Parides agavus - Papilionidae ailəsinə aid olan və “swallowtail” kəpənəkləri cinsinə daxil olan bir növ. Bu kəpənək, əsasən Cənubi Amerikada, xüsusilə Meksika, Kolumbiya, Ekvador və Peru kimi ölkələrdə yayılmışdır. Parides agavus, öz zərif uçuşu və gözəl rəngləri ilə təbiətsevərlərin marağını çəkən bir növdür. Təbii yaşayış mühitlərində bitkilərdən və çiçəklərdən nektar alaraq qidalanır. 2. Xarakteristikası və xüsusiyyətləri Agavus kəpənəyi, orta ölçülü və zərif qanadlara sahib olan bir kəpənəkdir. Kəpənəyin qanadlarının genişliyi təxminən 6-9 sm arasında olur. Üst qanadları parlaq yaşıl və qara rənglərdən ibarət olur. Qanadlarının üst hissəsində parlaq yaşıl və mavi rəngli zolaqlar və işıqlı işarələr yerləşir. Arxa qanadları isə əsasən qara rəngdə olub, qanad uclarında açıq yaşıl rəngli zolaqlar və kiçik nöqtələr mövcuddur. Bu rəng dəyişiklikləri kəpənəyin digər növlərdən ayıran əsas xüsusiyyətlərdəndir. Kəpənəyin alt qanadları, ümumiyyətlə tünd yaşıl və qəhvəyi rənglərdə olur, bəzi hissələrində isə mavi və sarı rəngli nöqtələr müşahidə edilir. Bu rəng dəyişiklikləri həm təbii şəraitdə, həm də kəpənəyin qida axtarışında ona faydalı olur. Həyat dövrü Agavus kəpənəyin həyat dövrü, ümumiyyətlə yumurta, larva (qurd), pup (kukulet) və yetkin kəpənək mərhələlərindən ibarətdir. Yumurtalar çox vaxt bitkilərin yarpaqlarına qoyulur və bir neçə gün sonra larvalar çıxır. Larvalar, əsasən Rutaceae ailəsinin bitkiləri ilə qidalanırlar. Larvalar mərhələsində olan kəpənəklər çox vaxt yaşıl və qəhvəyi rənglərdə olur, çünki onlar özlərini ətraf mühitə yaxşı şəkildə uyğunlaşdıra bilirlər. Bu camuflyaj xüsusiyyəti onlara yırtıcılardan qorunmağa kömək edir. Larvalar böyüdükcə, pup mərhələsinə keçir və burada inkişaf edir. Pup mərhələsində kəpənək bir müddət sakit qalır və sonrasında tam yetişmiş yetkin kəpənək meydana çıxır. Ekologiya və davranış Agavus kəpənəyi, tropik və subtropik meşəliklərdə, xüsusən də çiçəklənən bitkilərlə zəngin ərazilərdə yaşayır. Bu kəpənəklər günəşli və isti ərazilərdə fəaldır, çox vaxt çiçəklərdən nektar alır və eyni zamanda tozlandırma funksiyasını yerinə yetirirlər. Onlar uçuş zamanı yavaş və zərif şəkildə hərəkət edirlər, qanadlarının rəngləri isə təbiətə uyğun olaraq onların görmə qabiliyyətini artırır. Rutaceae ailəsinin bitkiləri, xüsusilə Agave və Citrus növləri, Parides agavus-un əsas qida mənbəyidir. Kəpənəklər bu bitkilərlə qidalanarkən həmçinin ətraf mühitin tozlanmasında mühüm rol oynayırlar. Qorunma vəziyyəti Parides agavusun qorunma vəziyyəti hal-hazırda ciddi təhlükə altında deyil, lakin bəzi ərazilərdə bu kəpənəklərin sayının azalması müşahidə edilə bilər. Onların təbii yaşayış sahələrinin məhdudlaşması və meşələrin məhv olması, bu növün gələcəyini təhdid edə bilər. Bununla yanaşı, qeyri-qanuni kəpənək yığımı və ticarəti də bu növün qorunmasına mane ola bilər. Qorunma tədbirləri, ətraf mühitin qorunmasına yönəlməli və təbii həyat sahələrinin bərpasına diqqət yetirilməlidir. Ekosistemlərin sağlamlığı, bu kəpənəyin gələcəyini təmin etmək üçün vacibdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Parides_agavus
https://www.worldfieldguide.com/species-detail.php?taxno=8244
https://www.inaturalist.org/taxa/245941-Parides-agavus
https://www.butterfliesofamerica.com/L/parides_agavus_types.htm
https://www.theinsectcollector.com/acatalog/info_3657.html
https://www.si.edu/object/parides-agavus%3Anmnhentomology_11014039
https://www.ecoregistros.org/site_en/imagen.php?id=39898
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
