Endrü Sidney Viziel Tomas (doğum: 18 dekabr 1951, Adelaida, Avstraliya) - NASA-nın təcrübəli astronavtı və mühəndisdir. 1990–2000-ci illərdə həm "Space Shuttle" missiyalarında, həm də "Mir" kosmik stansiyasında uzunmüddətli tədqiqatlar apararaq mikroqravitasiya elmlərinə əhəmiyyətli töhfələr verib. 2005-ci ildə "Kolumbiya" fəlakətindən sonra kosmik proqramın bərpasında (STS-114) iştirak edən heyətin üzvü olub. Erkən həyatı və təhsili Avstraliyanın Adelaida şəhərində anadan olub. 1973-cü ildə Adelaida Universitetini mexaniki mühəndislik ixtisası üzrə bitirib. 1978-ci ildə eyni universitetdə aerodinamika üzrə doktorluq dərəcəsi alıb. Kosmik karyerasından əvvəl 1970–1980-ci illərdə ABŞ-də Lockheed Martin şirkətində aerokosmik sistemlər üzrə mühəndis kimi çalışıb. 1992-ci ildə NASA tərəfindən astronavtlar korpusuna seçilərək təlimlərə başlayıb. Kosmik missiyaları 1. STS-77 (1996) Tarix: 19–29 may 1996. Kosmik gəmi: Endeavour. Rol: Missiya mütəxəssisi. Əsas tapşırıqlar: SPACEHAB modulunda mikroqravitasiyada biotexnologiya və materialşünaslıq təcrübələri. Spartan-207 peykinin orbitə buraxılması. 2. STS-89 / Mir (1998) Tarix: 22–31 yanvar 1998. Kosmik gəmi: Endeavour. Rol: Missiya mütəxəssisi. Əhəmiyyət: "Mir" stansiyasına təchizat daşınması. Tomas 130 gün ərzində stansiyada qalan David Wolfu əvəz etmək üçün nəzərdə tutulsa da, plan dəyişdirildi və Yerə qayıtdı. 3. STS-91 (1998) Tarix: 2–12 iyun 1998. Kosmik gəmi: Discovery. Rol: Missiya mütəxəssisi. Tarixi missiya: "Space Shuttle"ın "Mir" stansiyasına son uçuşu. Elmi nümunələrin Yerə gətirilməsi. 4. STS-114 (2005) Tarix: 26 iyul – 9 avqust 2005. Kosmik gəmi: Discovery. Rol: Missiya mütəxəssisi. Əsas məqsəd: 2003-cü ildə "Kolumbiya" qəzasından sonra kosmik proqramın yenidən başlaması. Yeniliklər: Termal örtük və təhlükəsizlik prosedurlarının test edilməsi. Ümumi kosmik təcrübə: 177 günə yaxın. Mükafatlar və ictimai fəaliyyət NASA Fəxri Medalı və Avstraliya Ordeni ilə təltif edilib. 2005-ci ildə NASA-dan təqaüdə çıxsa da, Beynəlxalq Kosmik Stansiyanın (BKS) layihələrində məsləhətçi kimi çalışıb. Avstraliyada kosmik tədqiqatların inkişafı üçün təşəbbüsləri ilə tanınır. İrsi Endi Tomas kosmik tədqiqatlarda Avstraliyanın təmsilçisi kimi unikal yer tutur. Onun təcrübəsi, beynəlxalq əməkdaşlığın və texnoloji innovasiyaların kosmik səyahətlərdəki rolunu vurğulayır. STS-114-dəki işi, NASA-nın təhlükəsizlik standartlarının yeni səviyyəyə qalxmasına kömək edib.
https://en.wikipedia.org/wiki/Andy_Thomas
https://australian.museum/about/history/exhibitions/trailblazers/andy-thomas-ao/
https://www.space.gov.au/Andrew-Thomas
https://www.andythomas.com/
https://www.portrait.gov.au/people/andrew-thomas-1951
https://www.abc.net.au/news/2018-12-17/andy-thomas-criticises-sir-richard-branson-over-space-technology/10627620
https://www.adelaide.edu.au/lumen/news/list/2023/09/08/andy-thomas-celebrating-a-local-hero
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
