Giuseppe Tomasi di Lampedusa XX əsr İtaliya ədəbiyyatının ən mühüm yazıçılarından biri. O, yalnız bir roman – "Gepard" (Il Gattopardo) əsəri ilə dünya şöhrəti qazanmışdır. Bu roman İtaliya tarixi, aristokratiyanın süqutu və zamanın qaçılmaz dəyişiklikləri haqqında dərin bir əsərdir. Lampedusa, əsərləri ölümündən sonra tanınan yazıçılardan biri olub. Həyatı və təhsili Giuseppe Tomasi 23 dekabr 1896-cı ildə İtaliyanın Siciliya adasında, Palermo şəhərində zadəgan ailəsində anadan olub. O, Lampedusa hersoqu və Palma şahzadəsi titullarına sahib idi. Uşaqlıq illəri aristokrat həyat tərzi içində keçmiş, böyük bir kitabxanada böyüyərək klassik ədəbiyyata maraq göstərmişdir. Birinci Dünya Müharibəsi zamanı İtaliya ordusunda xidmət etmiş, lakin Avstriya qüvvələri tərəfindən əsir alınmışdır. Müharibədən sonra Palermo şəhərinə qayıdaraq sakit və kitablarla dolu bir həyat sürmüşdür. 1932-ci ildə Latviya əsilli Alessandra Wolff-Stomersee ilə evlənmişdir. Lampedusa yazıçılığa gec yaşlarında başlasa da, ömrünün son illərində ədəbiyyata olan həvəsi daha da güclənmişdir. "Gepard" (Il Gattopardo) və ədəbi irsi Giuseppe Tomasi di Lampedusa 1954-cü ildən etibarən "Gepard" romanı üzərində işləməyə başladı. Əsər, Siciliyada baş verən tarixi dəyişiklikləri, xüsusilə XIX əsrdə İtaliya birləşməsi zamanı aristokratiyanın süqutunu təsvir edir. Romanın əsas qəhrəmanı Don Fabrizio Corbera, Lampedusanın öz ailəsinə əsaslanan bir obrazdır. Əsər yazıldıqdan sonra bir neçə nəşriyyat tərəfindən rədd edilsə də, yazıçının ölümündən sonra 1958-ci ildə Feltrinelli nəşriyyatı tərəfindən çap olundu və böyük uğur qazandı. 1959-cu ildə Strega Mükafatını qazandı və bu, İtaliyanın ən nüfuzlu ədəbiyyat mükafatlarından biri sayılır. Əsərin əsas mövzuları Zamanın dəyişməsi və aristokratiyanın süqutu İtaliya birləşməsi (Risorgimento dövrü) və Siciliyanın keçid dövrü İnsan və tale, tarixin qaçılmaz axını Aristokratiyanın yeni burjuaziya ilə əvəzlənməsi Romanın ən məşhur cümlələrindən biri qəhrəman Tancredi Falconeri-nin "Əgər hər şeyin eyni qalmasını istəyiriksə, hər şeyin dəyişməsi lazımdır" fikridir ki, bu da siyasi və sosial dəyişikliklərin mahiyyətini əks etdirir. Lampedusanın ölümü və mirası Giuseppe Tomasi di Lampedusa 1957-ci ildə ağciyər xərçəngindən vəfat etdi və əsərinin böyük uğur qazandığını görmədi. Ölümündən sonra onun digər yazıları da çap olundu, bunlara "Uşaqlıq xatirələri" və "İngilis ədəbiyyatı haqqında qeydlər" daxildir. 1963-cü ildə Luchino Visconti onun "Gepard" romanını filmə çevirdi. Burt Lancaster, Claudia Cardinale və Alain Delon kimi aktyorların rol aldığı bu film, Kann Film Festivalında "Qızıl Palma" mükafatını qazandı və İtaliya kino tarixinin ən əhəmiyyətli ekran işlərindən biri oldu.
https://it.wikipedia.org/wiki/Giuseppe_Tomasi_di_Lampedusa
https://en.wikipedia.org/wiki/Giuseppe_Tomasi_di_Lampedusa
https://www.britannica.com/biography/Giuseppe-Tomasi-di-Lampedusa
https://campaniateatrofestival.it/spettacolo/giuseppe-tomasi-di-lampedusa-1896-1957/
https://www.treccani.it/enciclopedia/tomasi-di-lampedusa-giuseppe/
https://www.nyrb.com/collections/giuseppe-tomasi-di-lampedusa
http://www.polomusealecampania.beniculturali.it/index.php/component/k2/giuseppe-tomasi-di-lampedusa-1896-1957-un-lettore-europeo
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
