Koelakant (Coelacanth) - 360 milyon ildən artıq müddətdə mövcud olan və çoxdan nəsli tükənmiş olduğu düşünülən balina növü. Bu canlı "canlı fosil" olaraq tanınır, çünki 1938-ci ildə Cənubi Afrikada təkzibedilməz bir şəkildə yenidən kəşf edilənə qədər, onun yalnız fosillərindən məlum idi. Koelakantların elmi tədqiqatlar üçün əhəmiyyəti, onların yerdəki həyatın inkişafında böyük bir yerə sahib olması və təbiətdəki ən qədim, nisbətən dəyişməyən növlərdən biri olmasıdır. Tarixi və kəşfi Koelakant, ilk dəfə 1839-cu ildə paleontoloq Louis Agassiz tərəfindən kəşf edilib. Əvvəlcə koalakantların qədim dövrlərdə, xüsusən də karbon dövründə yaşayarkən yox olduqları düşünülürdü. Lakin 1938-ci ildə Cənubi Afrikanın sahilində balıqçı tərəfindən tutulan bir canlı koelakantın həyatda olduğu təsdiqləndi. Bu kəşf, bioloqlar və paleontoloqlar üçün böyük bir sürpriz oldu. O zamandan bəri, canlı koelakantların bir neçə nümunəsi tapılmışdır, lakin çox nadir hallarda rast gəlinirlər. Xüsusiyyətləri Ən təəccüblü xüsusiyyətlərindən biri onların bədən quruluşudur. Bu balina, "coelacanth" adı ilə əlaqəli olan "hollardın qanadları", yəni bədəninə bağlı olan iki böyük üzgəci ilə tanınır. Bu üzgəclər, çox uzaq atalarına bənzər bir struktura malikdir və bu günə qədər nəsli kəsilməyən bəzi balina növlərində də rast gəlinir. Koelakantlar da bu üzgəcləri və vücud quruluşunu inkişaf etdirərək, qədim dövrlərdə sahil xətlərini kəşf edirdilər. Əsasən 150-200 metrlik dərinliklərdə yaşayan kolakantlar, qeyri-adi bədən quruluşu və üzgəc strukturları ilə dənizlərin dərinliklərində həddindən artıq hərəkət edə bilirlər. Ekoloji rolu Koelakantlar çox az sayda qalmış olsa da, onlar ekosistemdə mühüm bir rol oynayır. Bu balina növü, dərin sularda olan ekosistemlərdə balıq və digər su canlılarını yırtıcı kimi təmsil edir. Onlar əsasən balıq və xərçəngkimilərlə qidalanır və təbii yırtıcılar olaraq ekosistemdə öz balanslarını qoruyurlar. İllər ərzində, koelakantların sayı kəskin şəkildə azalmışdır və bu növ təhlükə altındadır. Təbii mühitlərinin pozulması, balıqçılıq və mühitin dəyişməsi bu balina növünü təhdid edir. Koelakantlar nəsli kəsilən digər balina növləri ilə müqayisədə çox nadir rast gəlinir.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1686207/
https://en.wikipedia.org/wiki/Coelacanth
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5715141/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC26872/
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1017/S1477201907002052
https://www.science.org/doi/10.1126/science.190.4219.1105
Tarix : 16 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
