Kohort (statistika) — Statistikada, əsasən tədqiqat və analizlərdə istifadə olunan, müəyyən bir dövr ərzində və ya müəyyən xüsusiyyətlərə malik olan fərdlərdən ibarət qrup. Xüsusiyyətlər Kohortlar müəyyən bir vaxt ərzində müəyyən bir hadisə, davranış və ya xüsusiyyətə əsaslanaraq qruplaşdırılır. Məsələn, bir qrupa daxil olan şəxslər eyni yaşda, eyni il məktəbə getmiş və ya müəyyən bir xəstəliyə tutulmuş şəxslərdən ibarət ola bilər. Kohortlar müəyyən bir dövr ərzində izlənilə bilər. Belə ki, bu qrupun davranışları və göstəriciləri zamanla müqayisə edilə bilər. Kohortlardan toplanan məlumatlar daha sonra müxtəlif statistika üsulları ilə analiz edilə bilər. Bu analizlər, fərqli qruplar arasında dəyişiklikləri və əlaqələri tapmağa kömək edir. İstifadə - Epidemiologiya və tibb: Tibb sahəsində, məsələn, kohortlar müəyyən bir xəstəlik və ya müalicə ilə bağlı izlənir. Bu analizlər vasitəsilə müəyyən müalicə üsullarının effektivliyi və ya xəstəliklərin yayılma nisbətləri haqqında məlumatlar əldə edilir. - Sosial elmlər: Kohortlar sosial və iqtisadi davranışları, işə qəbul edilənlərin iş təcrübələrini və ya təhsildəki dəyişiklikləri araşdırmaq üçün istifadə olunur. Bu analizlər, fərqli sosial və iqtisadi qrupların davranışlarını müqayisə etməyə imkan verir. - Marketinq və istehlakçı davranışı: Kohort analizləri bazar araşdırmalarında istifadə olunur. Müəyyən bir məhsulun alınması, müəyyən bir qiymət siyasətinin tətbiqi və ya müştəri davranışları üzərindəki təsirlər qiymətləndirilir. Növlər - Kohort (prospektiv): Bu tip kohortda, iştirakçılar əvvəlcədən müəyyən edilən xüsusiyyətlərə (məsələn, bir yaş qrupu və ya bir xəstəliyin ilkin mərhələsi) əsaslanaraq izlənir. Araşdırma müddətində hadisələr baş verir. - Kohort (retrospektiv): Retrospektiv kohortda, araşdırıcı əvvəlki dövrlərdə baş vermiş hadisələri təhlil edir. Bu zaman məlumatlar artıq mövcud olduğu üçün iştirakçıların əvvəlki təcrübələri və ya davranışları analiz edilir. - Ümumi Kohort: Ümumi kohort bütün bir populyasiyanı təmsil edən böyük qruplardan ibarət ola bilər. Bu tip kohortlar çox zaman geniş statistik tədqiqatlar üçün istifadə olunur. Üstünlüklər Kohort analizləri zamanla baş verən dəyişiklikləri izləməyə imkan verir. Bu, müxtəlif faktorların təsirini və onların zamanla necə inkişaf etdiyini başa düşməyə kömək edir. Bir çox hallarda kohort analizi digər dəyişənlərdən asılı olaraq müəyyən bir faktoru tədqiq etməyə imkan verir. Bu, daha dəqiq nəticələr əldə etməyə şərait yaradır. Çətinliklər Kohort analizləri uzun müddət tələb edə bilər. Müəyyən bir dövr ərzində iştirakçıların izlənməsi və məlumatların toplanması zaman alıcı ola bilər. Bəzi hallarda, iştirakçılar özləri tərəfindən seçildikləri üçün nəticələr müəyyən bir qrupun üstünlük təşkil etdiyi hallarda səhv nəticələr verə bilər. Kohort analizi resurs tələb edən bir üsul ola bilər, çünki çoxsaylı məlumatların toplanması və işlənməsi tələb olunur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Cohort_(statistics)
https://en.wikipedia.org/wiki/Cohort_analysis
https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:Cohort
https://statisticsbyjim.com/basics/cohort-study/
https://ourworldindata.org/period-versus-cohort-measures-whats-the-difference
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4763690/
https://www.scribbr.com/methodology/cohort-study/
https://orchestra-cohort.eu/cohort-statistics/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32658655/
chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.demographic-research.org/volumes/vol13/11/13-11.pdf
chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/http://www.aitrs.org/sites/default/files/Age%20and%20Sex%20Structure.pdf
https://www.publichealth.columbia.edu/research/population-health-methods/age-period-cohort-analysis
https://surveillance.cancer.gov/survival/cohort.html
Tarix : 23 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
