Kiçik qarabatdaq (Phalacrocorax sulcirostris) - Qarabatdaqlar fəsiləsinə aid dəniz quşu növü. Ümumi məlumat Avstraliyanın əksər bölgələrində və Yeni Zelandiyanın şimalında kiçik çaylar və göllərdə tez-tez rast gəlinir. Yeni Zelandiyada "kiçik qara şaq" adı ilə tanınır. Təxminən 60 santimetr uzunluğundadır və tamamilə qara rəngdədir, gözləri mavi-yaşıl rəngdədir. Taksonomiya Kiçik qarabatdaq, 1837-ci ildə alman təbiətşünası Yohan Fridrix fon Brandt tərəfindən rəsmi şəkildə təsvir edilmişdir. Brandt onu "Carbo" cinsinə daxil etmiş və binomial ad olaraq "Carbo sulcirostris" vermişdir. Hazırda bu növ, 1760-cı ildə fransız zooloq Matyuren Jak Brisson tərəfindən təqdim edilmiş "Phalacrocorax" cinsinə daxildir. "Phalacrocorax" cins adı latın dilində qarabatdaq deməkdir. Xüsusi epitet "sulcirostris" latınca "yarıq" mənasını verən "sulcus" və "dimdik" mənasını verən "-rostris" sözlərinin birləşməsindən yaranıb. Bu növ monotipikdir: heç bir yarımnövü yoxdur. Yeni Zelandiyada ümumi adı "kiçik qara şaq"dır. 2019-cu ildə aparılan molekulyar filogenetik araşdırma göstərdi ki, kiçik qarabatdaq Hindistan qarabatdağı ilə qardaş növdür. Bu iki növün təxminən 2.5-3.2 milyon il əvvəl, Pliosen dövrünün sonunda ayrıldığı təxmin edilir. Təsvir Kiçik qarabatdaq 60-65 sm (23.5-25.5 düym) uzunluğunda kiçik bir qarabatdaq növüdür. Bütün lələkləri qara rəngdədir, bel hissəsi yaşıl parıltılıdır. Çoxalma mövsümündə baş və boyun ətrafında qeyri-müntəzəm ağ lələklər görünür və ağ qaş zolağı müşahidə edilir. Çoxalma mövsümündən sonra lələklər daha solğun qəhvəyi rəng alır. Erkək və dişi fərdlər eyni lələk örtüyünə malikdir. Uzun və incə dimdiyi boz rəngdədir, ayaqları və dırnaqları qaradır. Yetkin fərdlərin gözləri yaşıl, cavan fərdlərin gözləri isə qəhvəyi rəngdədir. Cavan quşların lələkləri qəhvəyi və qara rəngdədir. Yayılması və yaşayış mühiti Kiçik qarabatdaq Malay yarımadasından İndoneziya (Sumatra istisna olmaqla) və Yeni Qvineya (D'Entrecasteaux adaları daxil olmaqla) vasitəsilə bütün Avstraliyaya qədər yayılmışdır. Yeni Zelandiyanın Şimal Adasında da tapılır. Əsasən şirin su növləridir, daxili su hövzələrində və bəzən qorunmuş sahil ərazilərində yaşayır. Demək olar ki, həmişə suda və ya su yaxınlığında rast gəlinir. Davranış Digər qarabatdaqlardan daha çox sosial olan kiçik qarabatdaq böyük sürülərdə tapıla bilər. Bəzən qruplar V formalı uçuşlar edir. Qidalanma Kiçik qarabatdaq əsasən balıqlarla qidalanır və tez-tez bir arada rast gəlinən kiçik ağ-qara qarabatdaqdan daha çox balıq yeyir. Yeni Cənubi Uelsdəki Cargelligo gölü və Brewster gölündə aparılan bir sahə araşdırması göstərdi ki, təqdim edilmiş adi sazan balığı onun qida rasionunun yarısından çoxunu təşkil edir. Kiçik qarabatdaqlar Avstraliyanın Mərkəzi Sahilindəki Uyonq çayında müşahidə edilmişdir. Onlar sürü halında qidalanırlar. Eyni istiqamətdə hərəkət edərək sudan qalxır, qanadlarını suya vuraraq bir neçə metr irəliləyir və sonra suya enərək digərlərinin qabağında enməsini gözləyirlər. Bu zaman suyun altına dalaraq qaçan balıq qruplarını tuturlar. Səthə çıxaraq balıqları udduqdan sonra yenidən irəliləyirlər. Qarabatdaq sürüləri yüzlərlə ola bilər və irəliləyərkən 10-20 metrlik sıx bir formasiya saxlayırlar. Çoxalma Cənubi Avstraliyada çoxalma ildə bir dəfə yaz və ya payızda, tropik bölgələrdə isə mussondan əvvəl və ya sonra baş verir. Yuva, suda duran ağacların çəngəllərində quru budaqlar və çubuqlardan hazırlanmış kiçik bir platformadır. Yuvalar tez-tez digər su quşları (digər qarabatdaqlar, vağlar, ibislər və ya qaşıqdimdiklər) yaxınlığında yerləşir. 48 x 32 mm ölçüdə üç-beş (nadir hallarda altı və ya yeddi) açıq mavi oval yumurta qoyulur. Yumurtalar nazik bir əhəng təbəqəsi ilə örtülür, bu da onlara mat ağ görünüş verir. Çoxalma mövsümü boyunca yumurtalar və yuva təbəqə ilə çirklənir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Little_black_cormorant
https://www.birdsinbackyards.net/species/Phalacrocorax-sulcirostris
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/little-black-cormorant-phalacrocorax-sulcirostris
https://ebird.org/species/libcor1
https://www.nzbirdsonline.org.nz/species/little-black-shag
https://birdlife.org.au/bird-profiles/little-black-cormorant/?srsltid=AfmBOoqQjBxOCZiEj9QZFFpbNnXrplExUxk5It8y9qYV3Q4Bc8yZfcAO
https://birdsoftheworld.org/bow/species/libcor1/cur/introduction
Tarix : 11 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
