Hardanger skripkası (norveçcə: Hardangerfele) - Norveçin ənənəvi simli musiqi alətlərindən biri. Bu skripka klassik skripkaya bənzəsə də, onun dizaynı, əlavə simləri və bənzərsiz səs tembri ilə fərqlənir. Hardanger skripkası Norveç xalq musiqisinin əsas alətlərindən biri olaraq, öz xüsusi akustik quruluşu ilə ifaçıya geniş imkanlar təqdim edir. Hardanger skripkasının quruluşu Hardanger skripkası klassik dörd simli skripkadan fərqli olaraq, səkkiz və ya doqquz simə malik olur. Onun əsas simləri (G, D, A, E) üzərində çalınır, əlavə simlər isə rezonans yaradaraq zəngin və mistik bir səs effektini təmin edir. Bu rezonans simləri ifa zamanı birbaşa çalınmasa da, titrəşərək unikal bir akustika yaradır. Skripkanın gövdəsi klassik skripkadan daha kiçikdir və çox vaxt oyma bəzəklərlə, eləcə də ənənəvi Norveç naxışları ilə süslənir. Alətin baş hissəsində isə bəzən əjdaha və ya digər simvolik fiqurlar həkk olunur. Hardanger skripkasının tarixi Hardanger skripkasının mənşəyi XVII əsrə dayanır və ilk nümunələri Norveçin Hardanger bölgəsində hazırlanıb. Zamanla alət Norveçin digər bölgələrinə də yayılaraq xalq musiqisinin əsas alətlərindən birinə çevrilib. Xüsusilə kənd toylarında, xalq rəqslərində və bayram tədbirlərində geniş istifadə olunur. Norveçin milli kimliyini və musiqi ənənələrini yaşadan Hardanger skripkası bu gün də ölkənin musiqi mədəniyyətində mühüm yer tutur. Alət həm solo ifalarda, həm də ansambllarda geniş istifadə olunur. Musiqidə rolu və istifadəsi Hardanger skripkası əsasən Norveç xalq rəqsləri, xüsusilə "springar" və "halling" adlı rəqs musiqiləri üçün istifadə edilir. Bu alətin səsi klassik skripkaya nisbətən daha yumşaq və melodikdir. Rezonans simlərinin yaratdığı əks-səda ifaya xüsusi bir dərinlik və harmonik zənginlik qatır. Hardanger skripkası həm də bəzi müasir musiqi janrlarında istifadə edilir. Skandinaviya folk musiqisindən ilhamlanan bəzi caz və eksperimental musiqi janrlarında bu skripkanın unikal səsi yeni melodik imkanlar açır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hardanger_fiddle
https://www.hfaa.org/about-the-hardanger-fiddle
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/505825
https://stringsmagazine.com/a-trip-to-norway-an-introduction-to-the-hardanger-fiddle-and-how-one-learns-to-make-them/
https://hardangerfiddles.com/
https://www.britannica.com/art/Hardanger-fiddle
https://www.hfaa.org/about-the-hardanger-fiddle/frequently-asked-questions
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
