Piter Uilyam Atkins — İngilis kimyaçı, professor və elm yazıçısı. O, fiziki kimya sahəsində apardığı tədqiqatlar və geniş ictimaiyyət üçün yazdığı populyar elm kitabları ilə tanınır. Atkins Oksford Universitetində uzun illər professorluq etmiş və kimya təhsilində ən çox istifadə olunan dərsliklərin müəllifidir. Həyatı Piter Atkins 1940-cı il avqustun 10-da İngiltərənin Bekinqemşir qraflığındakı Amersham şəhərində anadan olmuşdur. O, Lester Universitetində kimya üzrə bakalavr təhsili almış və 1964-cü ildə eyni universitetdən Ph.D. dərəcəsi qazanmışdır. Doktorluq işini kvant mexanikası və molekulyar spektroskopiya üzrə tamamlamışdır. Atkins karyerasına ABŞ-da, Kaliforniya Universitetində (UCLA) postdoktorantura ilə başlamışdır. 1965-ci ildə Oksford Universitetinə qayıdaraq burada tədqiqatçı və müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1980-ci ildən Oksfordun Linkoln Kollecində professor olmuş və 2007-ci ildə təqaüdə çıxana qədər bu vəzifəni davam etdirmişdir. Təqaüdə çıxdıqdan sonra da elm yazıçılığı və mühazirə fəaliyyətlərini sürdürmüşdür. Elmi töhfələri Piter Atkins fiziki kimya sahəsində mühüm töhfələr vermişdir. Onun əsas tədqiqat sahələri termodinamika, kvant kimyası və molekulyar quruluş olmuşdur. Lakin o, akademik tədqiqatlardan daha çox təhsil və elm təbliğatçılığı ilə tanınır. Atkinsin yazdığı “Physical Chemistry” (Fiziki Kimya) dərsliyi dünya üzrə universitetlərdə ən çox istifadə olunan mənbələrdən biridir. Bu kitabın ilk nəşri 1978-ci ildə çıxmış və indiyə qədər bir çox dəfə yenilənmişdir. Atkins həmçinin geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş kitablar yazmışdır. “The Periodic Kingdom” (Dövri Krallıq, 1995), “Molecules” (Molekullar, 1987) və “Galileo's Finger” (Qalileonun Barmağı, 2003) kimi əsərləri kimyəvi elementlərin və elmi kəşflərin tarixini maraqlı şəkildə təqdim edir. Onun “Chemistry: A Very Short Introduction” (Kimya: Çox Qısa Giriş, 2015) kitabı isə kimyanı sadə dillə izah edən məşhur bir giriş mənbəyidir. Atkins ateist və sekulyar humanist kimi də tanınır. “On Being” (Varlıq Haqqında, 2011) kitabında o, kainatın elmi izahını müdafiə edərək dinə ehtiyac olmadığını vurğulamışdır. Şəxsi həyatı və mirası Piter Atkins üç dəfə evlənmişdir. İlk evliliyi 1964-cü ildə Judit Kearton ilə olmuş və bu evlilikdən bir qızı (Juliet) var. 1988-ci ildə Susan Qrinfild ilə evlənmiş, lakin bu nigah 2005-ci ildə boşanma ilə bitmişdir. 2008-ci ildə Patrisiya-Jean Nobls ilə üçüncü evliliyini etmişdir və ömrünün son illərini onunla keçirmişdir. Atkins Britaniya Kral Kimya Cəmiyyətinin fəxri üzvüdür və çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır, o cümlədən 1996-cı ildə Kimya Təhsili üzrə Nyholm Mükafatı. 2025-ci ilə qədər (əgər başqa məlumat yoxdursa) o, fəxri professor kimi Oksfordda fəaliyyətini davam etdirir və elm təbliğatına töhfə verməyə davam edir. Atkinsin mirası fiziki kimya təhsilindəki qlobal təsiri və elmi sadə dillə izah etmək bacarığıdır. Onun kitabları və mühazirələri həm tələbələrə, həm də elmə maraqlı olanlara ilham vermişdir. O, müasir kimya təbliğatının ən mühüm simalarından biri kimi qalır.
https://www.chem.ox.ac.uk/people/peter-atkins
https://closertotruth.com/contributor/peter-atkins/
https://www.britannica.com/contributor/Peter-W-Atkins/4104
https://freethinker.co.uk/2025/01/religion-is-a-killer-now-interview-with-professor-peter-atkins/
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/Nave-html/Faithpathh/Atkins.html
https://www.chemistryviews.org/details/ezine/11258015/80th_Birthday_Peter_Atkins/
https://en.wikipedia.org/wiki/Peter_Atkins
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
