Nicator - Afrika qitəsində yaşayan və unikal xüsusiyyətlərə malik olan kiçik quş cinsi. Nicatorlar əsasən Afrika tropik meşələrində yayılıb və onların üç növü məlumdur: Qəhvəyi nicator (Nicator gularis), Şimal nicatoru (Nicator chloris) və Şərq nicatoru (Nicator vireo). Bu quşlar ailə baxımından fərqli taksonomik mövqeyə malikdir və daha çox Nicatoridae fəsiləsinə aid edilir. Əsas yaşayış mühitləri tropik meşələr, savannalar və kolluqlardır. Taksonomiya Aləm: Animalia Şöbə: Chordata Sinif: Aves Dəstə: Passeriformes Fəsilə: Nicatoridae Cins: Nicator Nicator cinsinin yerləşdiyi Nicatoridae fəsiləsi uzun müddət müzakirə mövzusu olub. Əvvəllər bu quşların Laniidae və ya Pycnonotidae ailələrinə aid olduğu düşünülürdü, lakin genetik tədqiqatlar onların unikal taksonomik qrupa malik olduğunu təsdiq edib. Fiziki xüsusiyyətləri Rəng və xəz: Nicatorların rəngi adətən yaşıl, sarımtıl və ya qəhvəyi tonlarda olur. Bu rənglər onların meşəlik mühitdə yaxşı kamuflyaj olunmasına kömək edir. Dimdik: Güclü və əyri dimdikləri var ki, bu da onların əsasən həşəratlarla qidalanmasına uyğunlaşıb. Ayaqlar: Güclü və çevik ayaqları onlara ağaclarda asanlıqla hərəkət etməyə imkan verir. Yayılma və yaşayış mühiti Nicatorlar yalnız Afrika qitəsində, əsasən tropik və subtropik bölgələrdə yaşayır. 1. Tropik yağış meşələri 2. Açıq savannalar 3. Sıx kolluqlar Bu quşlar daha çox Qərbi və Mərkəzi Afrikanın aşağı hündürlüklü meşələrində tapılır. Şərq nicatoru isə daha çox Şərqi Afrikanın savannalarında yaşayır. Qidalanma vərdişləri 1. Qarışqalar 2.Termitlər 3. Hörümçəklər 4. Kiçik böcəklər ilə qidalanır. Bu quşlar ağacların gövdəsində və budaqlarında həşəratları axtarmaq üçün güclü dimdiklərindən istifadə edirlər. Bəzən kiçik meyvələr və toxumlar da yeyirlər. Davranış xüsusiyyətləri Nicator quşları tək və ya cütlük şəklində yaşayırlar. Çox vaxt digər quşlarla birgə qida axtarırlar, bu davranış onlara yırtıcılardan qorunmaq üçün üstünlük verir. Onların səsli və ahəngdar mahnıları yaxınlıqdakı quş növlərindən fərqlənir. Cütləşmə Dövrü: Çütləşmə dövrü regiondan asılı olaraq dəyişir. Dişi quşlar ağacların yüksək hissələrində yuva qurur və bir dəfədə 2-4 yumurta qoyurlar. Yumurtalar təxminən 14 gün ərzində çıxır, sonra isə valideynlər bala quşları qidalandırır. Təkamül və genetik xüsusiyyətlər Nicatorlar təkamül baxımından maraqlı növlərdən biridir. Onlar genetik baxımdan yaxın olduğu digər Passeriformes quşlarından əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir. Molekulyar tədqiqatlar göstərir ki, bu quşlar bir neçə milyon il əvvəl Laniidae ailəsindən ayrılıb və unikal bir cins kimi inkişaf edib. Təhlükələr və mühafizə statusu 1. Meşələrin qırılması: Yaşayış mühitlərinin məhv olması onların sayını azaldır. 2. Ovçuluq: Bəzi bölgələrdə nicatorlar qida məqsədilə ovlanır. 3. İqlim dəyişiklikləri: İqlim dəyişikliyi meşə ekosistemlərinə mənfi təsir göstərir. Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyinə (IUCN) görə, nicatorların əsas növləri hazırda "ən az narahatlıq doğuran" kateqoriyasına daxildir. Bununla belə, onların gələcəkdə nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşməməsi üçün mühafizə tədbirləri artırılmalıdır. Elmi tədqiqatlar Nicatorlar elmi tədqiqatlar üçün əhəmiyyətli bir mövzudur. Onların ekoloji rolu, səsli davranışları və taksonomik mövqeyi alimlər üçün maraqlı tədqiqat sahələri yaradır. Bu quşların qorunması Afrika ekosistemlərinin balansının qorunması baxımından vacibdir.
https://www.birdlife.org.za/wp-content/uploads/2021/04/26-28_Eastern-Nicator4.pdf
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=7066D2F1B5F1E165
https://birdsoftheworld.org/bow/species/nicato1/cur/introduction
https://fatbirder.com/ornithology/nicatoridae-nicators/
https://ebird.org/species/yetnic1?siteLanguage=tr
Tarix : 2 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
