John Neal (1793–1876) - Amerikalı yazıçı, şair, tənqidçi və rəssamdır. O, 19-cu əsr Amerikan ədəbiyyatının erkən dövrlərində ən əhəmiyyətli və çoxistiqamətli fiqurlardan biri olmuşdur. Neal, həmçinin Amerika ədəbiyyatında realizmin və romantizmin təsirlərini birləşdirən yazar olaraq tanınır və Amerikanın ilk müasir tənqidçilərindən biri hesab edilir. Erkən həyatı və təhsili John Neal, 1793-cü ildə Boston, Massaçusetsdə anadan olmuşdur. O, həmçinin bir çox əsərlərində bu şəhərin mədəni və sosial mühiti ilə əlaqəli mövzuları işləyib. Neal, Yale Universitetinə daxil olub, burada təhsil almış və bir neçə il hüquq təhsili almışdır. Lakin hüquq sahəsindəki karyerasını davam etdirmədi və yazıçılığa yönəldi. Karyerası və ədəbiyyata təsiri Nealın karyerası çoxşaxəli olub, o həm şair, həm də yazıçı olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Həmçinin, ədəbi və mədəni sahələrdə çox sayda tənqidçi və redaktor kimi də işləmişdir. Neal, Amerika ədəbiyyatını İngiltərə və Avropadakı ədəbiyyatla müqayisə edərək, yeni, orijinal bir Amerika ədəbiyyatının qurulması ideyasını irəli sürmüşdür. Neal, xüsusilə The Yankee adlı jurnalında, Amerika ədəbiyyatının yenilikçi istiqamətlərini təbliğ edib və tənqidçi kimi tanınmışdır. Bu jurnal, həm də Nealın realizm və romantizmi birləşdirən ədəbi yanaşmasını əks etdirən bir platforma olmuşdur. Onun bu jurnalda yazdığı məqalələrdə həm klassik Avropa ədəbiyyatını, həm də Amerika mədəniyyətinin özünəməxsus xüsusiyyətlərini vurğulamışdır. Əsərləri və əhəmiyyəti Neal, həmçinin şeir və nəsr əsərləri ilə tanınmışdır. Onun əsərləri arasında ən məşhur olanları aşağıdakılardır: "Seventy-Six" (1823): Nealın ən erkən şeir kitablarından biridir. Bu əsər, Amerikanın müstəqillik müharibəsinin ruhunu və xalqın mübarizəsini əks etdirir. Şeir, həm də milli kimlik və azadlıq ideyalarını təbliğ edir. "The Down-Easters" (1828): Bu, Nealın ən tanınmış nəsr əsərlərindən biridir. Kitabda, Neal, Yeni İngiltərə əyalətinin sosial və mədəni xüsusiyyətlərini təsvir edir və burada yaşayan insanların həyatını təhlil edir. Neal, həmçinin, Amerikanın özünə xas "yankee" tipi xarakterini formalaşdırır. "Otho, or the Last Days of the Goths" (1835): Nealın ən mühüm nəsr əsərlərindən biri olan bu roman, Antik Roma və Gotlar arasındakı mübarizəni təsvir edir. Bu əsər, həm tarixi, həm də mədəni aspektləri nəzərə alaraq, böyük bir sosial və mədəni təsirə malikdir. Tənqidi rolu və ədəbiyyatın inkişafına təsiri John Neal, həmçinin, Amerikanın ədəbi həyatına böyük təsir göstərmiş və yeni nəsil yazıçılara yol açmışdır. O, Nathaniel Hawthorne, Edgar Allan Poe, Herman Melville kimi yazıçılarla əlaqədə olmuş və onların əsərləri barədə müsbət rəylər vermişdir. Neal, çox vaxt sərt tənqidləri ilə tanınır, ancaq bu tənqidlər, Amerikanın ədəbiyyatını yüksəltmək və onu daha da inkişaf etdirmək məqsədi güdürdü. Onun ədəbi tənqidlərinə, əsasən, Amerikada orijinal bir ədəbiyyatın yaradılması ideyasını vurğulayan yazılar daxildir. O, Avropa ədəbiyyatının nümunələrinə qarşı çıxaraq, Amerikanın özünəməxsus mədəniyyətini və ədəbiyyatını inkişaf etdirməyin vacibliyini müdafiə etmişdir. Həyatının sonu və mirası John Neal 1876-cı ildə vəfat etdi, lakin onun ədəbi mirası və təsiri Amerikan ədəbiyyatında uzun müddət davam etdi. Neal, həm ədəbi əsərləri, həm də tənqidi yazıları ilə Amerikan ədəbiyyatının erkən inkişafında mühüm rol oynamışdır. Onun yazılarının əhəmiyyəti, dövrünün ən böyük yazıçılarından biri olaraq qiymətləndirilir və o, müasir Amerikan ədəbiyyatının təməl daşlarından biri kimi tanınır.
https://www.johnnealbooks.com/?srsltid=AfmBOoqWuzOBfRci3FY1DYPchEg6ojdwxrLnarHU2uBOcGzXWoj5J9xE
http://www.poetryatlas.com/poetry/poem/2990/goldau.html
https://www.lloyds.com/about-lloyds/the-corporation/governance-structure/bios/john-neal
https://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Neal%2C%20John%2C%201793%2D1876
https://newenglandhistoricalsociety.com/seven-facts-john-neal-wild-genius/
https://lawlit.net/lp-2001/neal.html
https://niagarapoetry.ca/2020/11/25/neal/
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
