Kastelfidardo döyüşü - 18 sentyabr 1860-cı ildə İtaliyanın Marche bölgəsində yerləşən Kastelfidardo kəndi yaxınlığında baş vermiş, İtaliyanın birləşmə hərəkatı üçün çox mühüm olan hərbi döyüş. Bu döyüş, Sardiniya Krallığının (Piyemonte-Sardiniya) Papalık Dövlətinə qarşı apardığı mübarizənin bir hissəsi idi və nəticədə Sardiniya ordusunun qələbəsi ilə sona çatdı. Bu döyüş, İtaliyanın birləşməsi prosesində mühüm bir addım oldu. Tarixi kontekst 19-cu əsrin ortalarında İtaliya yarımadası bir neçə kiçik dövlətə bölünmüşdü. Sardiniya Krallığı isə İtaliyanın birləşməsi yolunda ən güclü və nüfuzlu qüvvə idi. Sardiniya Krallığı özünü İtaliyanın lideri kimi göstərir və digər kiçik dövlətlərə və Papalık Dövlətinə qarşı mübarizə aparırdı. Sardiniya Krallığının başçısı, Piyemonte Çarı II Viktor Emanuelin başçılığı altında bu prosesə rəhbərlik edirdi. Garibaldi və könüllülər Garibaldi, İtaliyanın cənubunu birləşdirmək məqsədilə 1860-cı ilin may ayında cənubdan Sardiniya Krallığına tabe olmağa başlayan könüllülərdən ibarət bir ordu topladı. Onlar, əvvəlcə Siciliya adasını, sonra isə Napolini işğal edərək, Papalık Dövlətinin ərazilərinə yaxınlaşdılar. Döyüşün başlanması Papalık Dövlətinin qüvvələri, Sardiniya Krallığının irəliləməsinə qarşı müqavimət göstərmək üçün Kastelfidardo yaxınlığında yerləşmişdi. Papalık ordusunun başında təcrübəli general Fransua-Serj Jozef de Lamoriciere dayanırdı. O, Papalık ordusunun mövqeyini müdafiə etməyə çalışırdı, lakin Sardiniya Krallığının ordusu çox güclü idi. Sardiniya ordusunun başında isə general Enrico Cialdini dayanırdı. Sardiniya ordusu müasir silahlar, yüksək döyüş qabiliyyəti və yaxşı təşkilatlanmış bir ordu ilə Papalık ordusuna qarşı hücuma keçdi. Döyüşün gedişatı və qələbə Döyüş günü, Sardiniya ordusu güclü bir hücumla Kastelfidardo yaxınlığında Papalık ordusunun mövqelərini sındırdı. Papalık ordusu, müasir silahlar və artilleriya ilə təchiz olunmuş olsa da, Sardiniya ordusunun strategiyası və döyüş taktikası qarşısında dayana bilmədi. Döyüş nəticəsində Papalık ordusu böyük itkilərə uğradı və geri çəkilməyə məcbur oldu. Döyüşün nəticələri Kastelfidardo döyüşü Sardiniya Krallığının böyük bir zəfəri ilə nəticələndi və bu, İtaliyanın birləşməsi prosesində mühüm bir mərhələ oldu. Bu qələbə, Sardiniya Krallığının İtaliyanın cənubunu və mərkəzini birləşdirmək yolunda böyük irəliləyiş əldə etməsinə imkan verdi. Döyüşün nəticəsində Papalık Dövlətinin əraziləri daha da kiçildi və yalnız Roma ətrafındakı torpaqlarında qalmağa davam etdilər. Bu döyüş, İtalyan Krallığının 1861-ci ildə rəsmi olaraq elan olunmasına gətirib çıxaran hadisələrin bir hissəsi oldu. Kastelfidardo döyüşü, İtaliya tarixində "İtaliyanın birləşməsi" (Risorgimento) hərəkatının ən mühüm döyüşlərindən biri kimi qəbul edilir.

İstinadlar

https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Castelfidardo

https://www.italia.it/en/marche/ancona/castelfidardo/castelfidardo

https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/60504070

https://seamusdubhghaill.com/2020/09/18/the-battle-of-castelfidardo/

https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/13048728

http://www.historyofwar.org/articles/battles_castelfidardo.html

https://www.gettyimages.com/photos/battle-of-castelfidardo

https://www.gettyimages.co.nz/detail/news-photo/italy-19th-century-the-battle-of-castelfidardo-between-news-photo/122337046

https://www.wikidata.org/wiki/Q1887932

Tarix : 13 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.