Talos - Yunan mifologiyasında bürüncdən hazırlanmış nəhəng bir varlıq. O, Krit adasının müdafiəçisi və qoruyucusu kimi tanınır. Talos miflərdə mexaniki, insanabənzər bir formaya malik olan və tanrılar tərəfindən yaradılmış fövqəltəbii varlıqdır. Onun haqqında hekayələr, qədim yunanların texnologiya, güc və müdafiə ilə bağlı təsəvvürlərinin simvolu hesab olunur. Talosun yaradılışı Ən məşhur mifə görə, Talos tanrı Hefaistos (dəmirçilik və texnologiya tanrısı) tərəfindən tanrı Zevsin əmri ilə yaradılmışdır. O, bürüncdən tökülmüş və mexaniki şəkildə canlandırılmışdır. Bəzi mənbələrdə Talos, Zevs tərəfindən Krit kralı Minos üçün hədiyyə olaraq göndərilmişdir. Talos, qədim Yunanlarda mexaniki və mühəndislik bacarıqlarının simvolu kimi də görülür. Talosun təsviri O, insanabənzər bir bədənə malikdir, lakin bütövlükdə bürüncdən hazırlanmışdır. Talos bir avtomat (mexaniki varlıq) olaraq yaradılmışdır və yunan mifologiyasında ilk robot kimi qəbul edilir. Onun bədənində yalnız bir damar olduğu söylənilir və fərqli mənbələrdə damardan qurğuşun və bürünc mayesinin axdığı qeyd olunur. Damarın ucu düyünləmə texnikası ilə bağlanmışdır. Bu damar onun həyat qaynağı hesab edilir. Talosun vəzifələri Talos Krit ətrafında gündə üç dəfə gəzərək adanı yadellilərin hücumlarından qoruyurdu. Əfsanəyə görə, Talos düşmən gəmilərinə qayalar ataraq batırır və ada sahillərinə yaxınlaşan hər kəsi məhv edirdi. Talos həm də Kritdə qanunların və tanrıların iradəsinin qoruyucusu olaraq görülürdü. Argonavtlar və Talos Talos haqqında ən məşhur miflərdən biri Argonavtlar dastanında qeyd olunur: Argonavtlar Krit adasına çatanda Talos onların qarşısını kəsmişdi. Talosun ölümü ilə bağlı bəzi miflərdə Krit adasının əkizləri olan Kastor və Polluksun adı çəkilir. Əfsanələrdən birində bu əkizlər, Talosu məğlub etmək üçün Medeanın sehrindən və özlərinin cəsarətindən istifadə edirlər. Talosun ölümündə əsas məqam onun "həyat damarının" açılmasıdır. Həmin damar bədənində yalnız bir yerdə yerləşirdi və onun həyat enerjisini daşıyan maye metal (ərimiş qurğuşun və bürünc) bu damar vasitəsilə dövr edirdi. Medea, sehr və hiylə işlədərək Talosu aldadıb damarını açdırdı və beləliklə, onun enerjisi axıb tükəndi. Simvolik mənası Talos, qədim dövrlərdə texnologiya və mexaniki yeniliklərin mümkün təsirlərini göstərir. O, "ilk robot" kimi də təsvir edilir. Talos, güc və qoruyuculuğun simvoludur. Onun nəhəngliyi və qorxuducu gücü Kritin toxunulmazlığını təmsil edir. Talos həm də qeyri-insani güclərin və texnologiyanın insan həyatına gətirə biləcəyi təhlükələri təcəssüm etdirir. Mədəniyyət və incəsənətdə Talos Talos, qədim yunan vazalarından və yazılarından müasir romanlara qədər bir çox incəsənət əsərində əks olunmuşdur. Talos, 1963-cü ildə çəkilmiş "Jason and the Argonauts" filmində təsvir olunmuşdur. Bu filmdə onun nəhəng bürünc heykəl kimi canlandırılması xüsusi maraq doğurur. Talos, müasir fantastika və elmi-fantastik əsərlərdə də bənzər robot obrazlarına ilham vermişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Talos
https://mitoloji.org.tr/taloslar-girit-adasini-koruyan-devler/#google_vignette
https://birgunbiryerde.blogspot.com/2014/12/giritin-koruyucu-tanrs-talos.html
https://www.britannica.com/topic/Jason-and-the-Argonauts
https://sirioti.com/blogs/greek-symbols-meaning/the-greek-legend-of-talos-a-bronze-sentinel-of-ancient-crete
Tarix : 10 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
