John Lydgate of Bury (təq. 1370 – təq. 1451) — İngiltərəli rahib və şair idi. O, İngiltərənin Suffolk qraflığında, Haverhill yaxınlığındakı Lidgate kəndində anadan olmuşdur. Lydgate orta əsrlər İngiltərəsinin ən məhsuldar şairlərindən biri kimi tanınır və onun ədəbi irsi təxminən 145,000 misradan ibarətdir. Lydgate Geoffrey Chaucerin yaradıcılığından ilhamlanaraq, onun əsas ədəbi janrlarını araşdırmış və inkişaf etdirmişdir. Lakin, rahib olması səbəbilə fabliau kimi bəzi janrlardan uzaq durmuşdur. Onun ən məşhur əsərlərindən biri olan "Troy Book" (30,117 misra), XIII əsrin Latın yazıçısı Guido delle Colonne-nin Troya tarixindən tərcümə və genişləndirilmiş versiyasıdır. Bu əsər, Şahzadə Henri (sonradan V Henri) tərəfindən sifariş edilmişdir. Lydgate bu əsərdə Chaucer-in "Knight's Tale" və "Troilus" əsərlərindən daha irəli gedərək tam miqyaslı bir epik yaratmışdır. Lydgatenin digər məşhur əsərlərinə "The Fall of Princes" (Şahzadələrin Süqutu) və "The Siege of Thebes" (Theb Mühasirəsi) daxildir. Onun yaradıcılığı orta əsrlər İngiltərə ədəbiyyatının inkişafında mühüm rol oynamış və sonrakı nəsillər üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Lydgate öz dövrünün ən təsirli şairlərindən biri kimi tanınır və ədəbi irsi ilə İngilis ədəbiyyatının zənginliyini artırmışdır. Həyatı və təhsili John Lydgate, təxminən 1370-ci ildə Suffolk bölgəsində anadan olmuşdur. O, İngiltərə Kilsəsinin bir rahibi olaraq İpseri Abbey adlı monastırda yaşamışdır. Təhsilini Cambridge Universitetində almış, burada klassik ədəbiyyat və şərq fəlsəfəsi ilə maraqlanmışdır. Lydgate, Geoffrey Chaucerin şagirdi olaraq, Çaucerin təsiri altında böyük bir ədəbiyyatçı və şair olmuşdur. Ədəbi fəaliyyəti Lydgate, orta əsr İngiltərə ədəbiyyatının ən əhəmiyyətli şairlərindən biri sayılır. O, epik şeirlər və didaktik əsərlər yazmaqla tanınmışdır. Çaucerin təsirindən istifadə edərək, daha çox məsəlli və dərs verici əsərlər üzərində çalışmışdır. Eserlərində dini mövzular, tarixi hadisələr, qəhrəmanlıq və şahzadə və krallıq hekayələri mühüm yer tutmuşdur. Ən məşhur əsərləri The Siege of Thebes (Thebesin Əhatəsi) – Bu əsər, qədim Yunan əsəri olan "Thebais" əsərindən ilham almışdır və epik hekayə formatında yazılmışdır. The Fall of Princes (Şahzadələrin Düşüşü) – Lydgate'in ən tanınmış və böyük əsərlərindən biridir. Bu əsər, şahzadələrin və hökmdarların həyatlarını izah edir və onların düşüşlərini əks etdirir. Əsərdə etik və fəlsəfi dərslər verilir. The Troy Book (Troy Kitabı) – Troya müharibəsini mövzu alaraq yazılmış epik şeirdir. Bu əsər, Troy şəhərinin və onun qəhrəmanlarının tarixini izah edir və klassik Yunan mədəniyyəti ilə əlaqələndirilir. The Life of St. Edmund (Müqəddəs Edmundun Həyatı) – Müqəddəs Edmundun həyatını və onun İngiltərənin dini simvolu olma yolunu izah edən şeir. Üslubu və irsinin əhəmiyyəti Lydgate, ermetik şeir üslubunu istifadə edərək, formal və dini dil ilə yazırdı. Onun şeirlərində zəngin təsvirlər, morallar və dini mesajlar çox diqqətəlayiqdir. Şair didaktik və epik üslubda yazaraq, həm şair, həm də dini rahib kimi vəzifəsini yerinə yetirirdi. Lydgate, Çaucerin təbiətini və yazı üslubunu özü ilə birləşdirərək İngiltərə orta əsr ədəbiyyatında mühüm iz qoymuşdur. Son həyatı və irsi Lydgate, həyatının son illərində şairlik fəaliyyətindən daha çox kilsə və təhsil işləri ilə məşğul olmuşdur. O, çox sayda monastır və dini mərkəzlərdə çalışaraq öz ədəbiyyatını yaymışdır. 1449-cu ildə vəfat edən Lydgate, orta əsr İngiltərəsinin ən tanınmış şairlərindən biri olaraq tarixə düşmüşdür. Onun irsi, Çaucerin əsərlərindən sonra gələn nəsil şairlərə böyük təsir etmişdir. Lydgate'in didaktik, dini və epik əsərləri orta əsr İngiltərə ədəbiyyatında mühüm yer tutmuşdur və onun şeirlərindən bir çoxları hələ də ədəbiyyat dərsliklərində öyrənilir.
https://www.poetryfoundation.org/poets/john-lydgate
https://academic.oup.com/book/46160/chapter-abstract/404969679?redirectedFrom=fulltext
https://www.britannica.com/biography/John-Lydgate
https://www.litencyc.com/php/speople.php?rec=true&UID=2827
https://www.newadvent.org/cathen/09468c.htm
https://kids.britannica.com/students/article/John-Lydgate/315676
https://www.goodreads.com/author/show/80890.John_Lydgate
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
