Kraken — Daha çox Şimali Atlantik və Skandinaviya mifik folklorunda yer alan və böyük dəniz canavarı kimi təsvir edilən əfsanəvi varlıq. Kraken, adətən nəhəng bir osminoq şəklində təsvir edilir və böyük, qorxulu görünüşü ilə məşhurdur. O, folklorda dərin sularda yaşayan, gəmini, ekipajı udan və ya batıran bir varlıq kimi yer alır. Krakenin görünüşünə malik canlılar haqqında 12-ci əsrə aid mənbələrdə rast gəlinsə də, 18-ci əsr Skandinaviya və Norveç dənizçilərinin əfsanələri daha məşhurdur. Bu əfsanələrə görə, Kraken nəhəng bir dəniz canavarı olaraq çox vaxt dənizin dibində olur və sahilə yaxınlaşdıqda özünün uzun qolları ilə gəmiləri batırır və gəmi heyətini udurdu. Bu canavara dair ən erkən yazılı məlumatlardan biri 1700-cü illərin ortalarında norveçli dənizçi Fransesko Quarini tərəfindən verilmişdir. Təsviri və fiziki xüsusiyyətləri Kraken təxminən 10–15 metr uzunluğa malikdir. Onun böyük qolları gəmi və digər obyektləri dənizdən ayıraraq, özünə çəkə biləcək qədər güclüdür. Çox vaxt qaranlıq sularda yaşayan bu canavar, dənizin səthinə yaxınlaşdıqda, ətrafdakı suyun bulanmasına səbəb olur, çünki onun böyük qollarının bir neçəsi çöldə olan zaman qalanı dənizin dibinə toxunur. Kraken və Dənizçilər Kraken əfsanəsi, çox zaman dənizçilərin təcrübələri ilə əlaqələndirilir. Bəzi dənizçilər, böyük və qəribə dəniz canavarlarının yalnız əfsanə olmadığını iddia etmiş, həmçinin böyük dəniz heyvanlarının təkcə görünüşləri deyil, dənizdəki təbii hadisələrə təsir göstərməsi barədə şayiələr yaymışdır. Məsələn, bəziləri belə düşünürdü ki, gəmiləri batıran güclü dalğaları da, Kraken yaradır. Bəzi hekayələrdə Krakenin gəmiləri əvvəlcə batırdığı, sonra isə suda üzən dənizçiləri və heyəti udduğu bildirilir. Həmçinin, bir çox əfsanələrrdə Krakenin qorxutma xüsusiyyəti və insanları dənizdən uzaq tutma məqsədilə istifadə edildiyi qeyd edilir. Kraken və mədəniyyət Kraken, dövrümüzdə çox məşhurlaşmış, ədəbiyyat, kino, video oyunları və digər mədəniyyət nümunələrində tez-tez yer alır. Məşhur əsərlərdən biri Jül Vernin "80 gün dünya ətrafında" romanıdır, burada Krakenin böyük qolları ilə gəmi batırması təsvir olunur. Həmçinin, "Karib dənizinin quldurları" filminin üçüncü hissəsində Kraken canavarı əsas mövzulardan biridir. Kraken, həmçinin "Assassin’s Creed IV: Black Flag" və "Sea of Thieves" kimi dəniz mövzulu oyunlarda canlandırılır. Bu oyunlarda Kraken, böyük bir təhlükə olaraq qarşımıza çıxır, bəzən isə oyunun məqsədlərindən biri olur. Elmi yanaşma Kraken əfsanəsinin əsas mənbələrindən biri, böyük dəniz heyvanları, xüsusilə nəhəng kalmar və osminoqlardır. Məsələn, nəhəng kalmar (Architeuthis Dux) real həyatdakı böyük dəniz heyvanlarından biridir və uzunluğu 12–20 metrə qədər çatır. Bəzi dənizçilərin rast gəldiyi bu kalmarlar, əfsanəvi Krakenlə oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. Kraken və psixologiya Kraken insanın dərinliklərə, bilinməyənə, qorxularına qarşı duyduğu təbii ehtiyatı və qorxunu simvolizə edir. Dənizlər tarix boyu insanları çox qorxudub, çünki geniş, dərin və heç bir zaman tam öyrənilə bilməyən yerlərdir. Kraken, bu bilinməyən və qorxulu aləmi təcəssüm etdirən obrazdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Kraken
https://mitoloji.org.tr/kraken-efsanevi-deniz-canavari/#google_vignette
https://geekyapar.com/talassofobiklerin-korkulu-ruyasi-derinlerin-dehseti-kraken/
https://www.britannica.com/animal/Architeuthis-dux
https://ht.arsgoetiademons.com/blogs/espri-divinite/kraken-senb%C3%B2l-tranbleman-oseyan-ak-laper%C3%A8z-nan-mitoloji
Tarix : 12 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
