Pinta adası tısbağası (latınca: Chelonoidis Abingdon) - Qalapaqos adalarına daxil olan Pinta adasında yaşayan və nəsli tükənmiş tısbağa növü. Mühitin pozulması və insan təsiri səbəbi ilə nəsli kəsilən bu növün sonuncu fərdi 2012-ci ildə ölmüşdür. Bəzi mənbələrdə 2018-ci ildə Qalapaqosda tapılan bir tıspağanın Pinta tısbağası olduğu söylənsə də, genetik fərqliliklərə görə, bu məsələnin düzgünlüyü hələ də sübut edilməmişdir. Xüsusiyyətləri Yüksək və yastı kəllə strukturu, böyük ölçüləri ilə tanınan nəhəng bir tısbağa növü idi. Bəzi fərdləri yüzlərlə kiloqram çəkiyə sahib ola bilirdi. Əkin sahələrinin yaxınlığında və açıq otlaq bölgələrdə yaşayır, ot, yarpaq və digər bitkilərlə qidalanırdılar. Nəsli tükənmə təhlükəsi ilə üzləşməsinin əsas səbəblərindən biri insan təsiri və ekosistemdəki dəyişikliklər idi. 19-cu əsrdə Qalapaqos adalarına ilk dəfə insanın gəlməsi ilə yanaşı, dənizçilər tısbağaları əsasən qida mənbəyi kimi istifadə etməyə başladılar. Pinta adasında çox az sayda heyvan növü olduğundan, insanların tısbağaları ovlamağa məcbur olması bu heyvanın sayını sürətlə azaldırdı. Daha sonra adalara gətirilmiş və yerli ekosistemdəki balansı pozmuş siçan, it və donuzlar kimi xarici növ heyvanlar tısbağaların yumurtalarına və gənc fərdlərinə hücum edirdi. Həmçinin yaşayış mühitinin məhv edilməsi və iqlim dəyişiklikləri də bu növün yox olmasına səbəb oldu. Sonuncu fərd: "Lonesome George" Lonesome George adlı məşhur tısbağa bu növün sonuncu fərdidir. O, 1910-cu illərdə doğulmuş və Pinta adasında tək başına qalmışdı. Lonesome George, dünyanın ən sonuncu "Chelonoidis Abingdon" fərdi idi. Onun qorunması üçün elmi araşdırmalar aparılır, xüsusi qoruma layihələri həyata keçirilirdi. Lonesome George 2012-ci ildə, 102 yaşında ölmüşdür.
https://en.wikipedia.org/wiki/Pinta_Island_tortoise
https://www.bbc.com/turkce/haberler/2012/06/120628_lonesome_george
https://vetexplain.com.tr/2023/11/30/kayip-hayvan-turleri/
https://www.galapagos.org/about_galapagos/lonesome-george/
https://datazone.darwinfoundation.org/en/checklist/?species=5266
https://www.reptilesofecuador.com/chelonoidis_abingdonii.html
https://animals.fandom.com/wiki/Pinta_Island_Tortoise
Tarix : 15 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
