Ugo Foscolo - İtalyan ədəbiyyatında Romantizm dövrünün ən mühüm nümayəndələrindən biri. O, şair, yazıçı və tənqidçi kimi İtaliyanın milli kimliyini və azadlıq idealını poeziyasında və nəsrində tərənnüm etmişdir. Foscolo klassik və romantik üslubların sintezini yaratmış, vətən sevgisini, insanın tale ilə mübarizəsini və azadlıq arzularını öz əsərlərində ifadə etmişdir. Həyatı Niccolo Ugo Foscolo 6 fevral 1778-ci ildə Venesiya Respublikasına məxsus Zakinthos adasında (indiki Yunanıstan) anadan olmuşdur. Atası venesiyalı cərrah, anası isə yunan əsilli idi. Atasının erkən vəfatından sonra ailəsi Venesiyaya köçdü və Foscolo burada təhsil aldı. O, klassik ədəbiyyatı və müasir Avropa düşüncələrini dərindən mənimsədi. Napoleon Bonapartın İtaliyaya yürüşləri zamanı Foscolo inqilabi ideyalarla ruhlandı və Fransız İnqilabının ideallarını müdafiə etdi. Lakin Napoleonun İtaliyanı Avstriyaya satması (1797-ci ildə Campo Formio müqaviləsi) onun siyasi dünyagörüşündə böyük məyusluq yaratdı. Foscolo bundan sonra mühacir həyatına başladı və Avstriya işğalına qarşı çıxan yazıları ilə tanındı. Ədəbi yaradıcılığı Foscolonun əsərləri vətənpərvərlik, romantik pessimizm və insan azadlığı kimi mövzular ətrafında cəmlənmişdir. Onun əsas əsərləri bunlardır: - "Dei Sepolcri" (Məzarlıqlar haqqında, 1807) – Bu şeir İtaliya romantizminin şah əsərlərindən biridir. Foscolo burada qəbir və məzar anlayışının insan yaddaşı və milli kimlik üçün əhəmiyyətini vurğulayır. O, keçmişin xatirələrini qorumağın, qəhrəmanların yaddaşını yaşatmağın vacibliyini tərənnüm edir. - "Ultime lettere di Jacopo Ortis" (Jacopo Ortisin Son Məktubları, 1802) – Foscolonun yeganə romanı, Goethe-nin Gənc Werther-in iztirabları əsərindən təsirlənərək yazılmışdır. Bu roman inqilabi dövrdə gənc bir italyan vətənpərvərinin siyasi və şəxsi çarəsizliyini təsvir edir. - "Le Grazie" (Zərifliklər, 1822) – Bu poema sənətə və gözəlliyə həsr olunmuşdur. Burada klassik və romantik üslubların birləşməsi müşahidə olunur. Sonetləri – Foscolonun bir çox məşhur sonetləri var. Onların arasında "Alla sera" (Axşama doğru), "In morte del fratello Giovanni" (Qardaşı Giovanni-nin ölümü haqqında) və "A Zacinto" (Zakinthosa) xüsusi yer tutur. Fəlsəfi və siyasi düşüncələri Foscolo azadlıq, milli birlik və fərdi müstəqillik ideallarını müdafiə edirdi. O, İtaliya torpaqlarının xarici qüvvələr tərəfindən işğalına qarşı çıxır və italyan xalqının öz azadlığı uğrunda mübarizə aparmalı olduğunu vurğulayırdı. Onun fəlsəfi baxışları skeptisizm və materializmlə yanaşı, klassik humanizmdən də təsirlənmişdir. Foscolo, insanın taleyi və ölüm sonrası həyatla bağlı dini təsəvvürləri sual altına alır, lakin eyni zamanda qəhrəmanlıq və tarixi yaddaşın əbədiliyini vurğulayırdı. Son illəri və ölümü 1815-ci ildə Napoleon məğlub olduqdan sonra Foscolo Avstriya hakimiyyətinin güclənməsinə qarşı çıxdı və İngiltərəyə mühacirət etdi. O, Londonda ədəbiyyat və jurnalistika ilə məşğul oldu, lakin maddi sıxıntılar və xəstəliklərlə üzləşdi. 10 sentyabr 1827-ci ildə yoxsulluq içində dünyasını dəyişdi. Onun cənazəsi 1871-ci ildə Florensiyadakı Santa Croce kilsəsinə gətirilmiş və İtaliyanın böyük dahiləri arasında dəfn olunmuşdur.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29406986/#:~:text=Niccol%C3%B2%20Ugo%20Foscolo%20(1778%2D1827,Republic%20of%20Venice%20had%20provoked.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ugo_Foscolo
https://simple.wikipedia.org/wiki/Ugo_Foscolo
https://www.geni.com/people/Ugo-Foscolo/6000000079502498009
https://kids.britannica.com/students/article/Ugo-Foscolo/323713
http://www.gutenberg.org/ebooks/43175
https://www.findagrave.com/memorial/30576342/ugo-foscolo
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
