"Tabula rasa" ifadəsi latın dilində "təmiz taxta" yaxud "boş lövhə" anlamına gəlir. Bu termin tarix boyu fəlsəfi, psixoloji, epistemoloji və təhsil sahələrində geniş istifadə olunmuşdur. İfadə ilk dəfə Qədim Yunanıstan və Roma dövrlərində yazılı materialları silinib yenidən istifadə edilə bilən mum lövhələrə istinad edərək meydana gəlmişdir. Fəlsəfi kontekst "Tabula rasa" anlayışı fəlsəfədə insan zehninin doğuştan boş olduğunu və bütün bilik və düşüncələrin təcrübələr yolu ilə qazandığını ifadə edir. Bu anlayış əsasən empirik fəlsəfə əsaslanmış mütəfəkkirlər tərəfindən irəli sürülmüşdür. Aristotel və antik dövr Qədim yunan fəlsəfəsində Aristotel zehni boş bir mum lövhəyə bənzədərək bəyan etmişdir ki, insan zehni ancaq təcrübə yolu ilə biliklə dolur. Onun fikrincə, insan zehni doğuşta hazır biliklərə sahib deyil, əksinə, duyğu orqanları vasitəsilə şəkillənir. John Locke və empirizm "Tabula rasa" anlayışını çox tanınan bir konsepsiyaya çevirən ingilis fəlsəfəçisi John Locke (1632-1704) olmuşdur. Locke özünün şöhrətli “An Essay Concerning Human Understanding” (“İnsan Anlama Bacarığı Üstünə Mülahizə”) əsərində insan zehnini doğuşta boş bir lövhə kimi təsvir etmişdir. Locke-a görə, bütün bilik duyğu orqanlarının təcrübəsindən yaranır. O, bu yanaşma vasitəsilə doğuştan bilik anlayışını rədd edərək empirizmin əsas prinsiplərini formalaşdırmışdır. Psixoloji kontekst Psixologiyada "tabula rasa" anlayışı insanların doğuşta xüsusi davranış modellərinə sahib olmadıqlarını, davranış və şəxsiyyətin çox hallarda mühit, təhsil və təcrübə ilə şəkilləndiyini irəli sürür. Bu fikir bəziləri tərəfindən genetik faktorları inkar etdiyinə görə tənqid olunmuşdur. "Tabula rasa" təhsildə şəxsiyyətin və bilik bazasının çoxluqda çərçivələri müəyyən edilən tədris və öyrətmə yollarını vurğulayır. Bu konsepsiya təhsil sistemi dizaynında, müəllimlərin rolunun vacibliyinin izahında geniş şəkildə tətbiq olunmuşdur. Lockeə görə, uşaq təzə tədris vəziyyətlərinə adaptasiya olunaraq yeni bilik və bacarıqlar qazanır.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Tabula_rasa

https://www.britannica.com/topic/tabula-rasa

https://muse.jhu.edu/pub/1/article/229692

https://evrimagaci.org/blog/tabula-rasa-15949?srsltid=AfmBOoplPfIVA7Suo58sBRDxPDjY9uSuWS6xZ2AGeK8UvgNhqfcy1ChT

https://www.merriam-webster.com/dictionary/tabula%20rasa

https://www.sciencedirect.com/topics/nursing-and-health-professions/tabula-rasa

https://www.verywellmind.com/blank-slate-definition-2671563

https://www.mahfiegilmez.com/2017/02/tabula-rasa.html

https://amyforsythe.medium.com/how-to-embrace-tabula-rasa-and-prepare-for-a-new-year-7b63e8f31f23

https://soundcloud.com/omnipotense/tabula-rasa

https://standard.gm/tabula-rasa/

https://www.rrr.org.au/explore/programs/tabula-rasa

https://www.fikriyat.com/galeri/biyografi/tabula-rasa-nedir-john-locke-kimdir

https://www.alamy.com/stock-photo/tabula-rasa-vector.html?sortBy=relevant

http://www.catb.org/jargon/html/koans.html

chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://arxiv.org/pdf/1712.01815

Tarix : 23 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.