Maqnezium peroksid (MgO2) - Ağ və ya solğun ağ rəngdə, iyiksiz incə toz olan peroksid. O, kalium peroksidinə bənzəyir, çünki maqnezium peroksidi də su ilə kontrol edilən sürətlə parçalanaraq oksigen buraxır. Ticarətdə maqnezium peroksidi tez-tez maqnezium peroksidi və maqnezium hidroksidinin birləşməsi kimi mövcud olur. Struktur Maqnezium peroksidinin molekulyar strukturu, oksigen molekulunun (O2) maqneziuma yan tərəfdən bağlanması ilə üçbucaqlı bir forma sahibdir. Bu tərtibat maqneziumun (+2) ionunun oksigenə yüklər verməsi nəticəsində formalaşan Mg²⁺O₂²⁻ strukturunu yaradır. Maqnezium və oksigen arasındakı bağın dissosiasiya enerjisi təxminən 90 kJ/mol-dir. Bərk halda maqnezium peroksidi kubik pirirt tipi kristal quruluşu qəbul edir. Yüksək təzyiqlərdə (116 GPa-dan yuxarı) bu birləşmənin daha termodinamik cəhətdən sabit olan tetragonal formaya keçməsi gözlənilir, burada maqnezium (+2) ionları 8 koordinatlıdır. Sintez: Maqnezium peroksidi, maqnezium oksidi (MgO) ilə hidrogen peroksidini (H₂O₂) reaksiya etdirərək istehsal oluna bilər. Bu reaksiya ekzotermikdir və 30–40°C-də keçirilməli, dəmirin mümkün qədər az olması təmin edilməlidir, çünki dəmir peroksidin parçalanmasını katalizləyə bilər. Bu reaksiya yalnız 35% məhsuldarlıqla nəticələnir və MgO₂ su ilə reaksiya etdikdə maqnezium hidroksidinə (süd maqneziyası) parçalanır. Reaksiya MgO + H₂O₂ → MgO₂ + H₂O Tətbiqlər Maqnezium peroksidi bir neçə sənayedə, xüsusilə kənd təsərrüfatı və ətraf mühitin təmizlənməsi sahələrində istifadə olunur: Yeraltı Suya Çirklənmənin Azaldılması: Yeraltı suda çirkləndirici maddələrin miqdarını azaldır. Bioremediasiya: Çirklənmiş torpaqların təmizlənməsində və torpaq keyfiyyətini artırmaqda istifadə olunur, bitkilərin böyüməsini və metabolizmini dəstəkləyir. Akvakultura: Akvakultura sənayesində bioremediasiya məqsədilə istifadə olunur. Sanitariya: Bioloji tullantıların müalicəsi və atılması üçün aerobik orqanizmlər üçün oksigen mənbəyi təmin edir. Compostlama prosesində mikrobların fəaliyyətini sürətləndirir və qoxuları azaldır. Bakterial Yetişmənin İnhibisiyası: Maqnezium peroksidi bəzi bakteriyaların böyüməsini inhibə edə bilər, xüsusilə sulfat-reduksiyaedici bakteriyaların böyüməsini inhibə edir. Zəhərlilik Maqnezium peroksidi bir qıcıqlanma maddəsidir. Dəri və gözlərlə təmasda qızarıqlıq, qaşınma, şişlik və yanma səbəb ola bilər. Nəfəs alma zamanı ağciyərlərə, burna və boğaza qıcıqlanma verə bilər, öskürək yarada bilər. Uzun müddətli təmas ağciyər zədələnməsinə, nəfəs daralmasına və döş qəfəsində sıxılmağa səbəb ola bilər. MgO2-nin qəbulu şişkinlik, qarın ağrısı, ağız və boğazda qıcıqlanma, ürəkbulanma, qusma və ishal kimi mənfi təsirlərə yol aça bilər.
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/61745
https://en.wikipedia.org/wiki/Magnesium_peroxide
https://www.sciencedirect.com/topics/chemistry/magnesium-peroxide
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Magnesium-peroxide
https://cameochemicals.noaa.gov/chemical/3800
https://www.americanelements.com/magnesium-peroxide-14452-57-4
https://www.sigmaaldrich.com/AZ/en/product/aldrich/433624?srsltid=AfmBOopQmTFnAVBoychdsakA3qqopdrq3U-356j1Gb2vHjpytVw5uvHW
Tarix : 12 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
