Sorley MacLean (Şotlandiya Qal dilində: Somhairle MacGill-Eain; 26 oktyabr 1911 – 24 noyabr 1996) — Şotlandiya Qal dilində yazan şair idi və Şotlandiya Poeziya Kitabxanası tərəfindən "müasir dövrün əsas Şotlandiya şairlərindən biri" kimi təsvir edilmişdir. Bu, onun "seçdiyi dilə hakimiyyəti və Avropa poeziya ənənəsi ilə siyasətinə olan bağlılığı" ilə əlaqədardır. Nobel mükafatı laureatı Seamus Heaney, MacLean-i Şotlandiya Qal dilində poeziyanı qurtaran şəxs kimi qiymətləndirmişdir. MacLeanin yaradıcılığı Şotlandiya Qal dilində ədəbiyyatın yenidən canlanmasında mühüm rol oynamışdır. Onun şeirləri tez-tez məhəbbət, müharibə, siyasət və Şotlandiyanın mədəni identiteti kimi mövzuları araşdırır. Onun ən məşhur əsərlərindən biri olan "Dain do Eimhir" (Eimhirə Şeirlər) kolleksiyası, həm şəxsi, həm də siyasi mövzuları ilə tanınır. Bu əsər İspaniya Vətəndaş Müharibəsi və İkinci Dünya Müharibəsi dövründə yazılmışdır və insanın daxili mübarizəsini və xarici dünyanın qarşıdurmalarını əks etdirir. Sorley MacLean həmçinin Şotlandiya Qal dilində yazılan ədəbiyyatın müasir dövrdə tanınması və inkişafı üçün çalışmışdır. Onun yaradıcılığı Şotlandiya mədəni irsinin qorunub saxlanılması və inkişaf etdirilməsində böyük rol oynamışdır. MacLean-in şeirləri təkcə Şotlandiyada deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə yüksək qiymətləndirilmişdir. Onun irsi, Şotlandiya Qal dilində ədəbiyyatın davam etdirilməsi və bu dilin canlı bir mədəni ifadə vasitəsi kimi qalması üçün ilham mənbəyi olaraq qalır. Həyatı və təhsili Sorley MacLean 26 mart 1921-ci ildə Şotlandiyanın Skye adasında anadan olmuşdur. O, Gael dilində yazan ən böyük Şotland şairlərindən biri olaraq tanınır. MacLean, Edinburq Universitetini bitirmiş, burada həm şotland dilinə, həm də ədəbiyyatına olan marağını inkişaf etdirmişdir. MacLean, həmçinin İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Krallığın Hərbi Dəniz Qüvvələrində xidmət etmişdir. Ədəbi fəaliyyəti MacLean'in şeirləri, Şotlandiyanın Gael mədəniyyətinin və dilinin təbliği ilə bağlıdır. Onun şeir üslubu çox vaxt epik, əfsanəvi və politika ilə əlaqəli olmuşdur. Şotlandiya'nın təbiəti və tarihi mövzuları şeirlərində geniş şəkildə yer alır. MacLean həmçinin təməl hüquqlar, millətçilik, şəxsi və kollektiv azadlıqlar və şotland mədəniyyəti haqqında çoxsaylı şeirlər yazmışdır. Ən məşhur əsərləri The Lost Libraries (1943) – Bu, MacLean'in ilk şeir kitabıdır və şotland mədəniyyətini tərənnüm edən bir çox əsərdən ibarətdir. Hallaig (1954) – Bu əsər, Şotlandiyanın dağlıq bölgələrinin gözəlliyini və burada yaşayan Gael xalqının həyatını təsvir edən bir şeir kolleksiyasıdır. The Wind Between the Hills (1970) – Bu əsər, şairin dil və mədəniyyət məsələlərinə dair düşüncələrini və Şotlandiyanın müasir problemlərinə dair irəlilədiyi şeirlərdən ibarətdir. Üslubu və irsinin əhəmiyyəti Sorley MacLean, Şotlandiyanın Gael dilində yazan yeganə əhəmiyyətli şairlərdən biridir. Onun şeirləri Şotland dilinin qorunub saxlanması və şotland kimliyinin tanınması üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. MacLean'in əsərlərində millətçilik, özünə inam, mübarizə və şəxsi azadlıq kimi mövzular mühüm yer tutur. O, Şotlandiyanın mədəni irsini və xalqını əks etdirən şeir yazmaqla, bu ənənəni müasir dövrə daşıyan bir şair olaraq tanınmışdır. MacLean’in şeirləri, həm şəxsi həyatını, həm də cəmiyyətin sosial və siyasi məsələlərini dərin bir şəkildə araşdırır. Onun Şotlandiya mədəniyyəti, mübarizə tarixi və sosial haqq haqqında yazdığı şeirlər, onu XX əsr Şotland şeirinin ən böyük təmsilçilərindən biri etmişdir.
http://www.sorleymaclean.org/english/
https://www.fulcrum.org/concern/monographs/rx913s52q
https://www.scottishpoetrylibrary.org.uk/poet/sorley-maclean/
https://allpoetry.com/Sorley-MacLean
https://www.bbc.co.uk/programmes/profiles/5btqSDpT800TGH1KfnmPpnZ/sorley-maclean
https://www.nls.uk/whats-on/sorley-maclean-the-poet-as-historian/
https://www.ed.ac.uk/about/people/plaques/maclean
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
