Skalitz döyüşü (1866) - Avstriya-Prussiya müharibəsinin (1866) önəmli döyüşlərindən biri. Həm strateji, həm də simvolik olaraq böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu müharibə, Prussiya Krallığının Avstriya İmperatorluğuna qarşı aparılan döyüşüdür və nəticə olaraq Prussiya’nın Şimali Almaniya İttifaqını qurmasına və Avstriyanı Almaniya məsələsindən uzaqlaşdırmasına səbəb olmuşdur. Döyüşün konteksti 1866-cı ilin yazında, Prussiya, Şimali Almaniya İttifaqını gücləndirmək və Cənubi Almaniya ərazilərindəki təsirini artırmaq məqsədilə Avstriya ilə müharibəyə başladı. Bu döyüşlər, Avstriya ilə Prussiya arasında yalnız Almaniya ərazisində deyil, həm də Böyük Avropada yeni siyasi düzənin müəyyən olunmasında vacib idi. Skalitz döyüşü, müharibənin ilk günlərində baş verib və hər iki tərəf üçün strateji önəm daşıyan bir ərazidə keçirildi. Bu döyüşün baş verməsi, Avstriya qoşunlarının Prussiya ilə qarşılaşmaq üçün zəif hazırlıq keçirməsinin nəticəsi idi. Döyüşün təsviri Skalitz, Bohemya ərazisində yerləşən kiçik bir şəhərdir və bu döyüş, müharibənin ilkin mərhələlərindən biri olduğu üçün hər iki tərəf də ciddi şəkildə bu şəhəri ələ keçirməyə çalışmışdı. Döyüşün təfərrüatlarına gəldikdə, Prussiya ordusu, ən yeni texnoloji təchizatla, həmçinin yaxşı təlim görmüş və müasir döyüş taktikalarına sahib bir ordu ilə mübarizəyə çıxmışdı. Austriya ordusu isə nisbətən köhnə döyüş üsullarına və daha zəif təchizata sahib idi. Prussiya qoşunları, dağlıq ərazidən, xüsusən də yüksək mövqelərdən istifadə edərək, Austriya ordusunun mövqelərini zəiflətdilər. Böyük ehtimalla, Prussiya qoşunlarının çevik hərəkətləri və sürətli hücumları, Austriya ordusunun müdafiə xəttini sındırmaq üçün mühüm rol oynadı. Skalitzin ətrafındakı strateji yüksəkliklərə nəzarət etmək, Prussiya üçün döyüşün gedişatını öz xeyrinə çevirdi. Austriya ordusu, sürətlə əks-hücum etmək istəsə də, Prussiya’nın yüksək texnoloji təchizatı və müasir döyüş təcrübəsi qarşısında zəif qaldı. Həmçinin, Prussiya’nın sürətli hərəkət etməsi və müharibənin gedişatını öncədən proqnozlaşdırması, döyüşü tez bir zamanda öz xeyrinə çevirib. Nəticə Skalitz döyüşü, Austriya üçün böyük bir məğlubiyyətlə nəticələndi. Döyüşün sonunda, Prussiya qoşunları şəhəri ələ keçirərək, Avstriya ordusunun müdafiəsini sındırdılar. Bu döyüş həm də Avstriya’nın müharibədəki mövqeyini zəiflətdi və Prussiya’nın gələcək döyüşlərdə üstünlük qazanmasına zəmin yaratdı. Skalitzin alınması, Prussiya ordusunun təşkilatçılığının və döyüşə yanaşmasının nə qədər təsirli olduğunu göstərdi. Bu qələbə, həmçinin Prussiya’nın daha geniş bir hərbi strateji planın tərkibində müharibənin bir neçə mühüm mərhələsinə hazırlıqlarını nəzərdə tuturdu. Skalitzin alınmasından sonra, Avstriya ordusu öz müdafiə mövqelərini sürətlə yığışdırmaq məcburiyyətində qaldı, bu da müharibənin gedişatına böyük təsir etdi. Sonrakı təsirlər Skalitz döyüşü, Avstriya-Prussiya müharibəsinin müsbət inkişafına yol açdı və Prussiyanın Avropada güclənməsinə səbəb oldu. Prussiya ordusunun bu qələbəsi, müharibənin sonrakı döyüşlərində də üstünlük əldə etmələrinə və nəticədə 1866-cı ilin avqust ayında Prussiya’nın müharibəni qazanmasına şərait yaratdı. Bu döyüş, həm də Avstriyanın Şimali Almaniya İttifaqından çıxmasına və Almanya’nın birləşməsi yolunda əhəmiyyətli bir addımın atılmasına gətirib çıxardı. Döyüşün uzunmüddətli siyasi nəticələri də oldu: Prussiya’nın Almaniya üzərindəki nüfuzu artdı və sonradan Alman İmperiyasının yaradılmasına səbəb oldu. Bu isə, Avropada yeni siyasi güc balanslarını formalaşdırdı.
http://www.historyofwar.org/articles/battles_skalitz.html
https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Skalitz
https://www.wikiwand.com/en/map/Battle_of_Skalitz
https://kingdom-come-deliverance.fandom.com/wiki/Sack_of_Skalitz
https://battlefieldanomalies.com/category-austro-prussian-war-1866campaign/the-battle-of-skalitz/
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
