Kol iti (Bush Dog) - Cənubi Amerikanın tropik və subtropik meşələrində yaşayan, nisbətən kiçik ölçülü və gizli həyat tərzi keçirən bir yırtıcı məməli. Ekologiya Bu növ, Canidae ailəsinin bir üzvüdür və əsasən meşəlik ərazilərdə, xüsusilə Amazon meşələri və Cənubi Amerikanın tropik meşə ərazilərində, xüsusilə Braziliya, Kolumbiya, Venesuela, Peru və Boliviya kimi ölkələrdə yayılmışdır. Onlar, əsasən sıx meşələr, bataqlıqlar və çaylar ətrafında yaşayır və bu mühitlər onların gizli həyat tərzini qorumağa imkan verir. Kol itləri suyu sevən heyvanlardır və tez-tez çaylar və bataqlıqlarda rast gəlinir. Xüsusiyyətlər Bush dog, bədən ölçüsünə görə, digər canidlərdən daha kiçikdir, uzunluğu təxminən 50-60 santimetr, çənə hündürlüyü isə 30 santimetrə qədərdir. Bu növün xarakterik xüsusiyyətlərindən biri qısa və sıx paltosudur, bu da ona sıx meşəliklərdə daha rahat hərəkət etməyə kömək edir. Rəngi ümumiyyətlə qəhvəyi və ya boz olur və bəzən qarışıq rənglərdə olur, bu da onu ətraf mühitə yaxşı uyğunlaşdırır. Davranış Kol itiləri təbii olaraq sosial heyvanlardır. Onlar kiçik qruplar (adətən 3-8 fərd) halında yaşayır və bu qruplarda əməkdaşlıq və kooperasiya çox vacibdir. Qrup üzvləri arasında güclü bir bağ var və onlar ümumiyyətlə birgə ovlayırlar. Bu növün ovlama üsulu çox effektivdir, çünki onlar təqib etdikləri heyvanları yavaş-yavaş tələyə salaraq onları yorur və sonra hücuma keçirirlər. Bu, Kol itinin sürətli və çevik hərəkət etməsi ilə mümkün olur. Çoxalma Çoxalması ildə bir dəfə baş verir. Dişi Speothos venaticus, ortalama olaraq 2-6 bala dünyaya gətirir. Dişi, balalarını adətən gizli və təhlükəsiz yerlərdə saxlayır və qrup digər üzvləri ilə əməkdaşlıq edərək balaların qorunmasına kömək edir. Balalar təxminən 2-3 aylıq olduqda, ov hazırlıqlarına başlayır və tədricən qrupla birlikdə ovlamağa qatılırlar. Qorunması Kol itləri IUCN (Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi) tərəfindən "həssas" növ olaraq qiymətləndirilir. Bunun səbəbi, onların yaşama mühitlərinin məhv olması, xüsusilə meşə kəsilməsi və aqroekosistemlərin genişlənməsi ilə əlaqədardır. Onların sayının azalmasına təsir edən digər faktorlardan biri də ovçuluq və vəhşi həyatın qaçırılmasıdır. Bu növün qorunması məqsədilə, Cənubi Amerikanın müxtəlif ölkələrində xüsusi qoruma proqramları və milli parklar yaradılmağa çalışılır.
https://www.iucnredlist.org/species/20468/9203243
https://en.wikipedia.org/wiki/Bush_dog
https://www.britannica.com/animal/bush-dog
https://animaldiversity.org/accounts/Speothos_venaticus/
https://www.inaturalist.org/taxa/42089-Speothos-venaticus
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/bush-dog
https://oncafari.org/en/especie_fauna/bush-dog/
https://www.canids.org/species/view/PREKIV875331
https://www.chesterzoo.org/animals/bush-dog
Tarix : 22 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
