, Salazar diktaturasına qarşı passiv müqavimət göstərmiş, 1974-cü il Qərənfil İnqilabını dəstəkləmişdir. Gəncliyindəki seminariya təcrübəsi və kənd həyatı onun əsərlərində dərin iz qoymuşdur. Ferreira tənha və introspektiv şəxsiyyət kimi tanınmış, yazılarını filosofi axtarışlarının güzgüsü hesab etmişdir. Mirası Vergilio Ferreira Portuqal ədəbiyyatında eksistensializmin və humanizmin ən böyük nümayəndələrindən biridir. Onun əsərləri insan varlığının əbədi suallarını və Portuqaliyanın kənd mədəniyyətini əks etdirir. “Aparição” və “Manhã Submersa” Portuqal ədəbiyyatında klassik statusu qazanmış, onun adı Lissabonda və Gouveiada küçələrə və məktəblərə verilmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Verg%C3%ADlio_Ferreira
https://www.britannica.com/biography/Vergilio-Ferreira
https://aeuropafaceaeuropa.ilcml.com/en/term/vergilio-ferreira-3/
https://www.imdb.com/name/nm0274453/
https://www.vogue.pt/english-version-analysis-espelho-alma-mirror-issue
https://mertinwitt-litag.de/vergilio-ferreira-prize-2025/
http://en.schwob-books.eu/author/67/vergilio-ferreira
http://cvc.instituto-camoes.pt/oceanoculturas/eng/22.html
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
