Marcus Manilius — Erkən Roma İmperiyası dövründə yaşamış Roma şairi və astroloqudur. O, xüsusilə "Astronomica" adlı əsəri ilə tanınır. Bu əsər, Latın dilində yazılmış ən qədim astroloji poema hesab olunur və Roma dövründə ulduz falı və kosmologiyaya dair mövcud bilikləri ehtiva edir. Həyatı haqqında məlumat Marcus Manilius haqqında çox az tarixi məlumat mövcuddur. Onun təxminən e.ə. 1-ci əsrin sonu və e. 1-ci əsrin əvvəllərində yaşadığı düşünülür. Bəzi alimlər onun August və ya Tiberius dövründə fəaliyyət göstərdiyini ehtimal edirlər. Doğum və ölüm tarixi məlum deyil, lakin əsərinin dili və tərzi onun eramızın 1-ci əsrində yaşadığını göstərir. Maniliusun hansı mənşəyə sahib olduğu, harada doğulduğu və yaşadığı dəqiq bilinmir. Bəzi alimlər onun Roma vətəndaşı olduğunu, bəziləri isə Şərqi Aralıq dənizi bölgəsindən gələn bir yazar olduğunu ehtimal edirlər. Lakin, onun yüksək təhsil aldığı və həm fəlsəfə, həm də astronomiya sahəsində dərin biliklərə sahib olduğu aydındır. "Astronomica" və onun məzmunu Marcus Maniliusun ən tanınmış əsəri "Astronomica" adlı didaktik poemanın beş cilddən ibarət olduğu düşünülür. Bu poema qədim astrologiya və astronomiya ilə bağlı elmi və fəlsəfi baxışları əks etdirir. Əsərin əsas xüsusiyyətləri: Astrologiya və kosmologiya ilə bağlı biliklərin tərtibi: "Astronomica" astrologiyanın prinsiplərini və onun insan taleyinə təsirini izah edir. Burada ulduzların, planetlərin və bürclərin insan həyatına təsir etdiyinə dair təsəvvürlər geniş şəkildə araşdırılır. Stoik fəlsəfəsinə yaxın baxış: Manilius stoik fəlsəfəyə meyilli idi və kainatın müəyyən qanunlarla idarə olunduğunu düşünürdü. O, taleyin (fatum) və ulduzların insan həyatındakı rolunu vurğulasa da, fərdi iradənin də əhəmiyyətini tamamilə inkar etmirdi. Latın dilində ilk astroloji poema: "Astronomica" astrologiya haqqında yazılmış ilk Latın poemasıdır və qədim dövrün astroloji biliklərini sistemləşdirən nadir əsərlərdən biridir. Əsərin natamam qalması: Əsərin beşinci kitabının tamamlanmamış olduğu ehtimal edilir və bəzi hissələrin ya itirildiyi, ya da müəllif tərəfindən tamamlanmadığı düşünülür. Marcus Maniliusun təsiri Maniliusun əsəri orta əsrlərdə və İntibah dövründə astroloqlar və alimlər tərəfindən araşdırılmışdır. Xüsusilə İntibah dövründə astrologiyaya marağın artması "Astronomica"nın yenidən kəşf edilməsinə səbəb olmuşdur. Lakin, əsər heç vaxt Vergilius və ya Ovidius kimi şairlərin əsərləri qədər məşhur olmamışdır.
https://www.britannica.com/biography/Marcus-Manilius
https://en.wikiquote.org/wiki/Marcus_Manilius
https://oxfordre.com/classics/display/10.1093/acrefore/9780199381135.001.0001/acrefore-9780199381135-e-3918?p=emailAm9YT6ir5CzgU&d=/10.1093/acrefore/9780199381135.001.0001/acrefore-9780199381135-e-3918
https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780195389661/obo-9780195389661-0106.xml
https://www.whipplelib.hps.cam.ac.uk/special/overview/featured-items/sherburne
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/text-idx?c=eebo;idno=A51768.0001.001
https://www.loebclassics.com/view/LCL469/1977/volume.xml
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
