Philip Lamantia (23 oktyabr 1927 – 7 mart 2005) - merikalı şair, yazıçı və müəllim idi. Onun şeirləri üslub baxımından eksperimentlər və sərhədləri aşan mövzularla zəngin olub, surrealist və vizyoner olaraq qiymətləndirilir və Beat nəsli ədəbiyyatına töhfə vermişdir. Həyatı Filip Lamantia 23 oktyabr 1927-ci ildə ABŞ-ın Kaliforniya ştatının San-Fransisko şəhərində Siciliyalı köçkünlərdən doğulmuşdur. O, şəhərin Excelsior məhəlləsində böyümüşdür. Lamantiyanın poeziyası ilk dəfə 1943-cü ildə 15 yaşında View jurnalında dərc olunmuşdur və ertəsi il Surrealist VVV jurnalının son sayısında da yer almışdır. 16 yaşında Lamantia Balboa Liseyindən çıxaraq, poeziyaya davam etmək üçün Nyu-York şəhərinə getmişdir. Həmin ildə o, amerikalı rejissor Maya Derenin At Land filmində görünmüşdür. Lamantiyanın erkən poeziya istedadı sürətlə tanınmış və məşhur fransız şairi André Breton onu "yüz ildən bir doğulan bir səs" olaraq təsvir etmişdir. 1945-ci ildə o, Bay Area-ya geri dönmüş və bir il sonra ilk kitabı Erotic Poems nəşr olunmuşdur. Lamantia, II Dünya Müharibəsindən sonrakı şairlərdən olan və bəzən San Francisco Renaissance adlandırılan hərəkatın bir parçası olmuş, daha sonra San-Fransisko Beat Nəsli şairləri və ABŞ-dakı Surrealist hərəkatla əlaqələndirilmişdir. 1955-ci ilin 7 oktyabrında o, San-Fransiskodakı Six Gallery-də keçirilən məşhur şeir oxuma tədbirində iştirak etmiş, burada şair Allen Ginsberg ilk dəfə Howl şeirini oxumuşdur. Bu tədbirdə Lamantia, yeni vəfat etmiş dostu John Hoffman-ın şeirlərini oxumağı seçmişdir. 1947-ci ildə San-Fransiskoda keçirilən bir oxu tədbirində Lamantia ilə tanış olmuş şair Gerd Stern, Lamantiyanı Dylan Thomas və Wallace Stevens kimi şairləri bəyəndiyini, Surrealistlərlə isə qəribə bir münasibətinin olduğunu xatırlamışdır. Lamantia bu münasibəti heç vaxt açıq şəkildə müzakirə etməmişdir. O, çox hədəfli və iddialı bir insan olmuşdur və sonralar, katoliklikə qayıdaraq daha təcrid olunmuş bir həyat sürmüşdür. Bədii işləri ilə yanaşı, Lamantia, ABŞ və Meksikadakı yerli xalqlarla səyahətləri ilə də tanınmışdır. O, Nevada ştatının Washo Hindlilərinin peyote yemə ayinlərinə qatılmış və bu təcrübələr onun şeirlərinə ilham vermişdir. 1950-ci illərdə o, narkotiklərin qadağan edilməsinə qarşı olan tənqidi məqalələr yazmışdır. Həyatının sonrakı dövrlərində katolikliklə əlaqəsini yenidən qurduqdan sonra, onun poeziyası katolik mövzularını araşdırmağa başlamışdır. Əsərləri Erotic Poems (Berkeley: Bern Porter, 1946) Ekstasis (San Francisco: Auerhahn Press, 1959) Narcotica (San Francisco: Auerhahn Press, 1959) Destroyed Works (San Francisco: Auerhahn Press, 1962) Touch of the Marvelous ([yer göstərilməyib] Oyez, 1966) Selected Poems 1943–1966 (San Francisco: City Lights Books, 1967) Charles Bukowski, Harold Norse, Philip Lamantia: Penguin Modern Poets, No. 13 (Harmondsworth: Penguin, 1969) Blood of the Air (San Francisco: Four Seasons Foundation, 1970) Touch of the Marvelous — A New Edition (Bolinas: Four Seasons Foundation, 1974) Becoming Visible (San Francisco: City Lights Books, 1981) Meadowlark West (San Francisco: City Lights Books, 1986) Bed of Sphinxes: New and Selected Poems, 1943–1993 (San Francisco: City Lights Books, 1997) Tau; with Journey to the End by John Hoffman. Edited by Garrett Caples (San Francisco: City Lights Books, 2008) The Collected Poems of Philip Lamantia. Edited with an introduction by Garrett Caples, Andrew Joron, and Nancy Joyce Peters (Berkeley: University of California Press, 2013) Preserving Fire. Selected Prose. Edited with an introduction by Garrett Caples (Seattle/New York: Wave Books, 2018) Destroyed Works / Zerstörte Werke (Alman tərcüməsi və sonrakı sözlərlə Marcus Roloff, iki dilli nəşr. Wenzendorf: Stadtlichter Presse, 2021)
https://www.poetryfoundation.org/poets/philip-lamantia
https://verdantpress.com/checklist/philip-lamantia/
https://poets.org/poet/philip-lamantia
https://allenginsberg.org/2023/10/m-o-23/
https://citylights.com/author/philip-lamantia/
https://poetrysociety.org/poems-essays/tributes/garrett-caples-on-philip-lamantia
https://www.britannica.com/biography/Philip-Lamantia
Tarix : 13 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
