Papilio daunus - Papilionidae ailəsinin bir üzvü və bu ailənin ən tanınmış və gözəl nümayəndələrindən biri. Bu kəpənək, əsasən Cənubi və Cənub-Şərqi Asiyanın tropik meşələrində yayılmışdır. Hindistan, Srilanka, Malayziya və digər tropik ərazilərdə rast gəlinən bu kəpənək, öz parlaq və gözəl rəngləri ilə təbiətdəki ən gözəl kəpənəklərdən biridir. Papilio daunus, adını "Swallowtail" (qalxanqulaq) tipli kəpənəklərdən aldığı üçün bu xüsusiyyətə malikdir və qanadlarının ucları əyilmiş və uzun olurlar. "Swallowtail" adı, bu kəpənəyin qanadlarının arxasında olan uzun əyilmiş “quş quyruğu” formasını təsvir edir. Xüsusiyyətləri Papilio daunus, orta ölçülü bir kəpənəkdir və qanadları təxminən 10-12 sm uzunluğundadır. Bu kəpənəyin ən diqqət çəkici xüsusiyyəti qanadlarının üst və alt tərəflərindəki rənglərdir. Üst qanadlarında yaşıl və qəhvəyi rənglər əsas olarkən, alt qanadları mavi və sarı rənglərdə parlayır. Bu rənglər, kəpənəyi təbiətdəki digər canlılardan fərqləndirən və onu görmə baxımından çox cazibədar edən xüsusiyyətlərdəndir. Papilio daunusun arxa qanadları uzun, incə və əyilmişdir, bu da ona “swallowtail” adını verir. Kəpənəyin qanadlarının bu forması və rəngləri, ona təbii rənglərlə mükəmməl bir uyum yaratmağa kömək edir. Kəpənəyin hər iki qanadında da diqqət çəkən ağ və mavi zolaqlar yerləşir ki, bu da onun görünüşünü daha cazibədar edir. Həyat dövrü Papilio daunusun həyat dövrü klassik kəpənək həyat dövrünə uyğun olaraq yumurta, larva (qurd), pup (kukulet), və yetkin kəpənək mərhələlərindən ibarətdir. Kəpənəyin həyat dövrü, təxminən 3-4 həftə ərzində tamamlanır. Yumurta mərhələsi qısa olur və yumurtalar çox vaxt bəzi bitkilərin yarpaqlarına qoyulur. Yumurta çıxdıqdan sonra, yumurtadan çıxan larvalar (qurdlar) bitkilərin yarpaqları ilə qidalanır. Bu larvalar, əslində, çox vaxt Rutaceae (büzərik) ailəsinə aid bitkilərlə bəslənirlər. Larvalar, inkişaf etdikcə, yavaş-yavaş böyük ölçülərə çatır. Bu dövrdə onların rəngləri və şəkilləri fərqli ola bilər, lakin bir çox hallarda yaşıl və qəhvəyi rənglərdə olur. Larva inkişafını tamamladıqdan sonra, pup (kukulet) mərhələsinə keçir. Bu mərhələ çox vacibdir, çünki kəpənək bu mərhələdə öz üzərində böyük dəyişikliklər keçirir. Pup mərhələsi sonunda, yetkin kəpənək ortaya çıxır. Bu kəpənəklərin uçamaması üçün çox vaxt bir neçə saat lazımdır, çünki qanadları tam açılmadan əvvəl onların quruması lazımdır. Kəpənəklər tam inkişaf etdikdən sonra, aktiv şəkildə uçmağa və çiçəklərdən nektar içməyə başlayırlar. Ekologiya və davranış Papilio daunus, təbii olaraq tropik meşəliklərdə və açıq çiçəkli sahələrdə rast gəlinir. Bu kəpənək, isti və rütubətli tropik iqlimi sevir, çünki bu mühitlərdə həm qidalanmaq üçün bitkilər mövcuddur, həm də uyğun həyat şərtləri var. Papilio daunus, çiçəklərdən nektar alaraq qidalanır və çox vaxt günəşli sahələrdə aktiv olur. Kəpənək həmçinin təbiətdəki balansın qorunmasına kömək edir, çünki çiçəkləri tozlandırmaqda mühüm rol oynayır. Bu kəpənəyin uçuşu çox zərif və yavaş olur, çünki qanadlarının ölçüsü və forması, ona havada rahat hərəkət etməyi təmin edir. Lakin, təhlükə hiss etdikdə bu kəpənək sürətlə qaçmağa və gizlənməyə çalışır. Qorunma vəziyyəti Hal-hazırda Papilio daunusun qorunma vəziyyəti təbii təhlükələrdən qorunur, lakin habitat itkisi və qeyri-qanuni ticarət bu növün gələcəyini təhdid edə bilər. Tropik meşələrin kəsilməsi və ətraf mühitin dəyişməsi bu kəpənəyin yaşam sahələrini azaldır. Həmçinin, bu kəpənəyin qeyri-qanuni ticarəti və ya yığımları təbiət üçün təhlükə yaradır. Papilio daunus və digər kəpənək növlərinin qorunması üçün ətraf mühitin mühafizəsi və ekosistemlərin qorunması çox vacibdir. İnsanlar, bu kəpənəyin həyat şəraitini dəstəkləyərək və təbiəti qorumağa kömək edərək, onun gələcəyini təmin edə bilərlər.
https://www.worldfieldguide.com/species-detail.php?taxno=8365
https://digitalcollections.amnh.org/archive/Papilio-daunus--multicaudata---two-tailed-tiger-swallowtail-butterfly-2URM1THGS8RE.html
https://images.peabody.yale.edu/lepsoc/jls/2000s/2007/2007(2)105-Calhoun.pdf
https://www.si.edu/object/papilio-daunus%3Anmnhentomology_9189769
https://digitalcollections.nypl.org/items/510d47d9-6b6b-a3d9-e040-e00a18064a99
http://socalbutterflies.com/papilionidae_html/Papilio-multicaudata.htm
https://www.mindenpictures.com/search?s=papilio+daunus
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
