"Yatmış gözəl" sindromu (Kleine-Levin)" - Nadir rast gəlinən və əsasən yeniyetmələrdə müşahidə olunan nevroloji xəstəlik. Bu sindrom uzunmüddətli yuxu epizodları ilə xarakterizə olunur və adını məşhur "Yatmış gözəl" nağılındakı uzunmüddətli yuxu hekayəsindən alır. Xəstəliyin xüsusiyyətləri Sindromdan əziyyət çəkən xəstələr günlər, hətta həftələrlə davam edən yuxu epizodları yaşayır. Bu epizodlar zamanı xəstələr gündə 16-20 saat yatmağa meyilli olurlar. Yuxudan oyanan xəstələr ətraf mühitlə əlaqədə çətinlik çəkir və anormal davranışlar nümayiş etdirirlər. Simptomlar: Uzunmüddətli yuxu epizodları: 1-3 həftə ərzində davam edə bilər. Dezorientasiya: Yuxudan oyandıqdan sonra ətraf mühitlə əlaqənin zəifləməsi. Həddindən artıq iştah: Hiperfagiya adlanan həddindən artıq qida qəbuluna meyillilik. Hiperseksuallıq: Davranışlarda həddindən artıq cinsi impulslar. Davranış pozğunluqları: Apatiya, kognitiv geriləmə və ya duyğusal reaksiyaların zəifləməsi. Epidemiologiya Sindrom çox nadir rast gəlinir və təxminən hər milyon nəfərdən 1-2 nəfərdə müşahidə olunur. Xəstəlik daha çox yeniyetməlik dövründə olan kişi cinsinin nümayəndələrində (13-19 yaş) müşahidə olunur. Nadir hallarda böyüklərdə və qadınlarda da görülə bilər. Etiologiya 1. Neyroloji disfunksiya: Beynin hipotalamus bölgəsindəki pozğunluqlar. 2. Genetik meyllilik: Çox az rastlansa da, genetik olaraq ailə üzvlərində ötürüldüyü muşahidə olunmuşdur. 3. Virus infeksiyaları: Xəstəliyin bir çox halları viral infeksiyalardan sonra başlayır. Müalicə Sindromun xüsusi müalicəsi yoxdur. Müalicə, simptomları idarə etmək və xəstələrin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmağa yönəlmişdir. 1. Simulyator dərmanlar: Narkolepsiya (qısamüddətli yuxu tutmalarının vaxtaşırı təkrar etməsi ilə xarakterizə olunan xəstəlik) üçün istifadə olunan dərmanlar yuxu müddətini azaltmaq üçün istifadə edilir. 2. Psixiatrik dəstək: Davranış pozğunluqları və emosional problemləri idarə etmək üçün psixoterapiya. 3. Qidalanma nəzarəti: Hiperfagiya simptomlarını idarə etmək üçün qidalanma üzrə mütəxəssis yardımı. Proqnoz Sindrom, adətən illər ərzində öz-özünə yaxşılaşır. Xəstələrdə simptomlar yavaş-yavaş azalır və 8-12 il ərzində tamamilə yox ola bilər. Bununla belə, xəstəliyin ağır hallarında uzunmüddətli təsirlər müşahidə edilə bilər.
https://redaktor.az/news/health/81098-yatmis-gozel-sindromu
https://evrimagaci.org/kleinlevin-hibernasyon-sendromu-uyuyan-guzel-hastaligi-9200?srsltid=AfmBOopOrMIwDhWErCVncMtcWPBar89QaNZEBdrAxSOlzG2X7MM431dq
https://www.britannica.com/science/Kleine-Levin-syndrome
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23484-kleine-levin-syndrome
http://pcc.az/blog/?p=301
https://www.sleepfoundation.org/kleine-levin-syndrome
Tarix : 17 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
