Kasmir effekti - Kvant elektrodinamikasında boşluq (vakuum) enerjisinin sürətə, mübayisə etmədən iki obyekt arasında cazibə güc yaradılması üzrə şəkillənən fenomen. Tarix Bu fenomen ilk dəfə 1948-ci ildə holland fizikçi Henrik Kasimir tərəfindən təklif edilmişdir. Kasimir effekti, klassik mexanika vasitəsilə izah edilə bilməyən bir kvant hadisəsidir. Kasmir effekti üzrə ilk konseptual anlayış, Henrik Kasimirin Philips Tədqiqat Laboratoriyalarında (ingiliscə Philips Research Laboratories) etdiyi araşdırmaların nəticəsi olaraq meydana gəldi. O, kvant vakuumunun virtual fotonlarla dolu olduğunu və bu fotonların metalların arasında elektromaqnit sahəsinin konfiqurasiyasına təsir etdiyini irəli sürmüşüdür. Bu səbəbdən iki metal lövhə arasında bir cazibə gücü yarandığı göstərilmişdir. Mahiyyəti Kasmir effekti, nanoteknologiya sahəsində önəmli rol oynayır. Xüsusilə, mikroelektromexaniki sistemlərin (MEMS) dizaynında bu effekt vacib hesab olunur. Eyni zamanda, vakuum enerjisinin ölçülməsində və kosmik texnologiyalarda tətbiq imkanları araşdırılır. Bu fenomen, kvant nəzəriyyələrinin təsdiqlənməsi üçün fundamental çərçivə təmin edir və texnoloji irəliləyişlərə yeni imkanlar açır. Riyazi ifadəsi: F=(π^2ℏcA)/240d^4 Burada: F Kasimir qüvvəti (N), ℏ Plank sabiti (reduced Planck constant),c işıq sürəti (m/s), A lövhələrin sahəsi (m²), d plakalar arasındaki mesafe (m).

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Casimir_effect

https://journals.aps.org/pra/abstract/10.1103/PhysRevA.86.062517

https://zenodo.org/records/883891

https://physicsworld.com/a/the-casimir-effect-a-force-from-nothing/

https://philsci-archive.pitt.edu/398/

chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.sbfisica.org.br/bjp/download/v07/v07a43.pdf

Tarix : 12 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.