Makon döyüşü - 1814-cü ilin fevralında Fransa ilə Avropa koalisiyasının (Britaniya, Rusiya, Prussiya, Avstriya) qoşunları arasında baş vermiş mühüm bir döyüşdür. Bu döyüş, Napoleon Bonapartın sonuncu döyüşlərindən biri idi və Fransanın müharibə vəziyyətini daha da çətinləşdirirdi. Tarixi kontekst Napoleon Bonapart 1812-ci ildə Rusiyada uğursuzluğa uğradıqdan sonra, Avropadakı vəziyyət onun əleyhinə dönməyə başladı. Koalisiya qüvvələri, xüsusilə Britaniya, Rusiya, Prussiya və Avstriya, Fransa üzərində təzyiqi artırmağa başladılar. 1813-cü ildə, Fransa və müttəfiqləri müxtəlif döyüşlərdə məğlub olmuş və Napoleonun hakimiyyəti ciddi təhdid altına düşmüşdü. Makon döyüşünün gedişi Makon döyüşü, 1814-cü ilin fevralında baş vermişdir və bu döyüş, Fransanın qərbindəki strateji əhəmiyyətə malik olan Makon şəhəri yaxınlığında olmuşdur. Döyüşün əsas məqsədi, koalisiya qüvvələrinin Fransaya daxil olmasına və Napoleonun ordusunu məğlub etməsinə şərait yaratmaq idi. Fransanın müdafiə xətti artıq zəifləyirdi və koalisiya qüvvələri Fransanın cənub-şərqinə doğru irəliləyirdi. Koalisiya ordusunun komandanı, Rusiya imperatoru I Aleksandrın rəhbərlik etdiyi Rusiya-Avstriya-Prussiya qoşunları idi. Fransa ordusu isə Napoleonun özünün rəhbərlik etdiyi müdafiə xəttində möhkəmlənmişdi, amma təchizat və əsgər sayının azalması Fransanın vəziyyətini ağırlaşdırırdı. Döyüşün nəticələri Makon döyüşündə koalisiya qüvvələri Fransanın müdafiə xəttini sındırmış və Fransanın qərbində mövqelərini zəbt etmişdir. Bu məğlubiyyət, Napoleonun Parisə yaxın bölgələrdəki müdafiəsini daha da çətinləşdirdi. Döyüş nəticəsində Fransa ordusu geri çəkilməyə məcbur oldu və bu, Fransanın ümumi müdafiə vəziyyətini daha da zəiflətdi. Makon döyüşü, Fransanın strateji vəziyyətinin çətinləşməsinə və Napoleonun hakimiyyətinin sona çatmasına gedən yolu daha da yaxınlaşdırdı. Nəticədə, bu döyüş Napoleonun Elba adasına sürgün edilməsinə səbəb olacaq böyük hadisələrə yol açdı. 1814-cü ilin aprelində Parisin işğalından sonra Napoleon taxtdan endi və Elba adasına sürgün edildi. Makon döyüşünün əhəmiyyəti Makon döyüşü, Fransanın koalisiyaya qarşı ümumi müdafiəsinin artıq iflas etməyə başladığını göstərdi. Döyüşün nəticəsi, Napoleonun Fransa üzərindəki nəzarətini zəiflətdi və Avropada koalisiya qüvvələrinin üstünlüyünü təmin etdi. Bu döyüş, Napoleonun sonunu hazırlayan bir sıra döyüşlərdən biri oldu və 1814-cü il Parisin işğalı ilə nəticələndi. 1814-cü ilin yazında Parisin işğalı, Napoleonun Elba adasına sürgün edilməsinə səbəb oldu. Bu döyüş, həmçinin Avropa tarixində Napoleonun idarə etdiyi Fransanın çöküşünü işarələyən mühüm bir dönüm nöqtəsi oldu.

İstinadlar

https://www.napoleon.org/en/history-of-the-two-empires/paintings/the-clichy-gate-the-defence-of-paris-30-march-1814/

https://library.fiveable.me/key-terms/ap-euro/war-of-the-sixth-coalition

https://www.storiespreschool.com/napoleonic_war1812-1814.html

https://www.worldhistory.org/War_of_the_Sixth_Coalition/

https://amsterdamwar.game.blog/2020/12/29/napoleons-six-days-in-1814-8-a-simple-austrian-order-of-battle/

https://napoleon-en-seineetmarne.fr/en/february-1814-campaign-north-east-france-took-place-seine-et-marne

https://www.britannica.com/event/War-of-1812

https://www.napoleon-series.org/military-info/battles/1814/Weil/c_Weil2a.html

https://www.napoleon.org/en/history-of-the-two-empires/articles/200-years-ago-1814-the-french-campaign-step-by-step/

https://kids.kiddle.co/Battle_of_M%C3%A2con_(1814)

Tarix : 14 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.