Selburq döyüşü - 1626-cı ildə Polşa-Litva Birliyi ilə İsveç İmperiyası arasında baş vermiş mühüm hərbi toqquşmadır. Bu döyüş Baltik bölgəsindəki güc mübarizəsində mühüm bir mərhələni təmsil edir. Savaşın əsasını, xüsusilə Baltik dənizinin ətrafındakı ərazilərdə hakimiyyət uğrunda mübarizə təşkil edirdi. Tarixi kontekst 17-ci əsrin əvvəllərində İsveç İmperiyası Baltik bölgəsində güclü bir dövlət halına gəlmişdi. İsveç, bu bölgədəki dəniz ticarətini və iqtisadiyyatını nəzarət altına almağa çalışırdı. Eyni zamanda, Polşa-Litva Birliyi də həmin bölgədə əhəmiyyətli bir hegemonluğa sahib idi və öz ərazilərini qorumağa çalışırdı. İsveç Kralı IV. Gustav (Gustavus Adolphus) Baltikdəki hegemonluğunu genişləndirmək və Polşa-Litva Birliyini Baltikdən sıxışdırmaq məqsədini güdürdü. Döyüşün əhəmiyyəti 1626-cı ildə IV. Gustavın rəhbərlik etdiyi İsveç qoşunları, Polşa-Litva Birliyinə qarşı böyük bir hərbi hücum başlatdı. Döyüş, İsveçin Polşanın şimaldakı ərazilərinə qarşı genişlənmə strategiyasının bir hissəsi idi. Polşa-Litva Birliyi isə öz ərazilərini müdafiə etməyə çalışırdı. Döyüşün baş verdiyi yer, indiki Latviyanın Selburq bölgəsi idi. Döyüşün gedişi Selburq döyüşü, bir çox cəhətdən İsveç qoşunlarının üstünlüyünü göstərdi. İsveçin ordusu yaxşı təchiz olunmuş, nizamlı və güclü idi. Polşa-Litva Birliyinin ordusu isə sayca daha çox olsa da, həm taktiki baxımdan zəif, həm də təşkilatlanmamışdı. İsveç qoşunları, xüsusilə piyadalar və artilleriya ilə döyüşdə üstünlük əldə etdilər. Polşa-Litva ordusu mübarizə apardığı ərazidə çətin vəziyyətə düşdü və döyüşü uduzdu. Döyüşün nəticələri Selburq döyüşü, İsveçin Baltik bölgəsindəki təsirini möhkəmləndirdi. Polşa-Litva Birliyi böyük itkilər verərək, şimaldakı ərazilərini İsveçə təhvil verməyə məcbur oldu. İsveç, bu döyüşün ardından Livoniya və digər Baltik sahillərini nəzarətə götürərək, Baltik dənizindəki hegemonluğunu möhkəmləndirdi. Bu döyüş həm də IV. Gustavın hərbi liderlik qabiliyyətlərini və İsveçin müharibə aparmaq bacarığını göstərdi. Polşa-Litva Birliyi isə, bu döyüşdən sonra daha çox müdafiəçi mövqeyinə çəkilərək, İsveçlə daha uzun müddət davam edən müharibəyə girəcəkdi. Selburq Döyüşü, İsveçin Baltik dənizindəki dominantlığını təmin edən vacib bir qələbə oldu və 17-ci əsrdə Baltik bölgəsindəki güc nisbətini dəyişdirdi. Bu döyüşdən sonra İsveç, Baltik sahillərindəki strateji ərazilərdə öz təsirini daha da gücləndirdi.

İstinadlar

http://www.jasinski.co.uk/wojna/battles/1600-Sw/1600-Sw-06.htm

http://theviaregia.blogspot.com/p/information-for-polish-swedish-wars-of.html?m=1

https://www.archiv.org.lv/hercogiste/index.php?lang=en&id=22

https://www.wikiwand.com/sv/articles/Jakob_De_la_Gardie

https://dbpedia.org/page/Battle_of_Selburg

Tarix : 10 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.