Pyura chilensis - Pyuridae ailəsinə aid tunik (suda yaşayan onurğasız heyvan). İspan dilində piure və Mapudunqunda dilində piür və ya piwü adlanır. Taksonomiya Pyura chilensis haqqında ən erkən qeyd 1782-ci ildə Xuan İqnasio Molina tərəfindən "Saggio Sulla Storia Naturale del Chili" kitabında olmuşdur. Molina bu kitabı Çili arxipelaqında çilililərin yaşadığı həyatı təsvir etmək üçün yazdı. O, yerli əhalinin balıq tutmaq həvəsindən qısaca bəhs edir və xalqın başqa bir qazanc mənbəyi kimi piurunu qeyd edir. Açıqlama Pyura chilensis qaya içərisində bir qədər orqan kütləsinə bənzəyən tunikdir. Çox vaxt Çili və Perunun intertidal və subtidal sahillərində sıx birləşmələr formasında rast gəlinir. Dəniz suyunu udaraq və mikroorqanizmləri süzərək yeyən filtr qidalandırıcıdır. Pyura chilensi erkək doğulur, yetkinlik dövründə hermafrodit olur və ətrafdakı suya sperma və yumurta buludlarını ataraq çoxalır. Əgər tək olsa, öz-özünə mayalanma yolu ilə nəsil verər. Onun qanı şəffafdır və yüksək konsentrasiyalarda vanadium ehtiva edə bilər, bu elementin konsentrasiyalarının mənbəyi və funksiyası məlum olmasa da, ətrafdakı dəniz suyundan on milyon dəfə çox ola bilər. Mətbəx Güclü dadı olan ət həm çiy, həm də bişmiş halda yeyilə bilər. Onun dadı yod, dəniz kirpisi, bir az acı və sabunlu dad kimi təsvir edilir. Adətən kiçik tikələrə ayrılır və doğranmış soğan, keşniş və limon ilə dadlandırılır. Quru qan plazmasında 1,9 mq/kq-a qədər yüksək vanadium konsentrasiyası olduğundan, Pyura chilensisdən hazırlanan yeməklərlə bağlı narahatlıqlar var. Vanadium ağır metaldır və təsadüfi səviyyədən daha çox zəhərli hesab olunur. Merilend Tibb Mərkəzi Universitetinin məlumatına görə, vanadium gündəlik 1,8 mq və ya daha çox yüksək dozada qəbul edildikdə, qaraciyərə zərər verə bilər.
https://en.wikipedia.org/wiki/Pyura_chilensis
https://www.biologicaldiversity.org/news/center/articles/2012/scientific-american-06-21-2012.html
https://www.gbif.org/es/species/165525649
https://bmcecolevol.biomedcentral.com/articles
Tarix : 26 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
