“Qeyd Olma” (La Disparition) romanı - Fransız yazıçı Georges Perec tərəfindən yazılmış məşhur eksperimental roman. Əsər 1969-cu ildə nəşr olunub və öz unikal ədəbi texnikası ilə ədəbiyyat tarixində xüsusi yer tutur. Romanın ən diqqətçəkən xüsusiyyəti, tamamilə “e” hərfi olmadan yazılmasıdır. Bu texniki məhdudiyyət, Perecin yazıçılıq bacarığını və dil üzərində nə qədər ustalıqla işlədiyini nümayiş etdirir. Romanın süjet xətti, itmiş bir şəxs və ya yoxa çıxan insanlar ətrafında cərəyan edir. Əsərdə hər şey bir yoxluq, izsiz itki və məkan boşluğu ilə bağlıdır. Qəhrəmanlar bir-bir yox olur və onları birləşdirən sirli hadisələrin fonunda, itkinlərin izini axtarmaq üçün gərgin bir proses yaşanır. Lakin əsərin əsas sirri, onun məzmunundan daha çox forması ilə bağlıdır. Perecin "e" hərfi olmadan yazdığı bu əsər, oxucunu təəccübləndirir və mətnin strukturu ilə oynayır. “E” hərfinin olmaması, sadəcə dil oyunu deyil, həm də dərin məna daşıyan bir metaforadır. Yazıçı bu yolla dilin imkanlarını yoxlayır və məhdudiyyətlərdən sənət yaratmağın yolunu göstərir. Eyni zamanda, romanın simvolik mənaları da var: yoxluq, itki və varoluş problemləri kimi mövzular dilin məhdudiyyətləri ilə yanaşı işlənir. Yazıçı bu romanı haqqında demişdi ki, “Bir roman ən çox ehtiyac duyduğu hərf olmadan necə yazılır? Mən bir romanam və o istifadə edə bilmədiyim ‘e’ hərfi də mənim ailəmdir”. “Qeyd Olma”, yalnız ədəbi eksperiment kimi deyil, həm də insanın yoxluq və varoluş məsələlərini anladığı fəlsəfi bir əsər kimi oxucuların diqqətini çəkir. Georges Perec, ədəbi mətnlərdə məna və forma arasındakı əlaqələri incələyən və dilin sərhədlərini aşan nadir yazıçılardandır. Roman, Oulipo qrupunun eksperimental üsullarını mənimsəyərək, ədəbiyyatda yeni cığırlar açmış və bu gün də unikal bir ədəbi hadisə olaraq yaddaşlarda qalmışdır.
https://1000kitap.com/kaybolus-la-disparition--30326
https://www.ombres-blanches.fr/product/2521/georges-perec-la-disparition
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1884609181743175&id=278065645730878&set=a.314656912071751
https://www.goodreads.com/book/show/2089978
Tarix : 30 noyabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
