Pauline Kael (1919–2001) - Amerikalı film tənqidçisi və yazıçısıdır. O, 1960-cı illərdən etibarən film tənqidi sahəsindəki güclü və təsirli səsi ilə tanınmış və geniş auditoriyaya təsir etmişdir. Kael-in yazıları təkcə filmlər haqqında deyil, həm də kino sənətinin sosial və mədəni təsirini müzakirə edirdi. Onun unikal tənqidi yanaşması və yazı üslubu ona tənqidçi dünyasında geniş bir nüfuz qazandırmışdır. Erkən həyatı və təhsili Pauline Kael 1919-cu ildə, Kaliforniyada anadan olub. O, UC Berkeley-də İngilis dili üzrə təhsil almış, lakin təhsilini tamamlamadan əvvəl universitetdən ayrılmışdır. Kael, yazıçılığa və filmlərə qarşı olan marağını gənc yaşlardan inkişaf etdirmişdi. O, əvvəlcə mətn yazarlığı və dramaturgiya ilə əlaqədar işlər görmüş, daha sonra film tənqidçisi olaraq tanınmağa başlamışdır. Karyera və yazıları Kael, 1960-cı illərdə məşhur film tənqidçisi olaraq karyerasına başlamışdır. O, ilk olaraq "The New Yorker" jurnalında film tənqidi yazıları yazmağa başlamış və tezliklə bu jurnalın ən tanınmış və təsirli yazıçılarından biri oldu. Kael-in tənqidləri çox vaxt kəskin, birbaşa və açıq olurdu. Onun yazılarında hissiyatlılıq, şəxsi təcrübələr və kinematik estetika çox mühüm yer tuturdu. Tənqidi üslubu Kael, tənqidlərini çox şəxsi və subyektiv şəkildə yazırdı. O, filmləri yalnız texniki cəhətləri ilə deyil, həm də onların məna və təsirinə görə qiymətləndirirdi. Onun yazıları çox vaxt qətiyyətli və təhrik edici olurdu və bu, bəzi oxucularda təəccüb və ya narazılığa səbəb olsa da, onu daha da tanıtdı. Kael, xüsusilə kino sənətinin nə qədər güclü bir emosional təcrübə ola biləcəyini vurğulayan bir yanaşma nümayiş etdirirdi. Kael-in yazıları həmçinin çox vaxt kinoteatrın və ya film mühitinin sosial və mədəni kontekstini nəzərə alaraq tənqid edilirdi. O, filmlərin və ya rejissorların işlərini sadəcə başlıca filmlər və ya kommersiya uğurları əsasında qiymətləndirməzdi, bunun əvəzinə onların mədəniyyətə, siyasətə və ictimaiyyətə necə təsir etdiyini də təhlil edirdi. Ən məşhur əsərləri və tənqidlər "I Lost It at the Movies" (1965) Bu, Pauline Kael-in ilk kitabıdır və onun film tənqidçisi olaraq populyarlığının artmasına kömək etmişdir. Kitabda o, müxtəlif filmlər və rejissorlar haqqında yazdığı tənqidləri bir araya gətirmişdir. Kael, bu əsərində kinonun bir sənət forması olaraq necə inkişaf etməli olduğu və ona necə daha dərindən yanaşılmalı olduğu mövzusunda fikir bildirir. "Kiss Kiss Bang Bang" (1968) Bu kitabda Kael, bir sıra filmləri təhlil edərək, onların tərzlərini, temalarını və xüsusiyyətlərini araşdırmışdır. Bu əsər, onun film tənqidi sahəsindəki genişliyi və özünəməxsus yanaşmalarını ortaya qoymuşdur. "For Keeps" (1994) "For Keeps" Kael-in həyatına dair bir növ xatirələr kitabıdır və yazıçının şəxsi həyatını və karyerasını əks etdirir. Bu əsərində Kael, həmçinin onun film tənqidinə dair fikirlərini və yazı metodlarını açıq şəkildə təqdim edir. Film tənqidləri Kael-in ən məşhur tənqidlərindən biri "Bonnie and Clyde" (1967) filmindəndir. O, bu filmi çox müsbət qiymətləndirdi və onu müasir Amerika kinosunun dövrünə uyğun bir bədii təcrübə olaraq təqdim etdi. Bununla yanaşı, o, "A Clockwork Orange" (1971) kimi bəzi filmləri də tənqid etdi və onlara qarşı sərt fikirlər bildirdi. İntellektual və sosial əsərlər Kael, həmçinin kino sənətinin mədəni və sosial aspektləri haqqında düşünməyə başlamışdı. O, film sənətinin təkcə vizual təcrübə deyil, həm də emosional və intellektual bir təcrübə olması lazım olduğunu müdafiə edirdi. Onun yazılarında, cəmiyyətin müasir vəziyyəti, cinsiyyət, irqi məsələlər və ABŞ-ın kino sənətindəki inkişaflar barədə açıq və dərindən təhlillər mövcud idi. Düşüncələri və təsiri Pauline Kael, müasir film tənqidinin təməl daşlarından biri hesab olunur. Onun yazıları yalnız müasir kino sənətinə dair fikir və nəzəriyyələri təqdim etməklə qalmır, həm də cəmiyyətin və mədəniyyətin inkişafında əhəmiyyətli bir rol oynayır. Kael, həmçinin, kino sənətinin populyarlaşdırılması və geniş auditoriyaya çatdırılması mövzusunda da böyük təsir göstərmişdir. Sonrakı həyatı və ölümü Kael 2001-ci ildə, 82 yaşında vəfat etdi. O, həyatını kino sənətinə həsr etmiş və bu sahəyə böyük bir irs qoymuşdur. Kael-in tənqidləri və yazıları bu gün də film tənqidçiləri və kinosevərlər tərəfindən oxunur və təhlil edilir. Onun yazdığı əsərlər və yazdığı tənqidi yazılar, kino sənətinin daha dərindən anlaşılmasına və qiymətləndirilməsinə kömək etmişdir.
https://www.newyorker.com/contributors/pauline-kael
https://collider.com/best-movies-all-time-ranked-pauline-kael/
https://www.britannica.com/biography/Pauline-Kael
https://www.vulture.com/2019/06/remembering-pauline-kael-film-critic.html
https://www.goodreads.com/author/show/23290.Pauline_Kael
https://en.wikiquote.org/wiki/Pauline_Kael
https://www.rottentomatoes.com/critics/pauline-kael/movies
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
