Martha Gellhorn (1908–1998) - Amerikalı jurnalist, yazıçı və müharibə müxbiridir. O, 20-ci əsrin ən tanınmış qadın müharibə jurnalistlərindən biri olub, müxtəlif müharibələrdə və böhranlı bölgələrdə işləyərək, dövrün ən mühüm hadisələrini sənədləşdirmişdir. Gellhorn həmçinin bədii ədəbiyyat sahəsində də müvəffəqiyyətlə yazmışdır, lakin o, xüsusilə jurnalistikası və müharibə reportajları ilə tanınır. Erkən həyatı və təhsili Martha Gellhorn 1908-ci ildə St. Louis, Missouri şəhərində doğulub. O, Vassar College-də təhsil almış və orada ədəbiyyat üzrə dərəcə almışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra, o, jurnalistika sahəsinə yönəlmiş və tezliklə qlobal hadisələrə dair yazmağa başlamışdır. Karyerası və əhəmiyyətli işləri Martha Gellhorn-un karyerası, çoxsaylı müharibələrdə və böhranlı bölgələrdə keçən illərlə zəngin olmuşdur. O, həmçinin bədii ədəbiyyatla bağlı əsərlər yazmış və ən çox müharibə, insan hüquqları və sosial ədalət mövzularında dərindən təhlil və yazılar təqdim etmişdir. İspaniya vətəndaş müharibəsi Gellhorn-un jurnalistik karyerası İspaniya Vətəndaş Müharibəsi ilə başlamışdır. 1937-ci ildə, o, müharibəni izləmək üçün İspaniyaya getmiş və burada çoxsaylı reportajlar yazmışdır. Gellhorn, İspaniyada olduğu dövrdə, ilk dəfə müharibə müxbiri olaraq tanınmışdır. Onun yazıları, sadə insanların həyatını, müharibənin təsirlərini və insanların mübarizəsini əks etdirirdi. İkinci dünya müharibəsi və dönəmin əhəmiyyəti Martha Gellhorn, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı həm müharibə müxbiri, həm də humanitar işçi olaraq fəaliyyət göstərmişdir. O, 1940-cı illərin əvvəllərində Avropada və Cənubi Sakit Okeanda müharibə zonasına getmiş və burada çoxsaylı reportajlar hazırlamışdır. Gellhorn, xüsusilə Normandiya Çıxarması zamanı yerində olmuş və müharibə hədələyən dramatik anları sənədləşdirmişdir. Onun ən tanınan əsərlərindən biri, "The Face of War" (1959) adlı kitabıdır. Bu kitabda, Gellhorn, müxtəlif müharibə zonalarındakı şəxsi təcrübələrini və hər gün həyatını davam etdirən insanların müharibə şəraitində yaşadığı çətinlikləri təsvir etmişdir. Vyetnam müharibəsi və həmçinin digər böhranlar Gellhorn, Vyetnam müharibəsi dövründə də müharibə müxbiri olaraq fəaliyyət göstərmişdir. O, həmçinin Cənubi Amerika, Afrika və Orta Şərqdə də bir çox münaqişələri və böhranları yerində izləyərək, hər birini dərindən sənədləşdirmişdir. Onun müharibə və böhranlı bölgələrdəki reportajları, dünyanın müxtəlif yerlərindəki insanların əzablarını və mübarizələrini ortaya qoyurdu. Humanitar məsələlərə diqqət Gellhorn, müharibə reportajlarının yanında, insan hüquqları və humanitar məsələlərə də xüsusi diqqət yetirmişdir. Onun yazılarında, müharibələrin yalnız siyasi və hərbi nəticələrini deyil, həm də sıravi insanların üzləşdiyi fəlakətləri və mədəni çətinlikləri işıqlandırırdı. O, dünyanın müxtəlif guşələrində baş verən müharibələr və sosial ədalətsizliklərlə bağlı xəbərləri izləyərək, bu hadisələrin insan həyatı üzərindəki dərin təsirlərini geniş auditoriyaya çatdırmağa çalışırdı. Bədii əsərləri və kitabları Martha Gellhorn, yalnız jurnalistikada deyil, bədii ədəbiyyatda da məhsuldar bir yazıçı olmuşdur. O, çox sayda roman, hekayə və xatirə kitabı yazmışdır. Onun əsərləri, müharibə və onun insanlar üzərindəki təsirləri haqqında dərin düşüncələr təqdim edir. "The Trouble I've Seen" (1936) - İlk romanlarından biridir və sosial ədalət və sinif fərqlərinin cəmiyyətə təsirini təhlil edir. "The Face of War" (1959) - Gellhorn-un müharibə reportajlarının toplandığı əsərdir. Burada, o, müxtəlif müharibə bölgələrindəki müşahidələrini və təcrübələrini təqdim edir. "A Stricken Field" (1940) - İkinci Dünya Müharibəsi dövründəki siyasi və sosial dəyişikliklərə dair bir roman. Şəxsi həyatı Martha Gellhorn, həyatında çoxsaylı şəxsi əlaqələr və əhəmiyyətli münasibətlər yaşamışdır. O, yazıçı Ernest Hemingway ilə evlənmişdir, amma bu evlilik uzun sürməmişdir və 1945-ci ildə boşanmışlar. Onun və Hemingway-in münasibətləri dövrün ədəbiyyat dünyasında geniş müzakirə olunan bir mövzu olmuşdur. Sonrakı həyatı və ölümü Gellhorn-un sonrakı illəri, öz jurnalistik və ədəbiyyat fəaliyyətinə davam etdiyi illərlə zəngin olmuşdur. O, uzun müddət fərdi həyatını və işini davam etdirərək dünyada baş verən hadisələri izləmişdir. 1998-ci ildə, 89 yaşında, Londonda vəfat etmişdir. Xatirə və təsiri Martha Gellhorn, dövrünün ən tanınmış müharibə jurnalistlərindən biri olaraq, insan həyatını təsvir edən və müharibə haqqında dərindən düşünən bir yazıçı kimi xatırlanır. O, öz yazıları ilə müharibə və insan hüquqları məsələlərini geniş kütlələrə çatdırmış, həmçinin qadın jurnalistlərə ilham vermişdir. Gellhorn-un əsərləri və müharibə reportajları, dünya tarixinin bəzi ən ağrılı və çətin anlarını sənədləşdirərək, gələcək nəsillərə mühüm təhlil və perspektiv təqdim edir.
https://www.britannica.com/biography/Martha-Gellhorn
https://www.nationalww2museum.org/war/articles/martha-gellhorn-eyewitness-war
https://www.pbs.org/kenburns/hemingway/martha-gellhorn
https://www.english-heritage.org.uk/visit/blue-plaques/martha-gellhorn/
https://www.jfklibrary.org/hemingway/martha-gellhorn-hemingway
https://historicmissourians.shsmo.org/martha-gellhorn/
https://www.goodreads.com/author/show/162626.Martha_Gellhorn
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
